جنجال ربات‌های قاتل در پلیس آمریکا

مسئولان شهر سان‌فرانسیسکو هفته گذشته به پلیس این شهر این اختیار را دادند که از ربات‌های قابل کنترل از راه دور استفاده کند. این ربات‌ها، ماشین‌هایی به اندازه سگ هستند که از چرخ‌دنده‌ها و اهرم‌های تعبیه‌شده روی چرخ‌ها ساخته شده‌اند و در حال حاضر می‌توان آنها را برای کشتن آموزش داد.

این مجوز، به افسران پلیس اجازه می‌دهد تا بمبی را به بازوی مکانیکی ربات ببندند، آن را در مجاورت قانون‌شکن مورد نظر قرار دهند و دکمه‌ای را بزنند تا منفجر شود. این راهبرد شش سال پیش در دالاس آغاز شد؛ زمانی که پلیس چند ساعت با یک تک‌تیرانداز در کشمکش گرفتار شد که پنج مامور را کشته بود. زمانی که آنها یک ربات حامل مواد منفجره را مستقر کردند، کشمکش پایان یافت. این اقدام در آن زمان، کارشناسان را در مورد استفاده از نیروی مرگبار ربات شگفت‌زده کرد.

آن اقدام، بحث‌های داغی را برانگیخت مبنی بر اینکه آیا پلیس باید مجوز کشتن با چنین سیستم‌های پیشرفته‌ای را برای پایان دادن به زندگی انسان‌ها داشته باشد یا خیر. ناوگان ربات‌های سان‌فرانسیسکو در حال حاضر برای شناسایی، مأموریت‌های نجات و عملیات خنثی‌سازی بمب استفاده می‌شوند. براساس مجوز شهر سان‌فرانسیسکو، زمانی که خطر جان باختن عموم مردم یا ماموران قریب‌الوقوع است و پلیس نمی‌تواند تهدید را با استفاده از نیروی جایگزین یا تاکتیک‌های کاهش تنش مهار کند، می‌تواند به ربات‌های کشتار زمینی فرمان دهد.

اگرچه این سیاست توسط هیئت نظارت تصویب شده است اما هنوز در جلسه بعدی باید بتواند دومین رای را کسب کند و پیش از تبدیل شدن به قانون، توسط شهردار تایید شود.

طبق گزارش‌ها، اداره پلیس سانفرانسیسکو گفته است که ربات‌ها را به سلاح گرم مجهز نمی‌کند اما این مجوز به طور مشخص مانع چنین امکانی نمی‌شود. این کار قبلا مورد انتقاد سایر مقامات شهر، ناظران حقوق دیجیتال و بسیاری از کاربران اینترنت قرار گرفته بود. نامه‌ای که از “دفتر دفاع عمومی سان‌فرانسیسکو”(San Francisco Public Defender’s Office) ارسال شد، این سیاست را غیرانسانی‌ و نظامی‌گرایانه نامید. دیگران استدلال کردند که حامیان آن، ترس را به ‌طور پنهانی به‌ عنوان تاکتیکی برای افزایش قدرت پلیس به‌ کار می‌برند. در مقابل، دستیار رئیس پلیس طی جلسه هیئت مدیره شهر، به ماجرای تیراندازی در یک جشنواره موسیقی سال ۲۰۱۷ در لاس‌وگاس استناد کرد و مدعی شد که یک ربات می‌توانست بار این مصیبت را کمتر کند.

این قلمرو از نظر قانونی جدید است. در پیش‌نویس‌های قبلی که برای بازنگری دولت ارائه شده بودند، یکی از بندهای قوانین بیان می‌کرد که ربات‌ها نباید به ‌عنوان وسیله استفاده از زور علیه کسی به کار بروند. با وجود این، پلیس در ماه سپتامبر این بند را حذف کرد و در حقیقت این قانون را زیر پا گذاشت که ربات نباید به انسان آسیب برساند.

در هر حال، تهدید ربات‌های قاتل موضوع جدیدی نیست. این موضوع سال‌هاست که منتقدان را نگران کرده است. شرکت “بوستون داینامیکس”(Boston Dynamics) که سگ رباتیک معروفی به نام “اسپات”(Spot) را طراحی کرده است، پس از این که سگ رباتیکی که به اداره پلیس نیویورک اجاره داده بود، طی یک حمله به خانه‌ای در منطقه برانکس نیویورک به کار رفت، مورد انتقاد قرار گرفت. ماه‌ها بعد، همکاری اسپات با پلیس نیویورک لغو شد. بوستون داینامیکس در حال حاضر یکی از معدود سازندگان ربات به شمار می‌رود که صریحا با مسلح کردن ساخته‌های خود مخالف است. این شرکت در ماه اکتبر، نامه سرگشاده‌ای را امضا کرد و در آن اظهار داشت که این کار، خطر آسیب و مسائل اخلاقی جدی را به همراه دارد. به عنوان مثال، اگر یک ربات به طور تصادفی کسی را بکشد، چه کسی مقصر است؟

در همین حال، “بنیاد مرزهای الکترونیکی”(EFF) که یک گروه مدافع منافع عمومی است، استدلال کرد که مسلح کردن ربات‌ها یک شیب لغزنده است که راه را برای اجازه دادن به هوش مصنوعی مستقل هموار می‌کند مبنی بر اینکه آیا ماشه را بکشد یا نه.

داستان‌های علمی-تخیلی به واقعیت علمی تبدیل می‌شوند

برای آمریکایی‌ها که فیلم‌های هالیوودی بسیاری را درباره آخرالزمان‌ هوش مصنوعی دیده‌اند، این حقیقتی تاریک است. پس از این که یکی از ربات‌های چهارپای شرکت “گوست روباتیکس”(Ghost Robotics) که محصولاتی را برای ارتش آمریکا عرضه می‌کند، در حال به کار بردن سلاح طی کنفرانسی در واشنگتن‌دی‌سی به نمایش گذاشته شد، این شرکت در اکتبر گذشته به تیتر خبرها تبدیل شد و واکنش‌هایی را دریافت کرد. گوست روباتیکس که این سلاح را تولید نکرده بود، گفت که در مورد نحوه استفاده نهایی از محصولات خود، موضعی “ندانم‌گرا”(Agnostic) را در پیش گرفته است.

مجریان قانون در سان‌فرانسیسکو طی سال‌های اخیر، انبار مهمات رو به رشدی را توسعه داده اند. طبق گزارش‌ها، یکی از برنامه‌های فدرال آن با نارنجک‌انداز، سرنیزه، خودروهای زرهی و لباس‌های استتار آمیخته است. این شهر گفت که ناوگان آن متشکل از ۱۲ ربات است که بخشی از آنها با دلارهای فدرال خریداری شده‌اند و حاصل مازاد نظامی نیستند. یکی از مدل‌های آن موسوم به “QinetiQ TALON”، یک ربات جنگی مشهور است. “اداره پلیس سان‌فرانسیسکو”(SFPD) در ماه سپتامبر، حق نظارت بر خروجی‌های ویدئویی زنده را که از دوربین‌های خصوصی متعلق به مشاغل و غیرنظامیان به دست می‌آیند، دریافت کرد که به ایجاد ترس از یک دولت نظارتی رو به رشد منجر شد.

رای کنونی سان‌فرانسیسکو، حرکت نادری به شمار می‌رود که از سوی سیاستمداران محافظه‌کار و لیبرال مورد تحقیر قرار گرفته است. گروه‌های چپ‌گرا به سرعت این سیاست را محکوم کردند. “متیو گواریگلیا”(Matthew Guariglia)، تحلیلگر سیاسی بنیاد مرزهای الکترونیکی در مصاحبه با فست کمپانی گفت: این یک ایده فوق‌العاده خطرناک است. این بدان معناست که تجهیزاتی که فقط برای شرایط خاص یا ناملایم در نظر گرفته شده‌اند، در نهایت به تجهیزات روزمره یا معمولی تبدیل می‌شوند. سیاست سان‌فرانسیسکو به پلیس این امکان را می‌دهد که ربات‌های مسلح را برای هر دستگیری و هر اجرای حکمی، از جمله تفتیش خانه یا وسیله نقلیه به کار ببرد. بسته به این که پلیس چگونه واژه‌های بحرانی یا ضروری را انتخاب می‌کند، حتی ممکن است ربات‌های مسلح را به فضای اعتراضات بیاورد.

رسانه‌های راست‌گرا هم دوستانه‌تر برخورد نکردند. یکی از استادان “دانشگاه دوک(Duke University) در مصاحبه با فاکس نیوز گفت: خنده‌دار است که اداره پلیس سان‌فرانسیسکو، ایده‌های خود را از فیلم “ترمیناتور”(Terminator) می‌گیرد.

در همین حال، برخی از کاربران توییتر این واقعیت را هدف گرفته‌اند که پلیس و رسانه‌ها به طور یکسان سعی دارند تا این موضوع را ثابت کنند که ربات‌های پلیس حامل مسلسل یا موشک هسته‌ای نیستند، بلکه فقط مواد منفجره متوسط را حمل می‌کنند.

با توجه به ارائه پیشنهاد رای‌گیری مجدد، گذر زمان نشان خواهد داد که آیا این واکنش در گوش سان‌فرانسیسکو طنین‌انداز شده است یا خیر.

۵۸۵۸