جراحی غده‌های بارتولن، از علل تا روش‌های درمان

برترین‌ها: از جمله مشکلات رایجی که برای بسیاری از خانم‌ها رخ می‌دهد وجود کیست‌هایی در ناحیه تناسلی است که با توجه به ویژگی‌ها و علل به وجود آمدنشان می‌توانند انواع متفاوتی داشته باشند. در این میان یکی از کیست‌هایی که احتمال وجود آن‌ها در برخی از شرایط دیده می‌شود کیست‌هایی مربوط به غده‌های بارتولن هستند. در این مطلب همراه ما باشید تا این غده‌ها را بیشتر بشناسیم و با راه‌های درمان مشکلات آن‌ها آشنا شویم.

درباره غده‌های بارتولن

به طور کلی می‌توان گفت که غده‌های بارتولن به دو غده ترشحی و مخاطی گفته می‌شود که از اجزای تناسلی بانوان به شمار می‌روند. این غده‌ها ابعاد بسیار کمی دارند و در حالت عادی نمی‌توان آن‌ها را مشاهده و یا حس کرد. غده‌های بارتولن در زیر پوست ناحیه تناسلی و در هر دو طرف راست و چپ ورودی واژن قرار گرفته و گاهی در پایین ورودی واژن نیز قابل‌رؤیت هستند.

یکی از کار‌هایی که غده‌های بارتولن انجام می‌دهند ترشح مایعی است که از طریق لوله‌ای به همین نام که در کنار دهانه واژن وجود دارد وارد واژن شده و درون آن را روان و مرطوب می‌کند. به همین دلیل هم هست که در زمان رابطه جنسی رطوبت و روان شدن واژن از همین طریق تأمین شده و از خشکی آن جلوگیری می‌شود.

در بسیاری از شرایط اگر لوله‌های بارتولن مسدود شوند، مایع ترشح‌شده درون غده محبوس می‌شود. معمولاً کیست بارتولن به مرور زمان رشد پیدا می‌کند و حتی می‌تواند دچار عفونت نیز بشود. در خیلی از مواقع این کیست‌ها کوچک هستند و دردی نیز نخواهند داشت. این یعنی اگر کیست فرد کوچک و غیر عفونی باشد حتی ممکن است که توسط خود خانم قابل‌تشخیص نیز نباشد و گاهی حتی بدون درمان خاصی نیز بهبود پیدا کند. اما اگر فرد علائم مشخصی را احساس کرد باید حتماً به پزشک متخصص مراجعه کرده و درمان را آغاز نماید.

علائم کیست بارتولن

امکان آن وجود هست که فرد احساس کند که یک توده و یا برآمدگی در نزدیکی دهانه واژن وجود دارد. این غده و کیست می‌تواند در هنگام لمس کردن از خود حساسیت نشان دهد و فرد را متوجه خود کند. باید بدانید که فرآیند عفونی شدن این کیست می‌تواند در عرض چند روز اتفاق بیفتد و غده‌های بارتولن در یک طرف واژن عفونت پیدا کنند.

از علائم عفونی شدن غدد بارتولن نیز می‌توان به احساس درد در زمان نشستن و راه رفتن، احساس درد در زمان مقاربت، تب، قرمزی و تورم ناحیه واژن و همین‌طور احساس تخلیه ترشحات مایع از کیست اشاره کرد.

باید به این موضوع اشاره نمود که بیماری‌های غدد بارتولن معمولاً در خانم‌هایی که بهداشت شخصی و جنسی خود را رعایت نکرده و فعالیت‌های جنسی متعددی دارند بیشتر دیده می‌شود.

درمان غدد بارتولن

به طور کلی باید گفت که در رابطه با غده‌های بارتولن با توجه به شرایط بیمار، درمان‌های متفاوتی برای از بین بردن کیست و مشکلات این غدد وجود دارد. اگر اندازه کیست کوچک باشد معمولاً متخصص زنان و زایمان با تجویز آنتی‌بیوتیک از عفونی شدن آن جلوگیری می‌کند، اما اگر کیست بارتولن بزرگ و یا عفونی باشد نیاز به برش کیست، تخلیه و یا جراحی غدد بارتولن وجود خواهد داشت.

در چنین شرایطی انجام جراحی غدد بارتولن، همراه با بی‌حسی به صورت موضعی و به یکی از این سه صورت انجام می‌شود:

برش بر روی آبسه: در این روش، پزشک بر روی آبسه و پوست برشی ایجاد می‌کند که عفونت موجود در غدد تخلیه گردد. در نهایت نیز محل برش بخیه خورده می‌شود.

کیسه سازی: در این روش، پزشک متخصص کار خود را بر روی سطح داخلی ورودی واژن به انجام می‌رساند و بعد از خروج مواد آلوده، حفره آبسه را با گاز پر می‌کند تا مواد به صورت کامل تخلیه گردند. در نهایت نیز بعد از گذشت چیزی حدود ۲۴ ساعت گاز را بر می‌دارد.

قرارگیری فتیله یا کاتتر: در این روش بعد از خارج کردن مواد آلوده، کاتتر کوچکی را قرار می‌دهند تا در مدت زمان بیشتری نسبت به روش قبلی (چیزی حدود چند هفته تا یک ماه) در آن ناحیه باقی بماند تا عفونت و آلودگی به تدریج تخلیه شود. این روش در حفظ آناتومی غدد تأثیرگذار بوده و درد کمتر و البته موفقیت بیشتری را به دنبال دارد.

آمادگی‌های قبل از جراحی غده‌های بارتولن

وقتی پزشک متخصص زنان و زایمان، انجام جراحی غده‌های بارتولن را تجویز کرد فرد باید آمادگی‌های لازم جهت انجام جراحی را فراهم کند. به طور کلی می‌توان گفت که آمادگی‌های پیش از جراحی غدد بارتولن شامل این موارد می‌شوند:

• انجام آزمایش‌های لازم قبل از جراحی
• در جریان قرار دادن پزشک متخصص در صورت مصرف دارو‌های خاص
• در جریان گذاشتن پزشک متخصص در صورت ابتلا به بیماری و یا حساسیت‌هایی خاص
• عدم خوردن و نوشیدن مواد غذایی از شب قبل از عمل جراحی
• تمیز بودن ناحیه زیر شکم، کشاله ران و دستگاه تناسلی و تراشیدن مو‌های زائد این قسمت‌ها

مراقبت‌های بعد از جراحی غده‌های بارتولن

بعد انجام جراحی غده‌های بارتولن، فرد باید مراقبت‌های ویژه‌ای را پیش بگیرد که از میان آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• مصرف منظم آنتی‌بیوتیک‌های تجویزشده توسط پزشک
• استفاده از تشت آب گرم
• تعویض مرتب لباس زیر و پوشیدن لباس‌های نخی و تمیز
• مصرف مکرر مایعات و ویتامین‌ها
• رعایت بهداشت جنسی و خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی
• شستشو از جلو به عقب برای عدم ورود میکروب‌های مقعد به واژن
• پرهیز از رابطه جنسی تا بهبود کامل
• اجتناب از سیگار و مشروبات الکلی
• مراجعه سریع به پزشک در صورت ورم، التهاب، تب، لرز و… پس از جراحی