تورم، صاحب‌خانه سفره‌ های ایرانی/ در بازارهای گوشت، مرغ و برنج چه می‌گذرد؟

خبر کوتاه بود؛ تورم اقتصاد به ۴۴ درصد رسید. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران شاخص قیمت مصرف کننده خانوارهای کشور در دی ۱۴۰۲ به عدد ۲۲۲.۷ رسیده است که نسبت به ماه قبل ٢.۶ درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل ٣٨.۵ درصد افزایش و در ۱۲ ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل ۴٣.۶ درصد افزایش داشته است.

این اعداد و ارقام نگران‌کننده، نشان می‌دهد هر خانوار ایرانی در این مدت چه میزان بار گرانی را به دوش کشیده؛ باری که نه تنها مشخص نیست چه زمانی بر زمین خواهند گذاشت، بلکه باید منتظر سنگین‌تر شدن آن باشند. آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد تورم دسته خوراکی‌ها در دی ماه سال جاری، ۲.۴ درصد بود. برای بررسی وضعیت رشد قیمت‌های این اقلام و وضعیت آن‌ها، خبرنگاراقتصاد ۲۴ به بازار رفت.

بازار برنج خودمختار است

برنج و نان به عنوان قوت غالب مردم ایران، از مهم‌ترین اقلام خوراکی به‌شمار می‌روند. از این رو بررسی تغییرات قیمتی این کالاها آن هم با اولویتی بالا، حائز اهمیت است. طاهری، رییس اتحادیه برنج‌فروشان شهر بابل پیش از این اذعان کرده بود که به دلیل کاهش تقاضا برای برنج ایرانی، قیمت درب کارخانه این برنج‌ها، ثبات نسبی داشته‌اند. حتی برخی از تولیدکنندگان نیز برنج‌های خود را با قیمتی پایین تری به فروش رسانده‌اند.

این مقام مسئول، واردات بی‌رویه برنج که قیمت‌هایی پایین‌تر نسبت به برنج ایرانی دارند را عامل این وضعیت دانسته بود. قیمت‌های رسمی اعلام شده از سوی نهادهای مربوطه، نشان می‌دهد قیمت برنج ایرانی از نرخی حدود ۴۰ هزار تومان شروع شده و در نهایت ۱۱۰ هزار تومان برای هر کیلو قیمت‌گذاری شده است.

اما نرخ‌های واقع در بازار، گویای اتفاق دیگریست و روند روبه رشد قیمت برنج ایرانی همچنان ادامه دارد. به عنوان مثال هر کیلو برنج طارم هاشمی در آذر ماه ۸۷ هزار تومان فروخته می‌شد. هر کیلو از این برنج در دی ماه نرخی حدود ۹۳ هزار تومان داشت و در حال حاضر با قیمتی نزدیک به ۱۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلو به فروش می‌رسد. تمامی این ارقام در حالیست که اتحادیه برنج فروشان قیمت این برنج را ۶۲ هزار تومان اعلام کرده‌اند.

نگاهی کلی و گذرا به قیمت‌ها نشان می‌دهد چه برنج‌های داخلی و چه خارجی و وارداتی، طی یک ماه گذشته رشدی بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان به ازای هر کیلو را تجربه کرده اند. این روند برای آذرماه و دی ماه نیز تقریبا صادق است.

گوشت قرمز؛ روز به روز لاکچری‌تر

در حالی که تورم ماهانه اقلام خوراکی ۲.۴ درصد اعلام شده، گوشت قرمز شتابان در مدار گرانی حرکت کرده و طی یک ماه منتهی به بهمن، بالای ۱۰ درصد به قیمت آن اضافه شده است. بررسی خبرنگار اقتصاد ۲۴ از بازار نشان می‌دهد جدای از معضل چند نرخی بودن بازار گوشت و مرغ و عدم تبعیت بازار این اقلام از اعلام‌های دولتی، گرانی این کالای معیشتی به مرز افسارگسیختگی رسیده است.

به عنوان مثال اگر بخواهیم روند تغییر قیمت یک کیلو راسته با استخوان گوسفندی را در ماه‌های اخیر بررسی کنیم، می‌بینیم این کالا در آذرماه، نرخی بین ۲۸۰ تا ۳۱۰ هزار تومان قیمت داشت. این رقم در دی ماه به ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان رسید و امروز در نیمه بهمن، شاهد هستیم که یک کیلو گوشت راسته گوسفندی، بین ۴۳۰ تا ۵۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود، هر چند که در برخی مناطق، این رقم تا مرز ۶۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلو رسیده است.

پیش از این نیز اخباری در رابطه با کاهش کشتار گوشت قرمز منتشر شده بود. سیروس روستا، رئیس اسبق هیات مدیره اتحادیه دامداران، در گفتگو با اقتصاد ۲۴ این اتفاق را متاثر از مشکلات تولید و کمبود دام دانست. کمبود عرضه در کنار تورم عمومی، قیمت گوشت قرمز را در یک سال اخیر دو و نیم برابر افزایش داده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند این گرانی ادامه‌دار باشد و تا پایان سال بازار رنگ ثبات قیمت را به خود نبیند.

زور مردم به مرغ می‌رسد؟

در رابطه با قیمت گوشت مرغ نیز وضعیت مشابهی را شاهد هستیم. این کالا در اواسط آذر ماه، کیلویی ۹۵ هزار تومان به بازار عرضه می‌شد؛ این رقم تا آخر آذر به کیلویی ۱۰۰ هزار تومان رسید و در دی ماه، مرز ۱۰۰ هزار تومان را هم رد کرد. قیمت مصوب مرغ که از سوی دولت اعلام شده، رقمی بین ۷۸ تا ۸۵ هزار تومان است؛ این در حالیست که امروز در بازار، مرغ آزاد کیلویی ۱۰۷ تا ۱۱۰ هزار تومان فروخته می‌شود. در برخی از مناطق این رقم به ۱۱۲ تا ۱۱۵ هزار تومان هم می‌رسد.

نوبرانه‌های تورم‌زده

رصد بازار میوه و تره‌بار حاکی از آن است که میوه‌های فصلی، بیشترین رشد قیمت را به خود اختصاص داده‌اند. هر کیلو پرتقال اهوازی در زمان مشابه سال گذشته حدود ۲۰ هزار تومان قیمت داشت. این کالا در حال حاضر بین ۳۵ تا ۴۰ هزار تومان به ازای هر کیلو نرخ داشته و در مناطق مختلف، قیمت آن متغیر است. سایر میوه‌ها همچون انار، سیب زرد، نارنگی و گلابی نیز وضعیت تورمی مشابهی دارند. هر کیلو گلابی در بازار امروز، کیلویی نزدیک به ۷۰ هزار تومان فروخته می‌شود.

در این میان موز به عنوان یک میوه چهارفصل و وارداتی، بیشترین تغییر نرخ ماهانه را به خود اختصاص داده؛ هر کیلو موز وارداتی، بسته به میزان رسیدگی، ابعاد و کشور واردکننده آن، در اواخر تابستان و اوایل پاییز سال جاری، نرخی بین ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود. این کالا در سطح شهر تهران نرخی بین ۶۰ تا ۷۵ هزار تومان به ازای هر کیلو قیمت دارد.

پیش‌بینی‌های تاریک برای اقتصاد ایران؟

رشد تورم نسبت به مدت مشابه سال قبل، در کنار آغاز و تشدید تنش‌های سیاسی منطقه و افزایش مستمر نرخ دلار در چند هفته اخیر، نوید ادامه‌دار بودن و حتی تشدید وضعیت تورمی را برای مردم دارد. با نزدیک شدن به عید نوروز، انتظار می‌رود هجمه‌ای جدید به تورم حاضر افزوده شود؛ به نظر می‌رسد عید امسال، سال نوی سخت معیشتی برای مردم باشد.

۲۱۷