تعصب کور و عقب‌ماندگی فرهنگی در «تاناکورا» / امیدوارم شرمنده نشوم

رضا بهرامی که این روزها نمایش «تاناکورا» را در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه دارد درباره این اثر نمایشی گفت: استقبال از اجرا روند معمولی را طی می‌کند به این معنی که نه خیلی با استقبال آن‌چنانی روبرو شده نه اینکه تماشاگر ندارد که البته در این شرایط عادی است. بازخوردها هم در مجموع رضایت بخش و مثبت بوده است. کهبد تاراج نمایشنامه «تاناکورا» را همین امسال نوشته و از متن‌های قدیمی‌اش محسوب نمی‌شود که البته ابتدا قرار بود در سالن دیگری اجرا برویم و حتی برای اجرا در جشنواره تئاتر فجر هم درخواست دادیم اما شرایطمان برای اجرا مناسب نبود.

وی درباره مضمون نمایش توضیح داد: «تاناکورا» درباره سه خواهر است که عاشق تعزیه هستند اما برادران متعصبشان مانع از اجرای تعزیه توسط آنها می‌شوند و بر اثر همین جهالت و تعصب آنها را به قتل می‌رسانند اما یکی از این سه خواهر زنده می‌ماند و در ادامه زندگی او و فرزندش را در قالب‌ها و زمان‌های مختلفی می‌بینیم.

بهرامی با اشاره به اینکه انتخاب نام «تاناکورا» برای نمایش تمثیلی بوده است، عنوان کرد: در این نمایش از تکنیک‌های نمایش ایرانی بهره گرفته‌ایم و حتی در بخش‌هایی این خواهران در غیاب برادرهایشان تعزیه می‌خوانند اما تمرکزم روی این نبوده که نمایش از صفر تا صد تعزیه خوانی باشد بلکه اگر در صحنه‌ای هم تعزیه خوانده می‌شود بنا بر موقعیت آن بخش از نمایش است.

این کارگردان و بازیگر تئاتر درباره به‌روز بودن داستان نمایش که درباره تعصبات کور و قتل‌های ناموسی است، عنوان کرد: به هرحال یکی از اهدافم در کارگردانی نمایش این است که بتوانم بخشی از وقایع جامعه خودم را به تصویر بکشم. بروز قتل‌های ناموسی و فجایع اینچنینی اتفاقات تازه‌ای نیستند و سالیان سال است که به دلیل چنین تعصبات کوری شاهد قتل‌های ناگواری هستیم که به نظرم بروز چنین اتفاقاتی و افتادن به دام این عقب ماندگی‌ها به دلیل عدم فرهنگسازی مناسب است که این مساله را در مسایل دیگر اجتماعی نیز شاهد هستیم.

کارگردان «سگک» در پایان درباره واکنش‌های منفی که درباره اجرای تئاتر در این شرایط وجود دارد، گفت: همچنان ما پیام‌های منفی و انتقادآمیزی برای تئاتر کار کردن دریافت می‌کنیم در حالی که در هیچ کجای دنیا و حتی در زمان جنگ جهانی هم تئاترها را تعطیل نکردند اما در ایران با هر اتفاقی اولین جایی که باید تعطیل شود تئاتر است. من ممنون تک تک اعضای گروهم هستم که در این شرایط بد اقتصادی خالصانه به احترام تئاتر ایستادند و کار می‌کنند و من هر ثانیه دعا می‌کنم که در پایان اجراها شرمنده گروهم نشوم و شب عید بتوانم حداقل دستمزدشان را پرداخت کنم. عوامل این اثر نمایشی از بازیگران گرفته تا نویسنده و گروه پشت صحنه مردانه پای من ایستادند و با کمترین دستمزد کار می‌کنند تا حداقل بتوانند چراغ تئاتر را روشن نگه دارند.

در توضیح نمایش «تاناکورا» آمده است: تاناکورا درباره اهمیت و ریشه‌های تعزیه در سه نسل است که در سه اپیزود ارائه می‌شود. سه خواهر در بندِ تعصب و جهالت برادران خود از پرداختن به تعزیه محروم می‌مانند اما عشق به تعزیه و شبیه‌خوانی شهیدان کربلا را به تنها فرزند مانده از آنها، وصیت می‌کنند. اپیزود بعدی زندگی آن دختر است که پس از ازدواج و همزمان با جنگ با همسر خود به جبهه می‌رود تا برای رزمندگان تعزیه اجرا کند. اپیزود سوم، فرزند پسر آن زوج است که کارمند بانک بوده و راز صداهایی مانند تعزیه را که در سرش می‌شنود، در می‌یابد. اجرا به شیوه نمایش سنتی و تعزیه، روایت‌خوانی و مرثیه‌سرایی بوده و تطابق تراژیک قصه‌ها با رخداد کربلا در نظر گرفته شده است.

مجید رحمتی، الهه شه‌پرست، میلاد رمضانی (ورجاوند)، فاطمه حیدری فر، مهدی ضیائیان پور، سیمین بهفر، حسن تدینی بازیگران این اثر نمایشی هستند که تا ۲۲ اسفند ساعت ۲۰ در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به صحنه می‌رود.

۲۵۹۲۴۷