تشدید تنش نظامیان در مرز افغانستان و پاکستان/ دو کشوری که در مسیر جنگ قدم برمی‌دارند

رسول سلیمی: نیروهای طالبان افغانستان در یک اقدام تلافی جویانه پس از حملات هوایی اخیر هواپیماهای پاکستانی، حملاتی را علیه «چندین نقطه» در خاک پاکستان انجام دادند. با این حال، طالبان در اعلامیه خود از نام بردن از پاکستان خودداری کرد و صرفا به مناطق مورد حمله به عنوان فراتر از «خط فرضی» اشاره کرد، اصطلاحی که به طور نمادین توسط مقامات افغان برای مرز مورد مناقشه با پاکستان استفاده می شود.

طالبان همچنین ادعا کردکه در پاکستان در «چندین نقطه» عناصر تروریستی را پناه می دهد که حملات را در داخل افغانستان سازماندهی می کنند. عنایت الله خوارزمی، سخنگوی طالبان، در پاسخ به این سوال که آیا این حملات علیه پاکستان بوده است، گفت: «ما این قلمرو را قلمرو پاکستان نمی دانیم، بنابراین نمی توانیم قلمرو را تایید کنیم، اما در آن سوی خط فرضی بود.»

افغانستان تاکنون از خطوط مرزی تعیین شده توسط بریتانیا در قرن نوزدهم سر باز زده و آن را قبول نکرده است. طالبان این خط را منشا تفرقه بین پشتون ها در هر دو طرف مرزی می داند. چه آنکه تازه ترین تشدید تنش بین دو کشور پس از آن صورت گرفت که در حملات هوایی پاکستان به افغانستان دست کم ۴۶ نفر از زنان و کودکان کشته شدند.

این حملات هوایی که روز سه شنبه توسط پاکستان انجام شد، یک مرکز آموزشی را در شرق افغانستان هدف قرار داد. در همین حال وزارت دفاع طالبان در اعلامیه ای در ایکس ادعا کرد که حملات تلافی جویانه آنها مناطقی را در پاکستان هدف قرار داده که به عنوان «مراکز و مخفیگاه های عناصر بدخواه و حامیان آنها» شناخته می شوند.

ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان نیز در نشست خبری هفتگی گفت که این عملیات در پاسخ به «تهدیدات علیه امنیت شهروندان پاکستانی» آغاز شده است. منابع می گویند که پاکستان چهار نقطه متعلق به جنگجویان تحریک طالبان پاکستان را در ولایت پکتیکا هدف قرار داده و چندین شورشی را کشته است.

در همین راستا مقامات افغان این حملات را به عنوان نقض اصول بین المللی محکوم کردند و نسبت به تلافی کردن آن هشدار دادند.

ناظران سیاسی می گویند که جریان تحریک طالبان پاکستان (TTP) که در سال ۲۰۰۷ تشکیل شد، بین ۳۰,۰۰۰ تا ۳۵,۰۰۰ عضو دارد و هدف آن سرنگونی دولت پاکستان و ایجاد یک امارت بر اساس تفسیر آن از قوانین اسلامی است. چیزی مانند آنچه طالبان در افغانستان تاسیس کرده و شورش تحریرالشام در سوریه نیز انگیزه کافی برای اقدام علیه حکومت مرکزی پاکستان را به آنها داده است.

تا این لحظه آنچه از منازعه تمام عیار نظامی بین دو کشور جلوگیری کرده، مذاکرات و گفتگوهای سیاسی بوده است. وزارت خارجه افغانستان می گوید که رئیس نمایندگی پاکستان در کابل را احضار کرده است تا یک یادداشت اعتراضی رسمی را در مورد بمباران جنگنده های پاکستان بفرستد و به این دیپلمات در مورد عواقب چنین اقداماتی هشدار داده است.

در بحبوحه افزایش تنش ها، مقامات افغانستان بر حق خود برای دفاع از قلمرو خود تاکید کردند. شهباز شریف نخست وزیر پاکستان نیز بار دیگر از طالبان خواست تا علیه گروه تحریک طالبان پاکستان که از خاک افغانستان فعالیت‌های نظامی را در داخل پاکستان طراحی می کند، اقدام کند و تحرکات آنها را خط قرمز برای کشورش خواند.

نخست وزیر پاکستان گفته که متأسفانه تحریک طالبان پاکستان از خاک افغانستان علیه پاکستان اقدام می‌کند و حملات تروریستی و کشتار مردم بی‌گناه را در داخل پاکستان انجام می‌دهد. این نمی‌تواند ادامه پیدا کند. ما به گروه طالبان اعلام کرده‌ایم که خواهان روابط خوب با آنها هستیم، اما تحریک طالبان پاکستان باید از کشتن مردم بی‌گناه ما جلوگیری کند.

وی با تأکید بر اینکه افغانستان کشوری همسایه با هزاران کیلومتر مرز مشترک با پاکستان است، افزود: ما خواهان روابط صمیمانه با یکدیگر و همکاری در تجارت، اقتصاد و سایر بخش‌ها هستیم اما سیاست گفتگو و اجازه دادن به تحریک طالبان پاکستان علیه پاکستان نمی‌تواند همزمان پیش برود. وی گفت: نیروهای مسلح و نهادهای انتظامی پاکستان برای تأمین صلح و امنیت این کشور در همه حال آماده هستند.

311213