تامین ۱۰۰درصدی نیاز بیمارستان‌ها به فرآورده‌های خونی/اهدای خون پولی نداریم

به گزارش هوشمند نیوز، دکتر مصطفی جمالی در نشست خبری سازمان انتقال خون، گفت: بخشی از کار اهدای خون، اهداکنندگان است که اگر نباشند، سازمان انتقال خونی هم وجود ندارد. به لطف اهداکنندگان ذخایر ما افزایش یافت و نیاز بیمارستان‌هایمان به صورت ۱۰۰ درصدی در حال تامین است. در حالی که در طول تاریخ سازمان انتقال خون، از ابتدای تاسیسش چنین شرایطی نداشتیم. در سال‌های قبل به ویژه در شهرهای بزرگ وضعیت نامناسب بود. به عنوان مثال در استان تهران از ۱۰۰ درخواست خون که از بیمارستان‌ها می‌آمد، ۳۰ تا ۴۰ موردش را پاسخ نمی‌دادیم. معنایش این است که برخی اعمال جراحی کنسل می‌شد یا جراحان با ترس و لرز و با خون کمتر عمل را انجام می‌دادند. اکنون این دغدغه به کلی از بین رفته که بسیار مهم است.

وی افزود: از طرفی سازمان بهداشت جهانی خون و فراورده‌های خون را مانند دارو می‌داند. ما برای محصولات‌مان از سازمان غذا و دارو، کد IRC می‌گیریم.

وی با بیان اینکه ما باید برای افرادی که می‌خواهند اهدای خون داشته باشد، امکانات را فراهم کنیم، گفت: حتی در روستاهایمان باید شرایط را فراهم کنیم. از طرفی باید کاری کنیم که هزینه‌های رسیدن خون به بیمارستان‌ها کاهش یابد. در شهرهای شهریار، رباط کریم، اسلام شهر نزدیک ۴ تا ۵ میلیون جمعیت داریم، اما بیشتر این مراکز حتی واحد اهدای خون هم ندارند. در حال حاضر هر روز آمبولانس بیمارستان شهریار باید بیاید مرکز وصال شیرازی و خون و فرآورده های خون را گرفته و برگردد. اسلام شهر و شهرقدس و … هم همین داستان را دارند. در مرکز پرند که زمینش در اختیارمان قرار گرفته، می‌خواهیم با کمک خیرین و مسولان شهری مراکز خون‌گیری نیز دایر کنیم و پخش خونش هم در همانجا انجام می‌شود. بنابراین رباط کریم با فاصله ۲۰ دقیقه می‌تواند خون مورد نیازش را تامین کند.

وی با تاکید بر اینکه باید دسترسی به خون و فرآورده را برای بیمارستان‌ها تسهیل کنیم، گفت: در ناآرامی‌های اخیر وصال شیرازی که مرکز اصلی ما است، گاهی به دلیل تجمعاتی که رخ می‌داد، آمبولانس بیمارستان نمی‌توانست بیاید. باید کاری جهادی در این زمینه انجام شود. ما اکنون در سه مرکز تهران پخش خون راه انداختیم. ما باید در کل کشور اهدای خون و رساندن خون و فرآورده را به مراکز مصرف خون تسهیل کنیم.

جمالی گفت: ما اکنون دو اشکال در اهدای خون داریم؛ یکی اینکه اهدای خون بانوان زیر پنج درصد است و استقبال جوانان هم نسبت به اهدای خون کاهش یافته است. این موضوع ۱۰ تا ۱۵ سال دیگر برای سازمان انتقال خون خطرناک است. بنابراین فرهنگسازی‌مان به گونه ای باشد که هم زنان که نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، اهدای خون بیشتری انجام دهند و هم جوانان تشویق شوند که اهدای خون انجام دهند.

جمالی در ادامه با اشاره به تفاهم‌نامه تامین خون با اورژانس پیش بیمارستانی،   گفت: خدایی نکرده تصادفی در نقطه‌ای دوردست اتفاقی می‌افتد و دو تا سه ساعت تا بیمارستان ممکن است فاصله باشد حال در خونریزی‌ها ممکن است فرد بعد از ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه وارد شوک شده و جانش را از دست بدهد. بنابراین بسیار حیاتی است که خون مورد نیاز این فرد را تامین کنیم. کشورهای معدودی هستند که این امکان را دارند و اکنون قرار است ذخایر خون لازم پیش‌بینی شود و در ناوگان هوایی و زمینی اورژانس در یکسری گلوگاه‌ها خون وجود داشته باشد تا در مواقع اورژانسی بتوان از آن استفاده کرد. این اقدام در کشور شروع شده و امیدواریم ظرف یکسال آینده تکمیل شود.  

جمالی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به سوالی درباره تاثیر آنفلوآنزا بر انتقال خون، گفت: شیوع آنفلوآنزا در حوزه انتفال خون تاثیر زیادی داشت. از یک سو پزشکان و پرسنل ما به آنفلوآنزا مبتلا می‌شوند و ظرفیتمان افت می‌کند از سوی دیگر اهداکنندگان به این بیماری مبتلا می‌شوند که تا سه روز بعد از رفع علائم نمی‌توانند اهدای خون کنند. خوشبختانه به دلیل بالا بودن ذخایر، بحرانی نداشتیم و توانستیم ۱۰۰ درصد نیازها را پاسخ دهیم. البته زمستان نزدیک است و اهداکنندگان مانند همیشه حمایت کنند. در عین حال آنفلوآنزا مشابه کروناست و همان تدابیر بهداشتی که در کرونا رعایت می‌شد، در زمان شیوع آنفلوآنزا هم در مراکز اهدای خون رعایت می‌شود. معمولا مراکز ما به دلیل رعایت شرایط استریل هیچگاه عامل انتقال نبودند.

جمالی در پاسخ به سوال دیگری درباره اهدای خون زنان نیز گفت: علت اصلی پایین بودن اهدای خون زنان کم بودن مراجعه است. باید توجه کرد که خون زنان سالم‌تر از مردان است.

وی درباره برخی مباحث مبنی بر اهدای خون پولی، گفت: ما اهدای خون با پول نداریم. یکسری مراکز خصوصی پلاسما فرزیس داریم. نیاز به داروهای مشتق از پلاسما به ویژه آلبومین و IVIG دارد افزایش می‌یابد و اساتید تخمین می‌زنند که شاید هفت تا هشت سال دیگر یک میلیون لیتر پلاسما نیاز داشته باشیم تا نیاز IVIG را برطرف کنیم. زیرا درمان بسیاری از بیماری‌ها است. ما در انتقال خون فعلا ۲۰۰ هزار لیتر می‌توانیم پلاسما تامین کنیم. حال در دنیا یکسری مراکز پلاسمافرزیس خصوصی است که مبالغی را به عنوان مشوق تحت عنوان هزینه رفت و آمد و…‌ می‌دهند که در ایران هم وجود دارند و ۲۰۰ هزار لیتر از پلاسمای مورد نیاز برای تامین داروهای مشتق از پلاسما توسط این مراکز تهیه می‌شوند. این مراکز برای تامین داروهای مشتق از پلاسما باید توسعه یابد. مهم است که این مراکز استانداردها را رعایت کنند؛ اولا خودشان را نباید به عنوان مرکز خونگیری معرفی کنند، تبلیغات‌شان استاندارد باشد، اهداکننده اطلاعات غلط ندهند. در عین حال صدور مجوز و نظارت بر این مراکز هم بر عهده سازمان غذا و دارو است.

وی درباره فرایند واگذاری پلاسما نیز گفت: پلاسماها طی قراردادها واگذار می‌شود و ما هم تابع قوانین هستیم. فرآوری  پلاسما هزینه دارد و گاهی پلاسما را می‌بردند، چک یکسال و نیم می‌دادند. ما شرط گذاشتیم که چک‌هایشان را پاس کنند.

جمالی در پاسخ به سوال هوشمند نیوز، درباره وضعیت تامین اتوبوس‌های خونگیری سیار نیز گفت: ما اصطلاحا به اتوبوس‌های خون‌گیری سامانه سیار اهدای خون می‌گوییم. متاسفانه در این زمینه اقدامی نشد. در سفرهای استانی برخی استان‌ها درخواست کردند که بودجه‌هایی در این زمینه گذاشته شود. استان‌های ما توانستند موافقت برای ایجاد کمتر از پنج سامانه  سیار اهدای خون را بگیرند. متاسفانه هیچ محلی هم در این زمینه در بودجه سازمان انتقال خون پیش‌یینی نشده است. سازمان برنامه و بودجه باید کمک کند. یکی از آرزوهای ماست که ناوگان سامانه‌های سیار انتقال خون را در کشور داشته باشیم.

وی گفت: تقریبا هر سامانه سیار خون‌گیری ۹ تا ۱۰ میلیارد تومان هزینه دارد. اگر ۲۰۰ سامانه داشته باشیم، کل کشور و حتی روستاها را می‌توانیم پوشش دهیم.

جمالی درباره برخی اظهارات مبنی بر سرقت نقشه ژنتیکی ایرانیان با ارسال پلاسما به کشورهای دیگر برای دریافت داروهای مشتق از پلاسما نیز گفت: چنین ادعایی را تایید نمی‌کنم. ۶۰ فرآورده داخل پلاسما است. اگر این تکنولوژی را نداشته باشیم، اتفاقات بدتری می‌تواند رخ دهد. باید وابستگی ما در زمینه صنعت پلاسما به خارج از کشور از بین برود.

انتهای پیام