تاریخ گمشده قالی‌بافی روایت می‌شود

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مستند «نقش زیگلِر» به کارگردانی محمد طالبی در ششمین جشنواره تلویزیونی مستند حضور دارد و امشب (دوشنبه ۲۵ مهرماه) از شبکه مستند پخش می‌شود.

محمد طالبی کارگردان مستند «نقش زیگلِر» درباره سوژه این فیلم گفت: این مستند به یک اتفاق مهم در حدود ۱۵۰ سال پیش در شهر اراک برمی‌گردد. ماجرا از این قرار است که یک شرکت انگلیسی سوئدی به نام «زیگلِر» در شهر اراک مستقر شده و قالی‌ اراک را به نقاط مختلف جهان صادر می‌کرده است. در آن زمان، اراک مرکز تجارت جهانی فرش ایران بوده و شرکت زیگلِر قالی‌بافان این منطقه را جذب می‌کرده است.

وی ادامه داد: حضور این شرکت و فعالیت‌هایش در این منطقه در وهله اول سبب رشد و توسعه قالی‌بافی در اراک می‌شود اما به مرور زمان می‌بینیم که همین شرکت باعث از بین رفتن این صنعت در اراک می‌شود. هدف اصلی مستند «نقش زیگلِر»، روایت تاریخ گمشده‌ای از شهر اراک و تاریخ ایران در زمینه هنر قالی‌بافی است. شاید تا قبل از ساخت این فیلم، در کتب، اسناد و … این اطلاعات وجود داشته و بسیاری از پژوهشگران نسبت به آن اطلاعات داشتند، اما فیلم چندانی از آن ساخته نشده است و برای اولین بار است که مخاطبان با این موضوع آشنا می‌شوند.

این مستندساز درباره دلیل نامگذاری این فیلم توضیح داد و گفت: نام این مستند، ایهامی است. «نقش» هم به معنای نقش و نگار قالی است و هم به معنای rool؛ یعنی اثرگذاری شرکت زیلگر در تاریخ این صنعت در شهر اراک است. جالب است بدانید که این شرکت با فعالیت‌های خود، نقش و نگار فرش اراک را نیز دستخوش تغییر می‌کند. زیگلر هم نام همان شرکت است که روزگاری در رشد و توسعه و روزگاری دیگر در افول این صنعت نقش داشته است.

طالبی درباره تاریخچه شهر اراک توضیح داد و گفت: شهر اراک از نظر جغرافیایی نزدیک به ۲۰۰ سال سابقه دارد و نام قدیم آنان «سلطان آباد» بوده است. یکی از دلایلی که سبب مشهور شدن این شهر می‌شود، صنعت قالی‌بافی است که نزدیک به ۱۵۰ سال پیش در این منطقه شکل می‌گیرد و هم‌اکنون نمونه‌هایی چشم‌نواز از قالی‌های آن در بهترین موزه‌های دنیا وجود دارد. شاید خیلی‌ از مردم ایران ندانند که اراک یکی از بهترین قالی‌ها را داشته است.

کارگردان مستند «نقش زیگلِر» درباره فرم روایی این مستند توضیح داد و گفت: نکته مهم در ساخت این مستند تصاویر آرشیوی است که برای اولین بار در این فیلم به نمایش درآمده است. برای اولین بار عکس‌هایی از فعالیت این شرکت در اراک می‌بینیم و برای اولین بار اسناد تجاری از خرید و فروش قالی توسط این شرکت به نمایش درمی‌آید. این اسناد به سختی گردآوری شده و بخشی از آنها از خارج ایران آمده است. علاوه بر این اسناد، جمعی از طراحان خبره در عرصه فرش و صاحب‌نظران این عرصه به عنوان کارشناس مقابل دوربین آمده‌اند. حتی سراغ کسانی رفته‌ایم که از نوادگان نسل قدیم تجار و قالی‌بافان اراک بوده‌اند.

عوامل تولید این مستند عبارتند از:

تهیه‌کننده و کارگردان: محمد طالبی، صدابرداران: رضا سبحانی‌فر و فاطمه آنانی، تصویربردار، تدوینگر و صداگذار: محمد طالبی و گوینده متن: جواد فراهانی.

براساس این گزارش، مستند «نقش زیگلر» امشب ساعت ۲۱ از شبکه مستند پخش می‌شود و بازپخش آن فردا ساعت ۹ صبح و ۲۴ است.

۵۷۵۷