تأثیرات جنگ اوکراین بر انتخابات فرانسه

امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه به عنوان نامزد پیشتاز به مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور راه پیدا کرده است. مارین لوپن،‌ سیاستمدار راست‌گرا احتمالا در مرحله دوم انتخابات که دو هفته دیگر برگزار می‌شود، با مکرون رقابت خواهد کرد. مکرون ۲۷.۳۵ درصد آرا و لوپن ۲۳.۹۷ درصد از آرا را کسب کرده‌اند. نفر سوم ژان لوک ملانشون است که با کسب ۲۱/۷ درصد آرا با فاصله کمی بعد از لوپن قرار گرفته است. یادداشت زیر که پیش از برگزاری انتخابات نوشته شده، تحلیلی از تاثیر جنگ اوکراین بر رقابت های انتخاباتی در فرانسه ارائه داده که حاوی نکات جالب توجهی است.

جنگ ولادیمیر پوتین علیه اوکراین تأثیر زیادی بر مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری فرانسه داشته است. قبل از تهاجم روسیه، سه طرفدار پوتین در میان نامزدهای اصلی وجود داشتند: ژان لوک ملانشون از چپ افراطی و مارین لوپن و اریک زمور، رقبای راست افراطی. در حالی که لوپن با افتخار با پوتین (در سال ۲۰۱۷) عکس گرفته بود، با الحاق کریمه به وی موافقت کرده و ریاست حزبی را بر عهده داشته که از بانک های روسیه وام دریافت کرده است، زمور تحسین خود را از پوتین ابراز کرده و او را “میهن پرست” توصیف کرده است. ملانشون به نوبه خود مدتهاست که از خروج فرانسه از ناتو حمایت می کند که نشان دهنده ضد آمریکایی بودن و علاقه او به چپ آمریکای لاتین فیدل کاسترو و هوگو چاوز است. هر سه نامزد با اطمینان تاکید کردند که پوتین به اوکراین حمله نخواهد کرد.

اگرچه پوتین هر سه نامزد را غافلگیر کرد، اما زمور تنها کسی بوده که تا کنون بهای سیاسی پرداخته است. لوپن بلافاصله این تهاجم را محکوم کرد و کمپین خود را برای تمرکز بر مسائل مربوط به اقتصاد مانند افزایش ناگهانی قیمت انرژی تغییر جهت داد. پاسخ ملانشون بیشتر مبهم بوده است: در حالی که به قهرمانی اوکراینی ها تکریم می کند، از ارسال اسلحه برای آنها خودداری می کند. مانند لوپن، کمپین او در درجه اول بر مسائل اجتماعی داخلی متمرکز است و تا حد امکان از بحث در مورد جنگ اجتناب کرده است.

در مقابل، کل کارزار زمور در مورد دوری از مهاجران بوده که سازگاری با شروع جنگ را دشوار کرده است. او در مورد استقبال از پناهندگان اوکراینی ابراز نگرانی کرده و بدون هیچ حرف خاصی در مورد افزایش قیمت انرژی، نامزدی او به طور فزاینده ای بی ربط به نظر می رسد. او اکنون در نظرسنجی ها با فاصله زیادی پس از لوپن قرار دارد؛ کسی که قبلاً امیدوار بود برای برتری در جناح راست افراطی او را به چالش بکشد. در آخرین مرحله کمپین، سه رقیب پیشرو، رئیس جمهور فعلی، امانوئل مکرون، با حدود ۲۷ درصد، پس از آن لوپن و ملانشون، به ترتیب با حدود ۲۳ درصد و ۱۶ درصد هستند.

یکی از واضح‌ترین تأثیرات جنگ این است که نامزد راست سنتی جمهوری‌خواه، والری پکرس، عملاً از میدان رقابت خارج شده است. علاوه بر مدیریت نادرست کمپین خود، نامزدی او به دلیل تغییر حمایت از مکرون، که نه تنها از مزایای سیاسی جنگ اوکراین بهره برده، بلکه برخی از پیشنهادات سیاسی پکرس را نیز پذیرفته، به شدت آسیب دیده است.

پکرس با عصبانیت به تغییر ثروت او پاسخ داده و مکرون را به “جعل” برنامه خود متهم کرده است. اما مشکل جناح راست جمهوری خواه فقط این نیست که مکرون در حال حذف برخی از حامیان پکرس است. مشکل این است که او به طور سیستماتیک مواضع اصلی او را از آن خود کرده است، از جمله بازنشستگی در ۶۵ سالگی، الزامات کاری برای بهره مندی از رفاه، و کاهش مالیات بر ارث. این به معنای تصرف تمام عیار راست مرکزی فرانسه است. اگر مکرون دوباره انتخاب شود، ریاست یک حزب بزرگ را بر عهده خواهد گرفت و جمهوری خواهان متشتت خواهند ماند و بین راست افراطی احیا شده و حزب حاکمی که قصد بلعیدن آنها را دارد، له خواهند شد.

هدف مکرون روشن است. او نمی‌خواهد به سرنوشت والری ژیسکار دستن دچار شود، که هفت سال ریاست‌جمهوری او هیچ اثری در زندگی سیاسی فرانسه نگذاشت. مکرون مانند شارل دوگل پس از بازگشت به قدرت در سال ۱۹۵۸، می خواهد راست را از پایه بازسازی کند. محاسبه ساده است. در مجموع، جناح راست فرانسه حدود ۷۵ درصد از رای دهندگان – از جمله حامیان حزب خود مکرون، La République en Marche – را اداره می کند. در این گروه گسترده، جا برای دو نیروی بزرگ وجود دارد: راست افراطی که ۳۰ تا ۳۵ درصد از رای دهندگان را تشکیل می دهد و یک جبهه متحد که بقیه رای دهندگان محافظه کار را تشکیل می دهد. این بلوک اخیر به همراه مکرون می‌تواند برای مدتی طولانی بر فرانسه حکومت کند، که بازتاب میراث گلیسم و تناسخ‌های متعدد آن پس از مرگ دوگل است.

با فرض اینکه راست افراطی از این فرصت استفاده کند، می تواند خود را بازسازی کند و به بلوکی قدرتمند تبدیل شود که روزی قدرت را به دست گیرد. درست همانطور که دوگل چپ سوسیالیست و کمونیست را تحت رهبری فرانسوا میتران مجبور کرد، بازی مکرون برای محافظه کاران سنتی می تواند باعث تجمیع نیروها در سمت راست او شود. راست افراطی فقط باید خود را به عنوان تنها آلترناتیو برای قدرت جدید گولیستی قرار دهد.

در مورد چپ، به نظر می رسد به سختی می توان این واقعیت را به چالش کشید. قدرت اخلاقی آن در مورد مسائل زیست محیطی یا عدالت اجتماعی هرچه باشد، چپ از موقعیت ضعیفی بازی حاصل جمع صفر را انجام می دهد و حمایت حدود ۲۵ درصد از رای دهندگان را به دست می آورد. همچنین جنگ در اوکراین به آن کمکی نکرده است. جناح چپ بر سر واکنش و نقش اروپا، فرانسه و ناتو اختلاف نظر دارد. کاندیدای سبز، یانیک جادو، و نامزد سوسیالیست، شهردار پاریس، آن هیدالگو، ملانشون را به حمایت از خودکامگان متهم کرده‌اند، هرچند که تأثیر چندانی بر محبوبیت نسبی او نداشته است.

در پشت خط تقسیم اوکراین، دو دیدگاه متضاد در مورد چگونگی تشکیل مجدد چپ فرانسه وجود دارد. اولین مورد، همخوانی با رادیکالیسم در راست افراطی است، که به نظر می رسد ظهور آنها منعکس کننده خواسته های رای دهندگانی است که احساس می کنند توسط جریان اصلی به آنها خیانت شده است. دومی تاکید می کند که چپ دقیقاً به این دلیل که عناصر معتدل خود را از دست داده برای اکثر جامعه نفرت انگیز شده است. برای بازگشت به قدرت، باید رای دهندگانی را که به موضوعاتی مانند اکولوژی علاقه دارند، اما به رادیکالیسم مشکوک هستند، جلب کند. در واقع، هر دو دیدگاه درست است; مشکل چپ فقدان کسی است که بتواند ترکیب لازم را ایجاد کند.

به لطف پوتین، اکنون کاملاً مشخص است که مکرون در دور دوم با لوپن روبرو خواهد شد، همانطور که در سال ۲۰۱۷ این کار را انجام داد. نظرسنجی ها پیش بینی می کنند که مکرون پیروز خواهد شد، اما با اختلاف بسیار کمتر از پنج سال پیش. برخی از نظرسنجی ها نشان می دهد که لوپن می تواند تا ۴۷ درصد از آرای دور دوم را به دست آورد – سطح بی سابقه ای از حمایت از یک نامزد راست افراطی فرانسوی. افزایش قیمت سوخت، نامزدی لوپن را تقویت کرده است. با هیچ یک از تعهدات مکرون به احتیاط مالی، او می تواند وعده کاهش شدید مالیات ها را بدهد. جنگ پوتین رقابت ریاست جمهوری فرانسه را تغییر داده است. حتی اگر نتیجه روشن به نظر برسد، به نظر می رسد که تأثیرات جانبی تهاجم روسیه به اوکراین، سیاست را در سایر نقاط اروپا نیز پیچیده کند.

*رئیس هیئت مدیره دانشکده اقتصاد پاریس

منبع: پراجکت سیندیکیت

۳۱۱۳۱۱