بهترین کتاب‌ها برای حقوق زنان: ۱۵ کتابی که برای آشنایی با حقوق زنان باید خواند!

اگر تاریخ مبارزات زنان را واکاوی کنیم، شاهد تلاش‌های بی‌شماری هستیم که طی قرن‌ها برای احقاق حقوق اولیه زن‌ها انجام شده است. هر چند که از رهگذر این تلاش‌ها، پیشرفت‌های قابل توجهی در امور مربوط به زنان از جمله حق تحصیل و اشتغال انجام شده است، با این حال زنان در سراسر جهان با چالش‌های دست‌به‌گریبان هستند که رفع آن‌ها نیازمند توجه و تلاش همگانی است.

کتاب‌ها منابعی ارزشمند هستند که می‌توانند در این مسیر راهگشا باشند و شما را با حقوق زن‌ها آشنا کنند. در ادامه، می‌خواهیم ۱۵ کتاب ارزشمند را که با داستان‌های جذاب و پرکشش، درباره مسائل مربوط به زنان صحبت کرده‌اند، به شما معرفی کنیم. برای آشنایی با این کتاب‌ها، حتما تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

۱. سرگذشت ندیمه

نویسنده: مارگارت آتوود
ناشر: ققنوس
مترجم (پیشنهاد کاربران): سهیل سمی
تعداد صفحات: ۴۶۴ صفحه

داستان کتاب سرگذشت ندیمه، در یک کشور خیالی و پادآرمانی به‌نام گیلیاد (جلید) رخ می‌دهد. در این سرزمین، همه‌چیز بر اساس احکام انجیل اداره می‌شود و زنان (به‌ویژه ندیمه‌ها) از حداقل حقوق برخوردار هستند. خواندن و نوشتن برای آن‌ها ممنوع است و حق تحصیل و کارکردن نیز ندارند. زنان حتی نمی‌توانند کارت اعتباری بانکی داشته باشند و در این بین ندیمه‌ها که صرفا ماشین زادوولد هستند، وضعیت وخیم‌تری دارند.

این ندیمه‌ها، به‌صورت دوره‌ای به خانه فرماندهان گیلیاد فرستاده می‌شوند تا برای آن‌ها فرزندی به‌دنیا بیاورند. در صورتی که بنا به هر دلیلی این ندیمه‌ها نتوانند بچه‌دار شوند، به مکانی موسوم به مستعمرات فرستاده می‌شوند و مجبورند کارهای اجباری و طاقت‌فرسا انجام دهند.

آفرد، راوی کتاب، ندیمه فرمانده‌ای به‌نام «فرد» است و این کتاب از زبان او روایت می‌شود. آفرد علاوه بر ترسیم نحوه زندگی در گیلیاد، خاطرات گذشته خود و روزهایی را که در کنار همسر و فرزندش زندگی می‌کرد، روایت می‌کند.

« نگرانی‌شان از بابت فرار ما نیست. نمی‌توانیم زیاد دور شویم. نگران اوج‌گرفتن خیالمان هستند؛ نگران راه‌هایی که فقط در درون آدم باز می‌شوند و به انسان روحیه و برتری می‌دهند.»

۲. شواهد

نویسنده: مارگارت آتوود
ناشر: ثالث
مترجم (پیشنهاد کاربران): سهیل سمی
تعداد صفحات: ۶۰۱ صفحه

کتاب شواهد، از آن قبیل کتاب‌هایی است که وقتی شروعش کردید، دیگر نمی‌توانید آن را زمین بگذارید. این کتاب، جلد دوم کتاب سرگذشت ندیمه است و در آن، سرگذشت سه زن از حکومت گیلیاد را روایت می‌شود.

این افراد هر کدام نقش‌های متفاوتی را در این حکومت بر عهده دارند و انتهای قصه، به‌طوری که اصلا ًفکرش را نمی‌کنید، سرگذشت این سه زن به یکدیگر گره می‌خورد.

بر خلاف سرگذشت ندیمه که جنبه ادبی آن غنی‌تر است، شواهد از نظر داستانی جذابیت بیشتری دارد و ترجمه روان و بی‌نقص آقای سمی، جذابیت آن را دوچندان کرده است. این کتاب با عناوین دیگری مانند وصیت‌ها، وصایا نیز در ایران ترجمه شده است.

«امیدوارم شما هم این را به یاد بیاورید. که همه ما یک جنس دلتنگی داریم، برای آن مهربانی‌های آشنای فصل کودکی، هرقدر هم شرایط دوران کودکی‌مان برای دیگران عجیب باشد.»

۳. در زمانه پروانه‌ها

نویسنده: خولیا آلوارز
ناشر: خوب
مترجم (پیشنهاد کاربران): حسن مرتضوی
تعداد صفحات: ۴۲۴ صفحه

در زمانه پروانه‌ها، رمانی درباره خواهران میرابال است که در دوره زندگی خود، به پروانه‌های دومینیکن شهرت داشتند. این سه خواهر که پاتریا، مینروا و ماریا ترزا نام داشتند، در سال‌های حکومت رافائل تروخیو (دیکتاتور جمهوری دومینیکن)، برای براندازی حکومت این فرد فعالیت می‌کردند.

فعالیت‌ها و مبارزات این خواهران به‌اندازه‌ای برای تروخیو دردسرساز شده بود که او ابتدا آن‌ها و شوهرانشان را زندانی کرد و درنهایت، خواهران میرابال را در ۲۵ نوامبر سال ۱۹۶۰ در یک تصادف ساختگی به قتل رساند.

ترور این سه خواهر، نه‌تنها مبارزات علیه حکومت تروخیو را سرکوب نکرد، بلکه به خشم مردم دامن زد و درنهایت، منجر به ترور تروخیو شد. نزدیک به سه دهه پس از ترور خواهران میرابال، روز ۲۵ نوامبر به پاس تلاش‌های آن‌ها، روز جهانی منع خشونت علیه زنان نام گرفت.

«اول اینکه سرم همیشه توی کتاب بود. عشق آن چیزی بود که خوانده بودم خودش اتفاق می‌افتد. مردی که من عاشقش می‌شدم باید شبیه آن شاعر صفحه اول کتاب باشد؛ رنگ‌پریده و غمگین، با خودکاری در دست.»

۴. ما تمامش می‌کنیم

نویسنده: کالین هوور
ناشر: میلکان
مترجم (پیشنهاد کاربران): ساناز کریمی
تعداد صفحات: ۳۲۴ صفحه

لی‌لی، دختری بسیار پرتلاش و موفق است که در برحه‌ای از زندگی خود، با جراح مغز و اعصابی به‌نام رایل کینکید آشنا می‌شود. رایل مرد بسیار جذاب و نابغه است که در ابتدا یک زندگی رویایی و دور از انتظار را برای لی‌لی رغم می‌زند. اما در ادامه، شرایط به‌گونه‌ای پیش می‌رود که لی‌لی با وجود یک بچه، باید بین زندگی خود و رایل یکی را انتخاب کند. این دوراهی و انتخابی که لی‌لی در نهایت دارد، جذاب‌ترین بخش این داستان است که برای اطلاع از آن، خودتان باید کتاب ما تمامش می‌کنیم را بخوانید.

«فکر می‌کنم یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های بلوغ یک فرد همین است، اینکه بداند چطور چیزهایی را که برای دیگران اهمیت دارد، درک کند، حتی اگر برای خودش اهمیت چندانی نداشته باشند. »

۵. مانیفست یک فمینسیت در پانزده پیشنهاد

نویسنده: چیماندا انگزی آدیشی
ناشر: کوله‌پشتی
مترجم (پیشنهاد کاربران): فاطمه باغستانی
تعداد صفحات: ۵۶ صفحه

مانیفست یک فمینیست، کتابی کوتاه و بسیار اثرگذار در حوزه زنان است. این کتاب، در واقع پاسخ نویسنده به دوستی است که از او خواسته چند پیشنهاد برای تربیت دخترش پیشنهاد کند.

او در قالب پانزده پیشنهاد ارزشمند، اطلاعاتی کاربردی درباره اینکه او دخترش را به‌عنوان یک فمینیست واقعی تربیت کند، در اختیارش قرار می‌دهد.

اگر دنبال کتابی هستید که الهام‌بخش باشد و کمک کند تا زنی قوی و مستقل باشید، کتاب مانیفست یک فمینیسم در پانزده پیشنهاد، می‌تواند شروع بسیار خوبی باشد.

«اگر ما با زنجیر محکم نقش‌های جنسیتی، کودکان و نوجوانان را به اسارت نکشیم، به آن‌ها فضایی کافی داده‌ایم تا به تمام پتانسیل‌های فردی خودشان دست یابند. لطفا ًدخترت را قبل از هر چیز، یک انسان بدان. او را دختری با ویژگی‌های معین در نظر نگیر. ضعف‌ها و قوت‌های او را به‌عنوان یک انسان ببین. او را بر مقیاس بهترین نسخه خودش ارزیابی کن.»

۶. جنگجوی عشق

نویسنده: گلنن دویل ملتن
ناشر: میلکان
مترجم (پیشنهاد کاربران): سمانه پرهیزکاری
تعداد صفحات: ۲۴۰ صفحه

کتاب جنگجوی عشق، یک خودزندگی‌نامه بسیار الهام‌بخش است. نویسنده در این کتاب، داستان زندگی خود و مبارزه با اعتیاد و بحران خیانت همسرش را نقل کرده است و بخش‌های مختلف داستان، هم‌ذات‌پنداری عمیقی را در وجود ما ایجاد می‌کند. گلنن در میان طوفان‌های شدید زندگی خود، درمی‌یابد که زخم‌هایش می‌توانند دریچه‌ای جدید برای ساختن زندگی بهتر باشد و به همین دلیل، مطالعه آن می‌تواند الهام‌بخش ما برای تبدیل به انسانی با روح عمیق‌تر باشد.

«دوست‌داشته‌شدن به‌خاطر زیبایی، برای یک دختر وضعیت دردناکی‌ست. سال‌ها بعد، زمانی‌که من دیگر کم‌تر زیبا باشم، آن‌موقع که دیگر خبری از حلقه‌های باریک مو برای نوازش، یا پوستی عالی برای تحسین نباشد، وقتی‌که دیگر کوچک و ساده و باارزش نباشم، نمی‌دانم که چگونه شایسته ارائه یا دریافت عشق خواهم بود.»

۷. میشل شدن

نویسنده: میشل اوباما
ناشر: خوب
مترجم (پیشنهاد کاربران): رضا اسکندری آذر
تعداد صفحات: ۵۱۸ صفحه

میشل‌شدن، یک خودزندگی‌نامه از همسر باراک اوباما رئیس جمهور سیاه‌پوست کشور آمریکا است. میشل اوباما در این کتاب از دوران کودکی خود در شیکاگو سخن گفته و سپس، به مادرشدنش و سال‌های اقامتش در کاخ سفید اشاره کرده است.

این کتاب، داستان زنی مستقل و قدرتمند را روایت می‌کند که با پشتکار و ثبات قدم از محدودیت‌های خود عبور کرد و زندگی‌اش می‌تواند الهام‌بخش افراد زیادی در سراسر جهان باشد.

«همیشه تلاش نتایج مثبت و مطلوبی در پی ندارد. می‌دانستم که در آینده بیش‌تر به این موضوع ایمان خواهم آورد.»

۸. زنان کوچک

نویسنده: لوییزا می آلکوت
ناشر: افق
مترجم (پیشنهاد کاربران): کیوان عبدی آشتیانی
تعداد صفحات: ۴۹۲ صفحه

بسیاری از منتقدان و حتی خوانندگان، کتاب زنان کوچک را یک خودزندگی‌نامه می‌دانند. داستان این کتاب، در بوستون و پس از جنگ جهانی دوم رخ می‌دهد و داستان زندگی چهار خواهر برای مقابله با فقر و تبدیل‌شدن به زنانی مستقل را روایت می‌کند. هر یک از چهار خواهر، دغدغه‌های خاص خود را دارند و برای رسیدن به خواسته‌ای تلاش می‌کنند. این خواهران هر چند که گه‌گاهی با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند، اما سعی می‌کند محیط خانه همچنان سرشار از عشق و محبت به یکدیگر باشد و بی‌صبرانه برای بازگشت پدرشان از جنگ، لحظه‌شماری می‌کنند.

«در این دنیا «بت» های زیادی هستند. دخترانی کم‌رو که تا وقتی کسی با آن‌ها کاری ندارد ساکت یک گوشه می‌نشینند. دخترانی که با خوشحالی زندگی خود را وقف دیگران می‌کنند، اما تا وقتی که جیرجیرک کوچک خانه از جیرجیرکردن باز نایستد،‌ حضور درخشان و دل‌انگیز آن‌ها از بین نرود و سکوت و سایه‌ای غم‌انگیز جای آن را نگیرد، کسی فدارکاری‌های آن‌ها را نمی‌بیند. »

۹. اتاقی از آن خود

نویسنده: ویرجینیا ولف
ناشر: نیلوفر
مترجم (پیشنهاد کاربران): صفورا نوربخش
تعداد صفحات: ۱۶۰ صفحه

اتاقی از آن خود، یک اثر داستانی نیست! بلکه مقاله‌ای بلند از ویرجینا وولف است که بر اساس مجموعه‌ای از سخنرانی‌های ویرجینیا وولف در کالج‌های زنانه دانشگاه کمبریج نگارش شده است. موضوع اصلی این کتاب، صحبت‌های وولف درباره مشکلات و محدودیت‌های زن‌بودن در اوایل قرن بیستم است. او در کتاب «اتاقی از آن خود» درباره آزادی‌های سلب‌شده از زنان صحبت می‌کند و یکی از بهترین آثار در زمینه حقوق زنان را به رشته تحریر درآورده است.

«آیا هیچ می‌دانید در هر سال چند کتاب راجع به زنان نوشته می‌شود؟ آیا هیچ می‌دانید چند تا از این کتاب‌ها را مردان می‌نویسند؟ آیا اطلاع دارید که احتمالا درباره شما بیش از هر جانوری در این دنیا صحبت می‌شود؟ آن وقت من این جا با دفترچه و مدادی آمده بودم تا یک روز را به خواندن اختصاص دهم، با این خیال که در پایان روز حقیقت را به دفترچه‌ی خود منتقل کرده‌ام.»

۱۰. من ملاله هستم

نویسنده: کریستینا لمب، ملاله یوسف زی
ناشر: کتاب کوله پشتی
مترجم (پیشنهاد کاربران): هانیه چوپانی
تعداد صفحات: ۳۴۴ صفحه

کتاب «من ملاله هستم»، اثری تأثیرگذار با داستان واقعی از زندگی ملاله یوسف زی است. ملاله دختری پاکستانی است که پس از هجوم طالبان به این کشور، درست مثل بسیاری از دختران از حق تحصیل محروم می‌شود. اما او عقب نمی‌نشیند و برای به‌دست‌آوردن حق خود، تلاش می‌کند.

این مسئله باعث می‌شود که او در روز نهم اکتبر سال ۲۰۱۲ هدف نیروهای طالبان قرار بگیرد و بر اثر اصابت گلوله به سرش، به‌شدت مصدوم شود. در حالی که همه تصور می‌کردند او مرده است، او به‌طرز معجره‌آسایی نجات پیدا می‌کند و در نهایت، به جوان‌ترین برنده جایزه صلح نوبل تبدیل می‌شود.

«طالبان شاید می‌توانست مداد و کتاب را از ما بگیرد، ولی امکان نداشت که ذهن ما را از اندیشیدن باز دارد.»

۱۱. خانم دلوی

نویسنده: ویرجینیا وولف
ناشر: نیلوفر
مترجم (پیشنهاد کاربران): فرزانه طاهری
تعداد صفحات: ۴۳۲ صفحه

کلاریسا دلوی، یک زن اشرافی ساکن انگلستان است و در کتاب «خانم دلوی»، یک روز از زندگی وی به‌تصویر کشیده می‌شود. او در حال آماده‌شدن برای یک مهمانی است که قرار است عصر به میزبانی خودش برگزار شود. زمان رخدادهای وقایع این کتاب، به زمان جنگ جهانی اول بازمی‌گردد و نویسنده با گریز به زمان گذشته، سعی کرده است از خلال زندگی کلاریسا، ساختار اجتماعی انگلستان در فاصله زمانی بین جنگ جهانی اول و دوم را روایت می‌کند.

«دنیا شلاقش را بلند کرده؛ قرار است کجا فرود بیاورد؟»

۱۲. نمایش‌نامه عروسک‌خانه

نویسنده: هنریک ایبسن
ناشر: کارنامه
مترجم (پیشنهاد کاربران): منوچهر انور
تعداد صفحات: ۳۱۰ صفحه

عروسک‌خانه، داستان زندگی نورا هلمر را که در کنار همسرش به خوبی و خوشی زندگی می‌کنند، به‌تصویر می‌کشد. نورا در کنار همسرش توروالد، زندگی بسیار خوبی را می‌گذراند تا اینکه همسرش به یک بیماری دچار می‌شود و تنها راه درمانش، سفر به یک منطقه خوش‌آب‌وهوا است.

از آنجایی که سفر برای خانواده نورا هزینه بسیار زیادی را در پی دارد، نورا با جعل امضای پدرش، پول سفر را از کسی قرض می‌گیرد. او موفق می‌شود همسرش را از مرگ نجات دهد، اما برای ادای قرضش، با مشکلاتی مواجه می‌شود که دیدگاه‌های او را نسبت به زندگی زناشویی‌اش با توروالد را به چالش می‌کشد.

«خیال می‌کنی وظیفه مقدس من چیست؟ وظیفه دیگری هم دارم که به همین اندازه مقدس است. وظیفه‌ای که درباره خودم دارم.»

۱۳. نمایش‌نامه خانه برناردا آلبا

نویسنده: فدریکو گارسیا لورکا
ناشر: قطره
مترجم (پیشنهاد کاربران): محمود کیانوش
تعداد صفحات: ۱۰۴ صفحه

خانه برناردا آلبا، یکی از سه‌گانه لورکا (یرما و عروسی خون) است که چند سال پیش از مرگش توسط نیروهای ملی‌گرا، چاپ و منتشر شده است. این نمایش‌نامه، داستان زندگی خانواده‌ای روستایی را روایت می‌کند که به‌تازگی پدر خود را از دست داده‌اند و تحت سلطه مادر عبوس و دیکتاور خود زندگی می‌کنند.

در این خانه، آبرو حرف اول را می‌زند و پنج دختر خانواده جز اطاعت از مادرشان، عملا کار دیگری برای انجام‌دادن ندارند. ان‌ها ازدواج‌ و بودن کنار یک مرد را، کلید رهایی خود از این اسارت می‌دانند.

در این بین، رابطه پنهانی کوچک‌ترین فرزند خانواده با په‌په (نامزد یکی از خواهران)، فاجعه‌ای تراژیک برای خانواده آلبا رقم می‌زند.

«توی این خانه باید هرچه من دستور می‌دهم اطاعت کنی. دیگر نمی‌توانی بدوی پیش بابات چغلی کنی. نخ و سوزن مال زن‌هاست، شلاق و قاطر مال مردها. کسی که در یک خانواده‌ی دارا و آبرومند به دنیا آمده باشد، راه زندگی همین است.»

۱۴. مادام بواری

نویسنده: گوستاو فلوبر
ناشر: مرکز
مترجم (پیشنهاد کاربران): مهدی سحابی
تعداد صفحات: ۳۸۸ صفحه

مادام بواری، یکی از درخشان‌ترین آثار کلاسیک ادبیات فرانسه است. اما بواری، زنی متأهل و مستأصل است که برای فرار از روزمرگی و ملال زندگی متأهلی، دست به اقداماتی می‌زند که در نهایت، فاجعه‌ای تراژیک را برای خودش و خانواده‌اش به همراه دارد.

او برای خلق زندگی، آن‌طور‌ که دوستش دارد، پول‌هایش را بی‌حساب و کتاب خرج لباس و وسایل خانه می‌کند و پنهانی، وارد دو رابطه عاشقانه بی‌سرانجام می‌شود.

هر چند که این کتاب در سال‌های دهه ۱۸۵۰ میلادی نوشته شده، اما به عقیده بسیاری از خوانندگان، به‌خوبی توانسته است دغدغه‌ها و چالش‌های یک زن متأهل مدرن را به‌تصویر بکشد.

«به‌نظرش می‌آمد که فقط در بعضی نقاط مخصوص دنیا است که خوشبختی به‌بار می‌آید، همچون گیاهی که مخصوص خاک معینی است و در جاهای دیگر خوب رشد نمی‌کند.»

۱۵. نامه به کودکی که هرگز زاده نشد

نویسنده: اوریانا فالاچی
ناشر: مجید (به‌سخن)
مترجم (پیشنهاد کاربران): غلام‌رضا امامی
تعداد صفحات: ۱۲۸ صفحه

در کتاب نامه به کودکی که هرگز زاده نشد، شما با یک پی‌رنگ داستانی قوی سروکار ندارید و شاهد گفت‌وگوی درونی راوی با کودک درون شکمش هستید.

او طی صحبت‌های خود، مسائل بسیار مهمی را به یاد خواننده می‌آورد و در تلاش است به این سوال که آیا به‌دنیا آوردن یک موجود آن هم در حالی که ممکن است زندگی سراسر رنج باشد، آیا امری منصفانه است یا خیر، پاسخ دهد.

در واقع، نویسنده در تلاش است تا معنای واقعی زن‌بودن را در این کتاب هدف قرار دهد و بخشی از واقعیت‌های مادرشدن را برای ما ترسیم کند.

«در این دنیا کلمه «آزادی» زیاد به گوشت خواهد خورد. این کلمه هم همانند «عشق» تمام ارزشش را از دست داده است.»

شما بگویید؛ جای چه کتابی خالی است؟

مطالعه کتاب‌های مرتبط با حقوق زنان، به شما این امکان را می‌دهد که با دیدگاهی روشن‌تر به مسائل اجتماعی نگاه کنید و در جهت ایجاد تغییرات مثبت در جامعه خود قدم بردارید. در این مطلب، ۱۵ مورد از بهترین کتاب‌ها در رابطه با مسائل زنان را به شما معرفی کردیم. این کتاب‌ها به شما کمک می‌کنند که درک بهتری از حقوق زنان پیدا کنید و در این زمینه، آگاهی بیشتری پیدا کنید. اگر اخیرا کتابی در زمینه حقوق زنان مطالعه کرده‌اید، حتماً آن را به ما معرفی کنید.