برنامه‌های دولت برای استفاده از ظرفیت‌ بازار سرمایه

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، احسان ذاکرنیا، در پاسخ به این سوال که چرا بازار سرمایه در دنیا اولویت اقتصادی بسیاری از دولت‌ها و گزینه اول سرمایه‌گذاری است؟ به مدار اقتصادی، گفت: در دنیای امروز بازار سرمایه یکی از ارکان اصلی اقتصاد ملی و بین‌المللی است و مزایا و کارکردهای متنوعی برای آن تعریف شده است.

این کارشناس بازارهای مالی با اشاره به اینکه تامین‌مالی و تسهیل سرمایه‌گذاری مهم‌ترین کارکردهای بازار سرمایه به شمار می‌رود، افزود: در اکثر کشورها بخش زیادی از تامین‌مالی بلندمدت شرکت‌ها و دولت‌ها از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود. در ایران نیز، حجم تامین‌مالی اوراق بدهی، قریب به ۴۰۰ همت در سال است که عدد بسیار قابل توجهی است.

او ادامه داد: بازار سرمایه به عموم جامعه این امکان را می‌دهد تا در شرکت‌های بزرگ و کوچک و انواع کلاس‌های دارایی از جمله سهام، طلا، نقره، مسکن و صنایع مختلف سرمایه‌گذاری کنند و از سودآوری پروژه‌ها و بازارهایی که در حالت عادی به سرمایه‌های کلان نیاز دارد و از دسترس افراد دور است، بهره‌مند شوند.

۴ کارویژه بازار سرمایه

ذاکرنیا با بیان این‌که نقدشوندگی، شفافیت، کشف قیمت عادلانه و توزیع ریسک چهار مزیت و کارویژه دیگر بازار سرمایه است، افزود: مهم‌ترین مزیت بازار سرمایه که هیچ بازاری از آن برخوردار نیست، نقدشوندگی دارایی است. سریع‌ترین زمان تبدیل دارایی به پول مختص بازار سرمایه است. این در حالی است که در بازار خودرو، ملک و حتی طلا، این سطح از نقدشوندگی امکان‌پذیر نیست.

نایب رییس هیات‌مدیره سبدگردان آروین افزود: مکانیسم عرضه و تقاضای بازار سرمایه در فضای رقابتی شفاف، قیمت‌های منصفانه‌ای برای دارایی‌ ایجاد می‌کند و از سوی دیگر سرمایه‌گذاران می‌توانند با تنوع‌بخشی به سبد دارایی خود از جمله سهام، اوراق، انواع صندوق‌ها از جمله طلا و مسکن و بازار مشتقه، ریسک خود را کاهش دهند.

ذاکرنیا، ادامه داد: این مزیت‌های شناخته شده بازار سرمایه در کنار بسیاری از کارکردهای تخصصی و پیچیده اقتصادی، دلایل اصلی اولویت این بازار در برنامه‌ریزی اقتصادی بسیاری از دولت‌ها است.

او در پاسخ به این پرسش که باتوجه به مزیت‌های موجود، ریشه شکست سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه کجاست و چه افرادی در این بازار موفق هستند، گفت: پیروی از شایعات، شاید مهم‌ترین دلیل شکست سرمایه‌گذاران در این بازار باشد. برخی سرمایه‌گذاران به جای تحلیل، از شایعات و توصیه‌های دیگران پیروی می‌کنند که در بسیاری از موارد نتیجه‌ای جز زیان به دنبال ندارد.

تصمیمات هیجانی

ذاکرنیا با بیان این‌که تصمیم هیجانی عامل دیگر شکست و زیان در این بازار است، ادامه داد: رفتار هیجانی مبتنی بر شاخص‌های ترس و طمع موجب می‌شود سرمایه‌گذاران در زمان‌های نامناسب به خرید یا فروش سهام اقدام کنند و متضرر شوند.

او، تدوین برنامه‌ریزی و اتخاذ استراتژی صحیح را دو اصل مهم دیگر سرمایه‌گذاری بورسی دانست و گفت: داد و ستد در این بازار بدون استراتژی، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری و عدم تعیین حد سود و زیان، به تصمیمات اشتباه منجر می‌شود.

نایب رییس هیات‌مدیره سبدگردان آروین اعلام کرد: بسیاری از سرمایه‌گذاران بدون آگاهی کافی وارد بازار می‌شوند. این آگاهی هم از طریق دانش و تحصیلات مرتبط و هم از طریق تجربه و مهارت افزایی ایجاد می‌شود. این امکان هست که شما دانش آموخته مدیریت مالی و رشته‌های مرتبط با اقتصاد باشید یا حتی آموزش‌های معتبر بازار سرمایه را سپری کرده باشید؛ اما از تجربه و مهارت لازم در این بازار برخوردار نباشید؛ مجموع این عوامل، ریشه‌های شکست در بازار سرمایه هستند.

او ادامه داد: به طور معمول، تحلیل‌گران و افرادی که در این بازار آگاهانه داد و ستد می‌کنند، با تحلیل بنیادی و تکنیکال آشنایی دارند و همچنین از صبر و تجربه کافی برخوردارند، عموما موفق هستند یا حداقل زیان سنگینی را تجربه نمی‌کنند. همچنین سرمایه‌گذارانی که دید بلندمدت دارند و تحت تأثیر نوسانات کوتاه‌مدت قرار نمی‌گیرند و در کنار آن پرتفوی خود را به قدر کافی متنوع کرده‌اند، موفقیت بیشتری دارند.

این کارشناس بازارهای مالی در پاسخ به این پرسش که باتوجه به فراز و نشیب‌های اخیر شاخص بورس، بازار سرمایه مناسب سرمایه‌گذاری است یا خیر؟ و باید چه استراتژی در این شرایط داشت؟ تاکید کرد: بازار سرمایه چه در گذشته، چه در زمان حال و چه در آینده، همیشه فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری دارد؛ اما موفقیت در آن به تحلیل، صبوری و مدیریت ریسک بستگی دارد.

او ادامه داد: بهره‌گیری از تحلیل بنیادی و بررسی وضعیت شرکت‌ها از نظر سودآوری، بدهی و چشم‌انداز آینده؛ در کنار تنوع‌بخشی به کلاس دارایی برای کاهش ریسک، دید بلندمدت، پرهیز از هیجان در نوسانات کوتاه‌مدت و تمرکز بر اهداف بلندمدت می‌توانند مبنای اتخاذ استراتژی صحیح برای موفقیت در سرمایه‌گذاری باشند.

ذاکرنیا، افزود: برای اینکه سرمایه‌گذاران حداکثر بهره‌برداری لازم از منابع را داشته باشند و همچنین باتوجه به اینکه بسیاری از افراد از تخصص و تجربه برخوردار نیستند یا وقت کافی برای ارزیابی‌ سرمایه‌گذاری ندارند، استفاده از خدمات شرکت‌های سبدگردان حرفه‌ای یا حداقل تخصیص بخشی از سرمایه به انواع صندوق‌ها می‌تواند توصیه منطقی باشد.

او درباره تخصیص بخشی از دارایی به صندوق‌ها نیز توضیح داد: هم سبدگردانی اختصاصی شرکت‌های سبدگردان و هم صندوق‌های سرمایه‌گذاری (مانند صندوق‌های سهامی، درآمد ثابت، کالایی و…) بسته به میزان منابع سرمایه‌گذاران و ریسک‌پذیری آنها همچنان گزینه‌های مناسبی هستند؛ به‌ویژه برای افرادی که زمان کافی برای تحلیل بازار ندارند و به دنبال کاهش ریسک از طریق تنوع‌بخشی هستند و می‌خواهند از مدیریت حرفه‌ای نهادهای تخصصی جهت مدیریت دارایی‌های خود بهره‌مند شوند.

نایب رییس هیات‌مدیره سبدگردان آروین در پاسخ به این پرسش که بخشی از جامعه و حتی مدیران اقتصادی نگران تکرار سال ۹۹ در بازار سرمایه هستند و آیا شرایط بازار با آن سال قابل مقایسه است یا خیر؟ تاکید کرد: این روزها ممکن است در بازار سرمایه شباهت‌هایی با سال ۱۳۹۹ همچون نوسان شاخص‌ها، تنش‌های بین‌المللی، عوامل خارجی اقتصاد (مانند تحریم‌ها) مشاهده شود؛ اما تفاوت‌های عمده‌ای هم وجود دارد که نمی‌توان بازار را با سال ۱۳۹۹ مقایسه کرد یا ریزش و تکانه شدیدی را متصور بود.

ذاکرنیا، با اشاره به این‌که سال ۹۹، بورس ایران رشد بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد، افزود: اما در حال حاضر و با وجود رشدهای اخیر ارزش بازار با سقف دلاری خود فاصله بسیار زیادی دارد؛ ارزش دلاری بازار حتی بدون لحاظ عرضه اولیه‌های صورت گرفته هنوز به یک سوم ارزش ۴۰۰ میلیارد دلاری سال ۹۹ نرسیده که نشان دهنده ارزنده بودن سهام و ظرفیت نسبتا بالای بورس برای رشد است.

این کارشناس بازارهای مالی تاکید کرد: سال ۹۹، آخرین سال فعالیت دولت وقت بود؛ اما اکنون سال اول دولت جدید است. به نظر می‌رسد دولت برنامه‌های بسیاری برای استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه دارد و اجازه اعتمادسوزی نظیر سال ۹۹ را نخواهد داد. اقتصاد بین‌المللی نیز در حال و هوای بسیار متفاوتی است. سال ۹۹ جهان به علت همه‌گیری کووید ۱۹ درگیر سیاست‌های اقتصادی انقباضی بود؛ اما اکنون در بسیاری از کشورها شاهد سیاست‌های اقتصادی انبساطی هستیم که احتمالا به افزایش رشد اقتصادی، تحرک بازارهای جهانی و تقویت سمت تقاضا منجر می‌شود. این موضوع اثر قابل توجهی بر قیمت کامودیتی‌ها دارد و البته بیشتر از ۵۰ تا ۶۰ درصد بورس ما نیز کامودیتی محور است.

نایب رییس هیات‌مدیره سبدگردان آروین افزود: البته ریسک‌هایی هم پیش روی بازار سرمایه است؛ رویارویی اوکراین و روسیه، تنش‌های منطقه‌ای و دولت جدید ترامپ و سیاست‌های متناقض بی‌ثبات احتمالی او، معادلات اقتصادی را پیچیده کرده است. همچنین تشدید ناترازی انرژی و آب در سال‌های اخیر چالش‌هایی را برای شرکت‌ها و صنایع داخلی ایجاد کرده است؛ اما در مجموع به نظر می‌رسد نوسان‌های ناشی این ریسک‌ها کوتاه مدت و قابل مدیریت باشد و در مجموع متغیرها و ریسک‌های اقتصادی چه در داخل و چه در سطح بین‌المللی با سال ۹۹ قابل قیاس نیست.

چشم‌انداز بازار سهام

این مدیر بورسی با اشاره به چشم‌انداز بازار تا پایان سال گفت: عوامل متعددی چون تحولات بین‌المللی و اقتصاد داخلی بر چشم‌انداز بازار مؤثر هستند، در مجموع با اصلاحات اقتصادی اخیر به‌ویژه راه‌اندازی سامانه ارز تجاری، انتظار رشد فروش محصولات و تقویت ارزندگی سهام بسیاری از شرکت‌های بازار قابل تصور است. احتمال کاهش نرخ‌بهره توسط دولت نیز بر رشد بازار تاثیر قابل توجهی دارد.

او در پایان تاکید کرد: هرچند سرمایه‌گذاری بورسی همواره نیازمند دقت و احتیاط است ولی باتوجه به سیاست‌های اقتصادی دولت و اقدامات سه ماه گذشته، افق روشنی برای بازار سرمایه قابل پیش‌بینی است و در مجموع اگر اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر بماند و شاهد کاهش ریسک‌های ژئوپولتیک باشیم، بنده چشم‌انداز مثبتی پیش‌روی بازار می‌بینم و معتقدم بورس می‌تواند رشد قابل توجهی داشته باشد و جاماندگی سال‌های گذشته را جبران کند.