با تور مجازی از طولانی ترین سیستم دفاعی جهان دیدن کنید

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۹/۰۱/۰۶ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۰۱/۰۵ به‌روزرسانی شده است.}

«استانیسلاو سداو» (Stanislav Sedov) و «دیمیتری مویسینکو» (Dmitry Moiseenko) دو عکاسی هستند که برای عکس‌گرفتن از دیوار چین، سفری به این کشور زیبا داشتند. در این مقاله با آن‌ها همراه می‌شویم تا ضمن گشت‌وگذار در دیوار چین، از عکس‌های جذاب و پانورامایی آن‌ها نیز دیدن کنیم.

اولین تصورم از نزدیک‌ترین بخش از دیوار بزرگ چین، ناامیدکننده بود. نمی‌دانم دلیل این موضوع به بارش شدید باران برمی‌گشت یا اتوبوس بسیار بزرگی که زیر دیوار پارک کرده بود یا پله‌هایی که در اثر رفت‌وآمد تعداد بی‌شمار گردشگران تخریب شده بودند. قدمت این پله‌ها به دوران معاصر می‌رسید و کار دست معماران باستانی نبودند.

با اینکه روز بعد، هوا صاف شد؛ اما تأثیری روی حس‌وحال من نداشت؛ چراکه خیل عظیمی از گردشگران راهی دیوار چین شده بودند. ما برای عکاسی از دیوار، چندین پرواز در منطقه انجام دادیم؛ توجه صدها بازدیدکننده را به خود جلب نمودیم و به‌سرعت این بهشت گردشگری را ترک کردیم.

دوستان مترجمی به نام «النا» (Elena) به من پیشنهاد داد که از بخش شرقی دیوار چین موسوم به «هوانگ‌هواچنگ» (Huanghuacheng) دیدن کنم که به‌گفته‌ی او دریاچه‌ای ساخت دست بشر در این بخش از دیوار جریان دارد. در انتهای روز به این منطقه رسیدم. با وجود وزش باد شدید، توانستیم چندین پرواز بر فراز دریاچه داشته باشیم که زیر پرتوهای غروب خورشید می‌درخشید.

اواخر شب نگاهی به عکس‌های هوایی‌ای انداختم که از دیوار گرفته بودیم و تازه متوجه شدم که عکاسی از یکی از عجایب جهان چه معنا و مفهومی دارد؛ تصاویری پانوراما (۳۶۰ درجه) از دیواری که از افق تا افق امتداد یافته، در دره‌ها پایین و تا قله کوه‌ها بالا رفته است. این سازه بسیار زیبا و وصف‌ناشدنی، حیرت آدمی را به‌همراه دارد که انسان‌های آن دوران چطور موفق به خلق چنین سازه‌ باشکوهی شده‌اند.

روز بعد، مشغول صعود از دیوار چین در غرب دریاچه شدیم؛ جایی که به‌خاطر عملیات بازسازی به روی گردشگران بسته بود. بالاخره یک نردبان پیدا کردیم که کارگران ساختمانی جا گذاشته بودند و با کمک آن به بالای برج‌های دیده‌بانی رفتیم. اگر واقعیت را بخواهید، بخش بازسازی‌شده دیوار، چنگی به دل نمی‌زد و جذابیت باستانی خودش را نداشت. کمی بعدتر که به بالای تپه رسیدیم، بخش قدیمی دیوار را دیدیم که هنوز بازسازی‌ نشده و بین سنگ‌ها، چمن روییده بود. به اعتقاد من، این گذرگاه‌ها بسیار جذاب‌تر به نظر می‌رسند؛ هرچند برای گردش خیل عظیم گردشگرانی که با تور چین به این منطقه می‌آیند، مناسب نیستند. شاید به همین دلیل باشد که چینی‌ها به‌تدریج در حال بازسازی و مرمت آن هستند.

چند روز بعد در گذرگاهی متفاوت از دیوار چین به نام «موتیانیو» (Mutianyu)، با یک زن گردشگر از اوکراین برخورد کردم که چینی بلد نبود و به‌تنهایی سفر می‌کرد. او توانسته بود با رایگان‌سواری یا هیچ‌هایک از اوکراین، روسیه و قزاقستان عبور کند و خود را به چین برساند. زمانی که او به چین می‌رسد، تصمیم می‌گیرد تا چندین روز را به سفر در دیوار چین اختصاص دهد.

در عکس‌هایی که او از دیوار چین گرفته بود، شاهد دیواری کاملا متفاوت بودیم؛ بوته‌های ضخیم، پله‌های تخریب‌شده و مناطقی بسیار پرشیب که افراد برای عبور از آن‌ها مجبور به خزیدن روی زمین هستند. برایم جالب بود که دختری نحیف توانسته بود این موانع را به‌تنهایی پشت سر بگذارد، در بقایای برج‌های قدیمی دیده‌بانی و شب‌های بسیار سرد بخوابد و در هوای بسیار گرم ظهر، از پس تشنگی برآید. از این دختر اوکراینی خداحافظی کردیم و توجه‌مان را روی پیداکردن سایر بخش‌های دیوار قرار دادیم. جست‌وجوی ما به دو مکان فوق‌العاده زیبا منتهی شد: «جین‌شانلینگ» (Jinshanling) و «گوبیکو» (Gubeikou).

زیبایی خارق‌العاده جین‌شانلینگ به چند عامل بستگی دارد؛ با اینکه تلاش‌های بازسازی و مرمت به این بخش از دیوار چین هم رسیده؛ اما کامل نشده است. بسیاری از برج‌های دیده‌بانی و بخش‌هایی از دیوار همچنان بکر و دست‌نخورده باقی مانده‌اند. چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد منطقه نیز زیبایی این بخش از دیوار را دوچندان کرده‌اند. دیوار چین در مسیری چشم‌نواز از کوهستان امتداد یافته و از همین جهت، محدوده‌ای معرکه برای عکاس‌های حرفه‌ای خلق کرده است. اگر به کارت‌پستال‌های دیوار چین نگاه کنید، به احتمال زیاد از جین‌شانلینگ گرفته شده‌اند.

هنگام قدم‌زدن در امتداد مسیرهای علفی و بخش‌های تخریب‌شده می‌توانید جزئیات خوبی از سازه دیوار چین را مشاهده کنید

زمانی که ما به بخش «گوبیکو» از دیوار چین رسیدیم که در نزدیکی جین‌شانلینگ قرار داشت، به ذهنم خطور کرد که کارکنان بازسازی هنوز به این منطقه پا نگذاشته‌اند. فقط یک سری نوار فلزی در بالای تعدادی از برج‌های دیده‌بانی به چشم می‌خورد که رو به نابودی بود و برق‌گیر‌هایی در گوشه‌وکنار دیده می‌شد که خطر آسیب در اثر صاعقه را کاهش می‌داد. 

مسافت و زمان در این بخش از دیوار کاملا متفاوت است و هیچ شباهتی به دنیای بیرون ندارد؛ از عجله‌، اضطراب و نگرانی خبری نیست. در واقع، با اینکه به‌آرامی قدم می‌زنید؛ اما چندین کیلومتر از مسیر را طی می‌کنید و به همین دلیل، آرامشی وصف‌ناشدنی به دست می‌آورید. هنگام قدم‌زدن در امتداد مسیرهای علفی و بخش‌های تخریب‌شده می‌توانید جزئیات خوبی از سازه دیوار چین را مشاهده کنید.

یک برج‌های دیده‌بانی و سپس برجی دیگر و به همین ترتیب ادامه می‌یابد؛ تا اینکه متوجه شدیم دوست داریم بدون هیچ توقفی در این مسیر قدم بزنیم؛ هرچند خورشید در حال غروب بود و باید به روستایی برمی‌گشتیم که خودروی خود را آنجا گذاشته بودیم.

در این سفر شانس با ما یار بود. در یکی از روزها، پکن را به مقصد «بادالینگ» (Badaling) ترک کردیم که یکی از پرپازدیدترین بخش‌های دیوار چین به حساب می‌آید. انتظار نداشتم که بتوانیم عکس‌های خاصی از این بخش بگیریم؛ اما به‌اشتباه، به محل دیگری رفتیم و همین موضوع واقعا ناراحتم کرد.

قرار بود از آن‌سوی کوه، غروب خورشید را عکاسی کنیم و به‌هیچ‌وجه امکان نداشت به‌موقع به آنجا برسیم. خورشید در افق غروب کرد و ما راهی یکی از رستوران‌های محلی شدیم. پس از صرف شام، از رستوران بیرون رفتیم و با دیدن دیواری که در نورپردازی مخصوص تعطیلات می‌درخشید، متحیر شدیم. ظاهرا فقط در روزهای تعطیل، چراغ‌ها را روشن می‌کنند؛ هرچند آن شب، یک مهمان ویژه برای دیدن دیوار آمده بود و به همین مناسبت نورپردازی‌ها را روشن کرده بودند. خوش‌شانس بودیم که نگهبان‌های امنیتی پس از رفتن مهمان، چراغ‌ها را خاموش نکردند و به این ترتیب توانستیم عکس بگیریم.

آخرین روز سفرمان به چین را در بخش جین‌شانلینگ گذراندیم. از آنجا که هوا برای پرواز مناسب نبود، با خودرو رفتیم. همکارم مشغول گرفتن تصاویر پانوراما شد و من در گوشه‌وکنار به‌دنبال زوایای مناسب برای گرفتن تصاویر اینستاگرامی بودم.

به‌سراغ برج دیده‌بانی اصلی رفتیم که دفعه قبل روی کارکنان فیلم بسته بود. در نزدیکی برج، مغازه‌ کوچکی فعالیت می‌کرد که به فروش عکس‌ و قهوه اختصاص داشت. در حال ورق‌زدن صفحه‌های یک کتاب بودم که سرم را بالا آوردم و در کمال تعجب دیدم که نویسنده‌ کتاب، در مقابلم ایستاده است. این عکاس که در روستای همان نزدیک زندگی می‌کند، عکاسی را از کسی نیاموخته است. عکس‌های او از دیوار چین در فصول مختلف سال موفق به دریافت جوایز بی‌شماری از مسابقه‌های بین‌المللی شد و او را به شهرت رساند. ما تصاویر زمستانی از دیوار را تحسین کردیم و توانستیم از نویسنده امضا بگیریم.

با اینکه در روز اول این سفر تصورش را هم نمی‌کردم؛ اما در آخرین روز به این فکر افتادم که دوست ندارم این محل را ترک کنم و شاید روزی دوباره به اینجا برگردم.

دانستنی‌های جالب درباره دیوار چین

دیوار چین را می‌توان جاذبه‌ای جهانی نامید؛ به‌خصوص که کمتر کسی در دنیا پیدا می‌شود که درباره‌ی آن نشنیده باشد یا موقعیت جغرافیایی آن را نداند. دیوار بزرگ چین، مشهورترین جاذبه‌ی تاریخی در دنیا و از جاهای دیدنی چین است که از نظر شکوه و جلال نمی‌توان نظیری برای آن پیدا کرد.

کار ساخت دیوار چین در قرن سوم قبل از میلاد آغاز شد و پس از یک‌پارچه‌شدن چین، امپراتور چین، «شی هوانگ» دستور ساخت دیواری را در برابر حمله مهاجمان داد که مرزهای شمالی-غربی امپراتوری را در بر می‌گرفت. ساخت دیوار، چالش‌های بسیاری به‌همراه داشت. مشکل اصلی، عدم‌وجود زیرساخت‌های مناسب بود: جاده و همین طور آب و غذای کافی برای ۳۰۰ هزار کارگر وجود نداشت؛ ناگفته نماند که چنین ساخت‌وساز بزرگی در محدوده مشخص‌شده بسیار دشوار بود.

طبق نقشه قرار بود که این دیوار در امتداد یک رشته‌کوه ساخته شود و همه فرازوفرودهای آن را در بر بگیرد. این ویژگی به‌همراه طول دیوار و تلفیق آن با مناظر فوق‌العاده‌ی اطراف باعث شده است که دیوار بزرگ چین منحصربه‌فرد شود. اولین بخش‌های دیوار از گل ساخته شده بود که بعدها با تخته‌سنگ‌ جایگزین شد. برای اتصال هرچه بیشتر این بخش‌ها و همین طور کنترل رشد علف‌های هرز در محل اتصال سنگ‌ها، چینی‌ها دست به اختراع یک ملات خاص زدند که از مخلوط سوپ غلیظ و چسبنده برنج و آهک هیدراته به دست می‌آمد؛ هرچند که این فناوری خلاقانه در جنوب چین با انتقادهایی مواجه شد؛ درست در همان منطقه‌ای که محصول برنج به دستور امپراتور صادر می‌شد.

طول دیوار چین به‌طور کلی به ۸۸۵۰ کیلومتر می‌رسد

دیوار چین در طول تاریخ بسیار طولانی‌اش، تغییرهای بسیاری به خود دیده است: برخی بخش‌ها تخریب و نقاطی هم از پایه بازسازی شده‌اند. گفته می‌شود که طول این دیوار با انشعاب‌هایش، به‌طور کلی به ۸,۸۵۰ کیلومتر می‌رسد؛ در نتیجه، این جاذبه شامل ۶,۲۵۹ کیلومتر دیوار، ۳۵۹ کیلومتر جان‌پناه و ۲,۲۳۲ کیلومتر مانع طبیعی محافظتی مثل تپه‌ها و رودخانه‌ها می‌شود. در حالی که، بررسی‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد دیوار چین، طولانی‌تر بوده  و طولش به ۲۱,۱۹۶ کیلومتر می‌رسیده است.

میانگین ارتفاع دیوار بزرگ چین، ۶٫۶ متر است؛ هرچند برخی نقاط آن کوتاه‌تر یا بلندتر از این میزان هستند و به ۱۰ متر هم می‌رسند. در این دیوار می‌توان طاق‌های حفاظتی و برج‌های دیده‌بانی، همین طور قلعه‌هایی در گذرگاه‌های اصلی کوهستان را مشاهده کرد.

دیوار چین در سال ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهان یونسکو به ثبت رسید و در ژوئیه ۲۰۰۷ به‌عنوان یکی از عجایب جدید دنیا انتخاب شد. این بنای تاریخی در طول یک دهه گذشته، آسیب‌های شدیدی دیده است؛ به‌طوری که برخی بخش‌های آن برای ساخت‌وساز جاده و ساختمان تخریب شده‌‌اند. خسارت‌هایی هم در اثر شرایط نامساعد آب‌وهوایی نظیر بارش‌های سنگین و طوفان رخ داده است.

اتفاق‌های ناخوشایند دیگری نیز در تخریب این اثر باستانی دست داشته‌اند؛ به‌عنوان مثال کشاورزان محلی شهرستان «سویژونگ» (Suizhong)، برای چندین نسل از سنگ‌های کوهستان برای ساخت منازل خود استفاده می‌کردند؛ هرچند اخیرا مشخص شده است که سنگ‌ها متعلق به این سازه افسانه‌ای بوده‌اند.

گفته می‌شود که دیوار بزرگ چین را می‌توان از کره ماه یا حداقل از مدار پایینی زمین مشاهده کرد؛ ادعاهایی که ثابت نشده‌اند و حتی فضانوردان چینی هم نتوانسته‌اند بزرگ‌ترین سازه چین را از فضا مشاهده کنند. آژانس فضایی اروپا در تلاش برای اثبات این ادعا که می‌توان دیوار چین را از فضا دید، تصاویری منتشر کرد که فقط باعث شرمندگی آن‌ها شد؛ چراکه این تصاویر، یکی از رودخانه‌های چین را نشان می‌داد.