بالاخره اسم برجام برده شد؛ برای احیای توافق آماده باشیم؟

ابوالفضل خدائی: به گفته‌ی چهار منبع، دولت بایدن در حال مذاکره غیرمستقیم با ایران برای تبادل زندانی است. طرفین درحال تلاش برای دستیابی به فرمولی هستند که به سال ۲۰۲۱ بر می‌گردد و می‌تواند شامل آزادی زندانی ها در قبال آزادی میلیاردها دلار پول های ایران در کره جنوبی شود. براساس این توافق، ایران به پول های بلوکه شده خود دست پیدا می کند اما فقط برای خرید مواد غذایی، دارو و سایر مصارف بشردوستانه مورد استفاده قرار می گیرند.

این منابع می گویند که در گفتگوها، دیپلمات های ایران و امریکا ترتیبات احتمالی برای چگونگی انتقال پول های بلوکه شده و وجود کشور ثالثی مثل قطر برای نظارت بر این روند را بررسی کرده اند.

در همین حال روز گذشته رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که در منطقه غرب آسیا به سر می برد، با معاون وزیر خارجه عمان درباره ایران گفتگو کرده؛ گفتگویی که این مقام دولت بایدن آن را عالی” توصیف کرده است. مالی همچنین از عمان برای کمک به آزادی باقر نمازی قدردانی کرد.

این تحولات در حالی رخ می دهد که ۶ روز گذشته ابراهیم رئیسی در توئیتی نوشت: جمهوری اسلامی از ماه‌ها پیش آمادگی خود برای نهایی کردن مذاکرات و دستیابی به توافقی منصفانه را اعلام و حسن نیت برای تحقق این هدف رانشان داده، هرچند آمریکا و اخیراً سه کشور اروپایی گرفتار توهم ومحاسبه غلط شده‌ و به جای استفاده از فرصت مذاکره،به دنبال دخالت در امور داخلی ایران رفتند.

حسین امیرعبداللهیان نیز اخیرا در مصاحبه ای با ان پی آر تصریح کرد: آمریکایی‌ها مدام به ما پیام می‌دهند اما رفتار ریاکارانه‌ای دارند. ما از یک طرف از راب مالی و بلینکن پیام‌هایی دریافت می‌کنیم. وزرای خارجه در تماس با من پیام‌ها را منتقل می‌کنند. پیام‌هایی که به ما می‌رسد نشان‌دهنده اصرار آمریکا در رسیدن به نقطه پایانی توافق است. وی افزود: اگر طرف‌های مقابل ما در چارچوب منطق و در چارچوب حقوق مردم ایران گام بردارند، ما برای برای رسیدن به گام نهایی اقدامات مهمی را در ماه‌های گذشته انجام داده‌ایم. البته طرف آمریکایی هم مکررا اعلام می کند که برجام برای ما مهم است و می خواهیم به توافق برگردیم.

بیشتر بخوانید:

آخرین وضعیت مذاکرات برجام به روایت باقری کنی

زمان یک توافق موقت با ایران فرا رسیده است

تردید اولیانوف نسبت به احیای برجام

وزیر خارجه افزود: فراموش نکنید که از سال ۲۰۱۵ تا کنون طرف ایرانی از برجام منتفع نشده است. پس این پنجره برای همیشه باز نخواهد ماند. اگر لازم باشد ما وارد پلان B خواهیم شد. ما گزینه‌های متعددی روی میز داریم اما در واسطه‌ها و پیام‌هایی که به ما داده می شود، گفته‌ایم که ما همچنان آماده ایم تا در یک چارچوب منطقی در گام های پایانی توافق قرار بگیریم.

موضوع تا آنجا پیش رفت که یکی از نشریات کشور اخیرا در گزارشی اعلام کرد: ایران شاید حتی برای انجام یک توافق فراگیرتر و بزرگ‌تر آماده باشد که لازمه آن پایبندی غرب به همین برجام سابق است.این روزنامه اضافه کرد: ما آخرین پیش‌نویس توافق را پذیرفته‌ایم و حتی در «موعد قطر» به روزنامه‌ها گفته شد که خودتان را برای امضای توافق آماده کنید. اکنون هیچ‌چیز بر گردن و عهده ایران نیست. بیرون رفتن از برجام نیز تاکنون راهبرد ایران نبوده است. روش ما باید عیناً همان روش غرب باشد، یعنی «در برجام بمانیم، اما به آن عمل نکنیم».

اخیرا نیز محمد اسلامی درباره این‌که علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشور عنوان کرده است «ایران در چارچوب توافق گذشته حاضر به انجام مذاکرات است» گفت: اساس مذاکرات بر اساس برجام بوده و گفتگوها هم انجام شده است.

با این حال میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی معتقد است که میزان تعهد غرب و آمریکا به از سرگیری اجرای برجام یک علامت سوال بزرگ است و این‌طور به نظر می‌رسد که طرف غربی یک برنامه پنهان دارند.

اگرچه تحلیلگران برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا را دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام می دانند اما تصویر کلی از شرایط موجود دورنمای مثبت تری نسبت به هفته ها و ماه های گذشته می دهد. به ویژه آنکه دور جدید گفتگوهای ایران و عربستان نیز به گفته نخست وزیر عراق به زودی از سر گرفته خواهد شد و مشورت ها در چین با حضور رئیس جمهور و هیات همراه با حضور مذاکره کننده ارشد کشورمان می تواند به عنوان موتوری محرک برای نهایی کردن توافق عمل کند.

311311