بازسازی دهه ۶۰ از جنگ تا روایت‌های عاشقانه با نور، رنگ و عناصر بصری

ماهرخ عباسپور: هاشم مرادی مدیر فیلمبرداری سریال تلویزیونی «سوران» که تاکنون هشت قسمت از آن روی آنتن شبکه یک سیما رفته است، درباره چگونگی پیوستن به این مجموعه گفت: «تا قبل از پروژه «سوران» با سروش محمدزاده، کارگردان این سریال، آشنایی نداشتم و تنها برخی آثار او از قبیل سریال «سیاوش» را دیده بودم. تا این که برای فیلمبرداری «سوران» به من پیشنهاد کار شد.»

وی افزود: «در همین ابتدا کمی از مراحل پیش‌تولید و تولید یک اثر را برای شما می‌گویم. زمانی که کارگردان فیلمنامه‌ای می‌خواند، تلاش می‌کند تا در همه بخش‌ و جزییات آن اشراف کامل داشته باشد. سپس با نویسنده وارد گفت‌وگو می‌شود و در نهایت برای آن چه که می‌خواهد به تصویر بکشد، همراه با نویسنده و تهیه‌کننده به تصمیم نهایی می‌رسند. پس از آن، کارگردان ماکت (نمونه) کلی را به فیلمبردار توضیح می‌دهد.»

مدیر فیلمبرداری سریال «سوران» یادآور شد: «پیش‌تر، تجربه کار در آثاری را که روایت‌گر تاریخ معاصر هستند، داشتم و در نتیجه با فضای «سوران» نامانوس نبودم. پس از خواندن فیلمنامه، با کارگردان سریال «سوران» برای نهایی‌سازی رنگ، اتمسفر و خلق فضای بسیار صحبت و تعامل کردیم. از همان ابتدا قرار بود سریال «سوران» به شیوه مستندگونه به تصویرکشیده شود تا محتوای آن برای مخاطب قابل درک و مقبول باشد.»

مرادی در پاسخ به این پرسش که قصه «سوران» در چند دهه گذشته می‌گذرد و چه تفاوت‌هایی بین این سریال با آثار دیگر است، توضیح داد: «ترکیب رنگ‌ و عناصر بصری که در سریال «سوران» به کار رفته مرتبط با دهه خودش است. در واقع، دهه ۶۰ اتمسفر مختص به خودش را از نظر رنگ و نور دارد. ما تلاش کردیم تا در این سریال، فضا را به طور کامل به زمان مورد نظر نزدیک و تمام نکات بصری را رعایت کنیم. برای رسیدن به این اتمسفر نیز به سراغ دیدن فیلم و عکس‌های آن دوران رفتیم. ناگفته نماند در خروجی کار و تصحیح رنگ، کمی از وضوح تصویر (شارپ) کم کردیم تا مخاطبی که تجربه زیست در دهه ۶۰ را داشته است، بتواند با حال و هوای «سوران» همذات‌پنداری کند.»

این فیلمبردار با اشاره به اینکه «سوران» مخاطب را کمی از فضای سریال‌های امروزی دور می‌کند، تصریح کرد: «به هر حال رنگ و لعاب واقعی‌تری نسبت به محتوای اثر دارد. اگر مخاطب دقت کرده باشد، در سکانس‌های عاشقانه و احساسی سریال، فضاهایی با رنگ و لعاب متناسب خلق کردیم. همچنین برای سکانس‌های جنگی و تیراندازی که ریتم بیشتری هم دارد، تصاویر را به گونه‌ای گرفتیم که مخاطب حس آن لحظه را درک کند.»

وی ادامه داد: «برای مثال در نمایی از سریال «سوران» مادری در کنار گهواره فرزندش نشسته است که ما در تصویر نور بسیار گرم و لطیفی را مشاهده می‌کنیم؛ در حالی که در فضاهای جنگی، کنتراست (تضاد درخشندگی رنگ‌ها) بالاتر و رنگ‌های استفاده‌ شده کمتر است. همچنین ما برای فیلمبرداری سکانس‌های درگیری و جنگی، فضای سردی را ایجاد کردیم تا متناسب با موضوع سریال باشد و با آن هم‌خوانی داشته باشند.»

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه گروه سازنده «سوران» بسیار متواضع، همدل و یک رنگ بود، ادامه داد: «طی ۶ ماه که فیلمبرداری سریال طول کشید، در پشت و جلوی دوربین هیچ تنشی وجود نداشت. در این سال‌های کاری، تهیه‌کننده‌ای به درجه همراه بودنِ مجتبی فرآوده ندیده بودم و همچنین کارگردان هم بسیار با ما تعامل داشت. باید بگویم که اگر «سوران» سریال خوبی از آب درآمده، نتیجه همراهی این گروه همدل بوده است.»

فیلمبردار «سوران» درباره استقبال مخاطبان از این سریال عنوان کرد: «تاکنون بازخوردهای خوبی را دریافت کرده‌ام. البته بخش زیادی از افرادی که به من بازخوردهای مثبتشان را منتقل می‌کنند یا هنرمند یا مخاطب پیگیر فیلم و سریال هستند که عوامل پشت‌صحنه را می‌شناسند. تمام تلاش ما چه در پخش فیلمبرداری و چه بازیگری و کارگردانی این بود که مخاطب را تا لحظه آخر راضی نگه داریم و کارمان را به نحو احسن انجام دهیم.»

وی در پایان تاکید کرد: «دغدغه افراد جلو و پشت دوربین مخاطب است و خداوند را شاکر هستیم که آنچه تا امروز دریافت کردیم، رضایت مخاطبان از «سوران» بوده است. به شخصه در بخش فیلمبرداری تلاش کردم تا مخاطب آن چه را که در قاب تلویزیون می‌بیند، برایش باورپذیر و خوشایند باشد. بازخوردهای مثبتی که از زمان پخش سریال تاکنون گرفته‌ام برای من بسیار خوشحال‌کننده است.»

۵۷۲۴۵