انواع جوش صورت و روش‌های درمانی آن‌ها

مجله سلامت – زهرا کامران ور: آکنه می‌تواند انواع مختلفی از برآمدگی‌های پوستی باشد که هر کدام از آن‌ها ظاهر و نشانه‌های خاص خود را دارند. بیشتر آکنه‌های خفیف به درمان‌های خانگی و دارو‌های بدون نسخه به خوبی پاسخ می‌دهند. با این‌حال افرادی که آکنه طولانی مدت و شدید بر روی پوست خود دارند برای درمان آن باید با پزشک مربوطه مشورت نمایند و از راهنمایی‌های او کمک بگیرند.

جوش صورت حدود ۸۰ درصد نوجوانان و جوانان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. موارد زیر جزو انواع رایج برآمدگی‌ها هستند که با آکنه مرتبط اند:

• جوش‌های سرسفید
• جوش‌های سرسیاه
• پوستول‌هایی که عموما به آن‌ها برآمدگی هم می‌گویند.
• پاپول‌ها
• کیست‌ها
• ندول‌ها

هر کدام از این موارد نیازمند درمان متفاوتی هستند. دریافت درمان مناسب و سریع می‌تواند خطر عوارض طولانی مدت پوستی همچون لکه‌های تیره و زخمی شدن را کاهش دهد.

برآمدگی‌ها یا آکنه‌های پوستی معمولا در دو طبقه بندی قرار می‌گیرند. این دو طبقه بندی بر اساس ایجاد التهاب در پوست اطراف تعیین می‌شود.

انواع جوش غیر التهابی:

جوش‌های سرسفید و جوش‌های سرسیاه جزو انواع آکنه‌های غیر التهابی هستند. این‌ها اشکال خفیف جوش‌ها محسوب می‌شوند. جوش‌ها و برآمدگی‌های غیر التهابی معمولا باعث ایجاد تورم نمی‌شوند و دردناک نیستند.

جوش‌های سرسفید:

واژه پزشکی که برای توصیف جوش‌های سرسفید به کار می‌رود کومدون (comedones) است. این‌ها لکه‌ها یا برآمدگی‌های کوچک با رنگ سفید هستند. این موارد معمولا سفید با مرکز دایره‌ای هستند که توسط موارد قرمزرنگی احاطه می‌شود.

معمولا مو از مرکز جوش‌های سرسفید به بیرون می‌زند یا ممکن است در داخل آن گیر بیفتد. پوست اطراف جوش‌های سرسفید ممکن است به نظر سفت و چین و چروک دار بیاید به خصوص زمانی که جوش بسیار بزرگ و برآمده است. جوش‌های سرسفید معمولا باعث ایجاد زخم بر روی پوست نمی‌شوند.

جوش‌های سرسیاه:

جوش‌های سرسیاه معمولا کومدون‌های باز نامیده می‌شوند. این‌ها لکه‌های کوچک، سیاه یا با رنگ تیره‌ای هستند که ممکن است به عنوان برآمدگی‌هایی دیده شوند. پوست اطراف جوش‌های سرسیاه معمولا به صورت طبیعی خواهد بود، اما مرکز آن تیره‌تر از پوست احاطه کننده اش است.

تغییر رنگ به خاطر کثیفی و آلودگی گیر افتاده در این ناحیه نیست. جوش‌های سرسیاه معمولا جوش‌های سرسفیدی هستند که باز شده و گسترده شده اند. زمانی که محتوای جوش‌های سر سفید در معرض هوا قرار می‌گیرد تیره‌تر می‌شود.

گزینه‌های درمانی:

درمان‌های بدون نسخه زیادی همچون شوینده ها، مرطوب کننده ها، ژل ها، تونر‌ها و کرم‌ها برای جوش‌های غیر التهابی وجود دارد. این‌ها معمولا در برگیرنده ترکیبی از مواد تشکیل دهنده فعال هستند. مواد تشکیل دهنده زیر در دارو‌های بدون نسخه می‌تواند به بهبود جوش‌های سرسفید و سرسیاه کمک کند:

• بنزوئیل پراکسید
• سالیسیلیک اسید
• گوگرد
• رزورسینول

همچنین درمان‌های خانگی و تغییرات سبک زندگی هم می‌تواند به کاهش نشانه‌های آکنه‌های غیر التهابی خفیف تا شدید کمک کند. این موارد عبارتند از:

• شستن صورت با آب ولرم و صابون دوبار در روز
• شستن کل بدن هر دو روز یکبار
• کاهش استرس
• داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل
• مصرف آب کافی
• اجتناب از شستن بیش از حد پوست یا تحریک آن
• کمتر قرار گرفتن در معرض نور خورشید
• داشتن کرم ضد آفتاب زمانی که بیرون از منزل هستید.

افراد نباید برآمدگی‌ها یا جوش‌های خود را بترکانند یا فشار دهند. این کار می‌تواند به عوارضی همچون موارد زیر منجر شود:

• ندول‌ها
• کیست‌ها
• زخمی شدن پوست
• ایجاد لکه‌های تیره بر روی پوست
• ایجاد حفره

انواع جوش التهابی:

آکنه‌های التهابی در برگیرنده موارد زیر هستند:

• پاپول‌ها
• پوستول‌ها
• ندول‌ها
• کیست‌ها

آکنه‌های التهابی بسیار شدیدتر و حادتر از آکنه‌های غیر التهابی هستند. این‌ها ممکن است عوارض حادتری همچون زخمی شدن پوست و ایجا حفره را منجر شوند.

ضایعات یا برآمدگی‌هایی که التهابی، قرمز یا متورم هستند و به هنگام لمس، حرارت گرمی را به پوست انتقال می‌دهند می‌توانند ناشی از آکنه التهابی باشند.

اشکال خفیف تا متوسط:

پاپول ها:

پاپول‌ها (Papules) برآمدگی‌های زیر سطح پوست هستند. این‌ها سفت، حساس به لمس، صورتی و برآمده اند و پوست اطرافشان معمولا متورم و قرمز است.

بر خلاف جوش‌های سرسفید، پاپول‌ها مرکز قابل مشاهده‌ای ندارند و بر خلاف جوش‌های سرسیاه منافذ پاپول‌ها گسترده نیست. پاپول‌ها زمانی توسعه پیدا می‌کنند که جوش‌های سرسیاه و سرسفید باعث تحریک پوست می‌شود و می‌تواند به پوست اطراف اسیب وارد کند. این آسیب به التهاب منجر می‌شود.

پوستول ها:

پوستول‌ها (Pustules) برآمدگی‌های بزرگ و حساس به لمس با مرکز دایره‌ای تعریف شده هستند. مرکز این برآمدگی‌ها با چرک سفید یا زردرنگی پر می‌شود و برآمدگی‌ها پایه صورتی یا قرمز دارند. سلول‌های ایمنی و سلول‌های باکتریایی برای تشکیل این چرک جمع می‌شوند. پوستول‌ها از لحاظ ظاهری بزرگ‌تر و ملتهب‌تر از جوش‌های سرسفیدند.

گزینه‌های درمانی پوستول‌ها و پاپول:

درمان‌های خانگی و دارو‌های بدون نسخه زیادی برای درمان پوستول‌ها و پاپول‌های خفیف تا شدید وجود دارد. نکات زیر می‌تواند به درمان چنین شرایطی کمک کند:

• شستن ناحیه مدنظر با آب سرد و صابون به کمک دست تمیز یا پارچه تمیز دوبار در روز.
• اعمال کمپرس گرم بر روی ناحیه مدنظر برای ۱۰ الی ۱۵ دقیقه. اینکار مواد گیر افتاده را بیرون می‌آورد.
• استفاده از محصولاتی که بنزوئیل پراکسید دارند. این مواد می‌توانند با باکتری‌ها مبارزه نمایند.
• استفاده از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک می‌تواند سلول‌های مرده پوست و سایر مواد باقی مانده را از بین می‌برد.

اشکال متوسط تا شدید:

ندول ها:

ندول‌ها (Nodules) برآمدگی‌های ملتهب، دردناک و سختی هستند که در قسمت‌های عمیق پوست واقع شده اند. آن‌ها همانند پاپول‌های بزرگ و عمیق هستند و مرکز یا سر قابل مشاهده‌ای ندارند.

این نوع از جوش‌ها زمانی توسعه پیدا می‌کنند که منافذ مسدود به بافت‌ها و سلول‌های عمیف زیر سطح پوست اسیب وارد می‌کند. ندول‌ها اشکال شدید و حاد آکنه هستند و معمولا باعث بروز عوارضی همچون لکه‌های تیره و زخم روی پوست می‌شوند.

کیست ها:

کیست‌ها (Cysts) برآمدگی‌های بسیار بزرگ، نرم، دردناک، قرمز یا سفیدی هستند که در قسمت‌های عمیق‌تر پوست واقع شده اند. این برآمدگی‌ها با چرک پر می‌شوند.

کیست‌ها بیشتر از ندول‌ها به قسمت‌های عمیق‌تر پوست نفود می‌کنند و شدیدترین شکل از آکنه‌ها هستند. کیست‌ها می‌توانند باعث ایجاد عوارضی همچون زخم شوند.

گزینه‌های درمانی:

افراد نمی‌توانند آکنه‌های التهابی متوسط تا شدید را در منزل درمان کنند. این ضایعات به درمان پزشکی نیاز دارند. پزشک می‌تواند از محصولات و فرآیند‌های مختلفی برای درمان ندول‌ها و کیست‌ها استفاده کند. این موارد عبارتند از:

• آنتی بیوتیک‌هایی همچون تتراسایکلین، داکسی سایکلین و آموکسی سیلین
• کورتیکواستروئید‌های موضعی
• موارد خوراکی برای آکنه‌های هورمونی
• رتینوئید‌های سیستماتیک همچون ایزوترتینوئین
• تزریق استروئید
• بسته‌های شیمیایی
• درمان فوتو دینامیک برای مبارزه با باکتری‌ها
• تخلیه و استخراج برای برداشتن کیست‌های بزرگ

چه چیزی باعث بروز آکنه می‌شود؟

معمولا سلول‌های مرده در منافذ پوست جمع می‌شوند و سپس به سطح می‌آیند و به تدریج از پوست خارج می‌شوند.

چربی طبیعی بدن به نام سبوم به پیشگیری از خشک شدن سلول‌های پوستی کمک می‌کند. غده‌هایی که این چربی‌ها را تولید می‌کنند به منافذ متصل شده اند. زمانی که سبوم اضافی تجمع پیدا می‌کند باعث می‌شود سلول‌های مرده به هم بچسبند و ترکیبی را تشکیل دهند که در منافذ گیر می‌افتند. آکنه زمانی رخ می‌دهد که منافذ با سلول‌های مرده پوست، چربی طبیعی بدن و انواع مختلف باکتری مسدود می‌شود. این باکتری‌ها بر روی پوست زندگی می‌کنند. اگر چنین باکتری‌هایی وارد منافذ شوند و آن‌ها را عفونی سازند باعث بروز آکنه می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در موارد آکنه خفیف تا متوسط، فرد معمولا می‌تواند از درمان‌های خانگی به مدت ۴ الی ۸ هفته استفاده نماید. بیشتر آکنه‌های التهابی شدید نیازمند دوره درمانی طولانی تری هستند. اگر جوش‌های سرسفید، جوش‌های سرسیاه، پاپول‌ها یا پوستول‌های شما شرایط زیر را داشت حتما با پزشک مشورت کنید:

• حاد هستند
• به دارو‌های بدون نسخه پاسخ نمی‌دهند
• بسیار دردناک هستند
• بسیار بزرگ اند
• خونریزی دارند
• چرک زیادی از خود منتشر می‌کنند.
• بخش اعظمی از صورت یا بدن را پوشانده اند
• باعث ایجاد مشکلات عاطفی یا احساسی شده اند.
• در نواحی حساس بدن همچون لب یا چشم توسعه یافته اند.

بیشتر مواد تشکیل دهنده فعال در محصولات بدون نسخه در درمان‌های تجویزی نیز وجود دارد. متخصص پوست می‌تواند ضایعاتی که بسیار بزرگ یا مقاوم هستند را بردارد. او می‌تواند اکنه‌هایی که به سایر اشکال درمانی پاسخ نمی‌دهند را هم بردارد.

در مورد ندول‌ها و کیست‌ها همیشه با پزشک مشورت کنید، زیرا این موارد نیازمند مراقبت پزشکی هستند. ندول‌ها و کیست‌های درمان نشده و آن‌هایی که ترکانده شده اند می‌توانند باعث ایجاد زخم بر روی پوست شوند.