انواع بازی خلاقانه با کاغذ + معرفی ۱۱ بازی با کاغذ

خواهر و بردار کوچکتر دارید و برایتان مهم است که با آن‌ها وقت بگذرانید؟ دوست دارید در پرورش خلاقیت خواهر یا برادر کوچکتان تقشی داشته باشید؟ به دنبال راه‌های ساده‌ای می‌گردید که بچه‌های فامیل را سرگرم کنید؟ انواع بازی خلاقانه با کاغذ یکی از گزینه‌های روی میز است. این بازی‌ها هم ساده است و امکانات خاصی نیاز ندارد و هم هیجان‌انگیز و سرگرم‌کننده است و به پرورش خلاقیت و قدرت تخیل به‌ویژه برای کودکان کمک می‌کند. از طرف دیگر، بازی‌های کاغذی می‌توانند آموزشی باشند و مهارت‌هایی مانند مشاهده‌گری را به‌ویژه در کودکان تقویت کنند. می‌خواهید بچه‌ها را یا شاید کودک درون خودتان را از بازی با کامپیوتر و گوشی تلفن همراه دور کنید؟ بازی با کاغذ سرگرمی خوبی است و در مسیر کاهش وقت‌گذرانی با گوشی و کامپیوتر هم می‌تواند مفید باشد.

در این مقاله قرار است پس از اینکه با بازی‌های کاغذی و مزایای آن آشنا شدیم، ده بازی با کاغذ معرفی کنیم که هم ساده است و هم آموزنده و سرگرم‌کننده. اگر دغدغه ایجاد سرگرمی‌های ساده و جالب و جدید دارید، این مطلب به کار شما می‌آید.

بازی‌های کاغذی چیست؟

اصطلاح «بازی‌های کاغذی برای کودکان» به بازی‌هایی اشاره دارد که به کودکان آموزش می‌دهد چگونه با استفاده از کاغذ، اشیایی مانند موجودات، پرندگان و گل‌ها بسازند یا بازی‌هایی انجام دهند که شامل طراحی یا نوشتن روی کاغذ است. کاملاً طبیعی است که اگر همین حالا از شما بخواهیم که بلافاصله با شنیدن این عبارت، چند نمونه از بازی‌های کاغذی نام ببرید، چیزی به ذهنتان نرسد! می‌دانید چرا؟ زیرا به احتمال زیاد، مدت‌هاست که برای بازی و سرگرمی به سراغ بازی‌های کاغذی نرفته‌اید.بازی‌های کاغذی، به‌ویژه برای بچه‌های دهه شصت، در دوران دبستان و راهنمایی بسیار محبوب بود. اختراع تلفن‌های هوشمند، مهم‌ترین عاملی بود که باعث شد بازی‌های کاغذی فراموش شود. بله، دقیقاً «از بس سرت توی گوشیه!» که احتمالاً با صدای مادرتان از ذهنتان گذشت.

انواع بازی خلاقانه با کاغذ برای وقت‌گذرانی در حین سفر با خودرو و خانواده یا در تعطیلات و در جمع‌های خانوادگی و دورهمی‌های دوستانه بسیار مناسب و حال‌خوب‌کن است.

این بازی‌ها می‌توانند به روش‌های سنتی نیز تکامل یابند. برای اینکه سراغ این بازی‌ها بروید، تنها به کاغذ، خودکار و گاهی رنگ نیاز دارید. می‌توانید امکانات ساده و دم‌دستی بازی‌های کاغذی را برای کودکان فراهم کنید و فعالیت‌هایی برای سرگرمی آن‌ها در خانه برنامه‌ریزی کنید. این بازی‌ها ساده، سرگرم‌کننده و در هر زمان و مکانی قابل ‌اجرا و در دسترس هستند. می‌توانید دست کودک درونتان را بگیرید و پای این بازی‌ها بنشانید.

چرا برویم سراغ بازی‌های کاغذی؟ مهم‌ترین مزیت‌های بازی با کاغذ

شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که مگر بازی با گوشی و کامپیوتر چه ایرادی دارد؟ چرا باید سراغ بازی با کاغذ برویم؟ بازی‌های کاغذی ویژگی‌ها و مزایای مهمی دارد. مهم‌ترین فواید بازی با کاغذ عبارت است از:

• تقویت تفکر انتقادی: در بازی‌های کاغذی بازیکنان باید استراتژی‌ها و راه‌حل‌هایی را پیدا کنند که نیازمند تحلیل و بررسی دقیق هستند. این نوع بازی‌ها می‌توانند به تقویت قدرت تفکر انتقادی و حل مسئله کمک کنند.
• تقویت مهارت‌های اجتماعی: بازی‌های کاغذی معمولاً به صورت گروهی انجام می‌شوند و نیازمند همکاری، تعامل و مذاکره هستند. این ویژگی‌ها باعث بهبود روابط اجتماعی و همکاری بهتر میان بازیکنان می‌شود.
• بهبود مهارت‌های ارتباطی: بازی‌های کاغذی اغلب با مشارکت چند نفر انجام می‌شوند و افراد باید از طریق گفتگو و تبادل نظر، بازی را به جلو ببرند. این امر باعث بهبود توانایی‌های ارتباطی و گفتاری می‌شود.
• جایگزینی عالی برای کاهش زمان استفاده از صفحه‌نمایش: با توجه به اینکه زمان زیاد استفاده از صفحه‌نمایش می‌تواند اثرات منفی بر سلامتی داشته باشد، بازی‌های کاغذی یک راهکار مناسب برای کاهش زمان استفاده از مانیتورها هستند.

۱۱ بازی‌ سرگرم‌کننده و خلاقانه با کاغذ

می‌خواهید بازی‌های کاغذی باعث رونق و حال خوش دورهمی‌هایتان باشد؟ با ما همراه باشید. این بازی‌ها را به‌راحتی می‌شود شروع کرد و از آن‌ها لذت برد. زیرا در دسترس و سرگرم‌کننده‌اند. علاوه بر این، تفکر انتقادی را بهبود می‌بخشند و از طریق ارتباط، پیوندها‌ی دوستی و صمیمیت را تقویت می‌کنند. بخوانید و از انواع بازی خلاقانه با کاغذ لذت ببرید:

۱. کارآگاه‌بازی با کاغذ

هدف: کودکان در این بازی، نقش کارآگاهان کوچک را تجربه می‌کنند. آن‌ها باید تلاش کنند که با رمزگشایی از کلمات، سرنخ‌ها را به دست بیاورند و معمای مطرح‌شده را حل کنند. این بازی، مغز را تحریک می‌کند و به تفکر پویا منجر می‌شود.

نحوه بازی: با استفاده از علائم و نشانه‌های از‌پیش‌تعیین‌شده، یک کلمه رمزی تعیین کنید و آن را مانند معما در نظر بگیرید. سرنخ‌هایی که در بازی مطرح می‌شود در کنار هم قرار دهید و جواب معما را کشف کنید!

۲. بازی شکار گنج

هدف: این بازی پرهیجان است و کودکان هم به همین دلیل آن را دوست دارند. زیرا می‌توانند در حین پنهان کردن چیزی مانند یک عروسک، مجموعه‌ای از سرنخ‌ها را خودشان بنویسند. وقتی مکانی را با ویژگی‌های خاص خانواده‌تان تعیین می‌کنید، این کار طنزآمیز و سرگرم‌کننده می‌شود. برای مثال، ممکن است یکی از بچه‌ها در حین بازی، یکی از سرنخ‌ها را این‌طور بخواند: «به جایی بروید که پدر همیشه جوراب‌هایش را می‌اندازد». این بازی توانایی برقراری ارتباط و پرورش تفکر را برای ذهن و مغز تقویت می‌کند. این بازی یکی از جادویی‌ترین انواع بازی خلاقانه با کاغذ است.

نحوه بازی: برای این بازی، یک دنباله از سرنخ‌ها درست کنید و آن‌ها را در جاهای مختلف خانه پنهان کنید. کودک با دنبال کردن هر سرنخ از یک مکان به مکان دیگر می‌رود تا به جایی برسد که سؤال بعد یا هدیه‌ای کوچک در آن‌جا قرار داده شده است.

۳. آدمک‌سازی و آدمک‌بازی

هدف: این بازی، در واقع، یک روش جالب و خنده‌دار برای استراحت در حین کار با کاغذ است. این بازی، یک مدل اوریگامی یا کاغذتاسازی فوق‌العاده‌ است.

نحوه بازی: یک جدول پر از مربع بسازید و در هر مربع یک عدد تصادفی بنویسید. آدمک‌ بسازید و یک همراه و هم‌بازی پیدا کنید. از او بخواهید یکی از آدمک‌ها را انتخاب کند. شماره موجود در مربع انتخابی را پیدا کنید و آدمک را به همان تعداد باز و بسته کنید. سپس به دوست و هم‌بازی‌تان یک فرصت دیگر بدهید تا شماره دیگری را انتخاب کند. دوباره آدمک را به همان تعداد عدد تصادفی نوشته‌شده در مربع، باز و بسته کنید و بگذارید شماره دیگری را انتخاب کند. با این بازی سرگرم می‌شوید و میزان دقت و سطح هوشیاری‌تان تقویت می‌شود.

۴. کارت‌های بینگو

هدف: طراحی بازی بینگو به منظور بهبود تعامل و درک یک موضوع خاص است. این بازی کاغذی برای کودکان پنج‌ساله و بزرگ‌تر مناسب است.

نحوه بازی: کودکان می‌توانند یک موضوع دل‌خواه انتخاب کنند و برای آن کارت بسازند و با همان کارت‌ها بازی کنند. یکی از این موضوعات پیشنهادی می‌تواند «محله» یا «خانه و خانواده»‌ باشد. اگر موضوع محله را انتخاب می‌کنید، هر کارت می‌تواند شامل مشاهدات مختلفی باشد که شما و کودکانتان در حین پیاده‌روی در محله انجام می‌دهید. مثلاً یک گنجشک، یک پروانه، یک خودرو یا مثلاً خانه‌ای با دروازه سیاه یا گاراژی با یک خودروی پیکاپ. همه این مشاهدات، کارت‌های متفاوت و مجزا خواهند داشت. شرکت‌کننده در بازی، نام هر چیزی را که در کارت خود پیدا کرده است، صدا می‌زند. هر کسی که زودتر همه چیزهای موجود در کارت خود را پیدا کند، برنده خواهد بود. اولین بازیکنی که بتواند پنج علامت را در یک ردیف به صورت افقی، عمودی یا اریب قرار دهد، بازی را می‌برد.

۵. پازل کلمه‌بازی

هدف: هدف از بازی با پازل‌های کلمه‌بازی این است که کودک سرگرم شود و آموزش ببیند. کلمه‌بازی در افزایش تمرکز و تقویت هوش کلامی کودک مؤثر است. هدف اصلی از پازل‌های کلمه‌بازی این است که با فهرستی از کلمات مواجه شوید و تمرکزتان بر این معطوف شود که تمام کلمات موجود در آن فهرست را پیدا کنید.

نحوه بازی: می‌توانید موضوع و کلمات را انتخاب کنید و سپس آن‌ها را در هم‌ریخته بنویسید. می‌توانید حروف مختلف را روی مقوا بنویسید و حروف را به‌صورت در هم ریخته روی میز بریزید و از بچه‌ها بخواهید که کلمه را حدس بزنند یا براساس حدس خود، حروف کلمات را به‌ترتیب در کنار هم بچینند.

۶. دیکشنری تصویری

هدف: ایده پشت این بازی این است که ذهن و فکر و مغز کودک را به‌طور خلاقانه به خود درگیر کند و به او کمک کند مفاهیم و چیزهای جدید یاد بگیرد.

نحوه بازی: پیکشنری یا ساخت دیکشنری تصویری، یک بازی سرگرم‌کننده است که در آن بازیکنان باید حدس بزنند که یک بازیکن دیگر سعی دارد چه چیزی را نقاشی کند. نمی‌دانید چطور بازی کنید؟ می‌توانید حیوان یا اسباب‌بازی محبوب کودک را روی کاغذ بکشید. کودک باید سعی کند که حدس بزند چه چیزی کشیده‌اید.

۷. ساخت هواپیماهای کاغذی

هدف: این بازی هم کاغذتا است. روش‌های زیادی برای ساخت یک هواپیما با کاغذ وجود دارد. این بازی و فعالیت قطعاً خلاقیت کودک را نشان می‌دهد. این بازی ساده و سرگرم‌کننده معمولاً برای کودکان ۳ تا ۵ ساله جذاب است. بزرگ‌ترها هم گاهی سراغ کودک درون‌ می‌روند و آن را شاد و بیدار نگه می‌دارند. پس اگر دلتان هوایی شد، با خیال راحت بازی کنید.

نحوه بازی: می‌توانید به کودک خود آموزش دهید که چگونه یک هواپیمای کاغذی تا کند و چگونه این تا کردن بر توانایی پرواز هواپیما تأثیر می‌گذارد. کودکان می‌توانند در حین آزمایش با روش‌های مختلف تا کردن، هواپیماهای خود را به رقابت بگذارند. می‌توانید ساخت درنا یا قایق کاغذی را با کودک تمرین کنید. کودک می‌تواند درنا و هواپیما را در هوا به پرواز در بیاورد و قایق کاغذی را اگر به‌اندازه کافی محکم باشد به آب بیندازد و با تماشای حرکت چند‌ثانیه‌ای دست‌ساخته‌هایش، از این بازی لذت بیشتری ببرد.

۸. دوزبازی با حروف

هدف: این بازی، روشی سرگرم‌کننده برای بهبود توانایی پاسخگویی کودک شما است و می‌توان آن را در هر جایی با دوستان و خانواده بازی کرد.

نحوه بازی: اولین قدم در این بازی، ایجاد یک جدول متشکل از نه مربع در ۳ ردیف و ۳ ستون است. بازیکن اول یک بخش را با S یا O علامت‌گذاری می‌کند و بازیکن دوم یک نقطه دیگر را با حرف مخالف پر می‌کند. هدف این است که سه S یا O متوالی به دست آورید. یکی از مدل‌های این بازی هم به‌صورت این است که یک نفر بتواند S-O- S را در جهت عمودی، لفقی یا اریب ردیف کند و کنار هم بگذارد. گاهی اوقات، هیچ‌یک از بازی‌ها کار نمی‌کند و بازی به تساوی می‌انجامد؛ اما اگر بتوانید حریف را غافلگیر کنید، قطعاً می‌توانید سه علامت انتخابی خود را در یک ردیف قرار دهید. این حروف، از روی نمونه خارجی این بازی انتخاب شده است و شما می‌توانید از حروف فارسی یا هر نشانه دیگری به‌جای این حروف استفاده کنید. مهم این است که سرگرم شوید و خوش‌بگذرانید!

۹. زنجیره کلمات

هدف: هدف از بازی زنجیره کلمات، تقویت سرعت، پرورش هوش کلامی و رقابت بر سر فراخوانی کلمات از حافظه و افزایش تمرکز است.

نحوه بازی: به‌صورت دایره‌ای دور هم یا دور میز بنشنید یا ترتیب نوبت‌ها را مشخص کنید. زنجیره کلمات بازی کرده‌اید؟ بازیکن اول یک کلمه می‌گوید. بازیکن بعدی باید کلمه‌ای بگوید که با حرف آخر کلمه قبلی شروع شود. به همین راحتی! مثلاً اگر بازیکن اول گفت «زردآلو»، بازیکن بعدی باید کلمه‌ای بگوید که با حرف «و» شروع شود.بازی به همین ترتیب ادامه می‌یابد تا زمانی که یک بازیکن تردید کند، اشتباه کند یا نتواند در مدت‌زمانی بسیار کوتاه یا بسیار فوری کلمه‌ای بگوید. می‌توانید بازی را در همان‌جا تمام کنید. اما اگر می‌خواهید که این بازی هیجان‌انگیز شود، فردی را نتوانسته زنجیره کلمات را ادامه دهد، از بازی حذف کنید و آن‌قدر بازی را ادامه دهید تا تنها یک نفر باقی بماند. طبیعتاً برنده نهایی همان یک نفر خواهد بود. از زنجیره کلمات هیجان بیشتری انتظار دارید؟ اگر در این بازی یک دسته‌بندی خاص برای کلمات انتخاب کنید، مثل غذاها، کشورها، حیوانات یا هر چیز دیگری که به ذهنتان می‌رسد، جذاب‌تر (و احتمالاً چالش‌برانگیزتر!) خواهد بود. می‌توانید این بازی را کاملاً به صورت شفاهی انجام دهید. یا می‌توانید کلمات را روی کاغذ بنویسید تا بازی را به صورت آرام انجام دهید یا پیگیری کنید که هر کلمه چگونه به کلمه بعدی متصل می‌شود.

۱۰. بازی نقطه و خط

هدف: اگر متولد اواخر دهه شصت یا اوایل دهه هفتاد باشید، احتمالاً نقطه خط بازی کرده‌اید. اگر هم از آن دسته افرادی بوده‌اید که تا چشم باز کرده‌اید، بازی‌های کامپیوتری و تلفن همراه دم دستتان بوده است، احتمال دارد که نام این بازی را نشنیده باشید. جالب نیست؟ بازی نقطه و خط می‌تواند برای امثال ما خاطره‌انگیز باشد و برای شما یک تجربه جدید رقم بزند! این بازی یکی از کلاسیک‌ترین انواع بازی خلاقانه با کاغذ است.

نحوه بازی: یک شبکه مستطیلی از نقاط روی یک تکه کاغذ بکشید. یک شبکه ۳ در ۳ برای بازیکنان مبتدی مناسب است. دو بازیکن به نوبت یک خط بین دو نقطه مجاور می‌کشند. خط آن‌ها می‌تواند افقی یا عمودی باشد، اما نمی‌توانند دو نقطه را به صورت مورب به هم وصل کنند. بازیکنی که چهارمین ضلع یک مربع یا جعبه را کامل می‌کند، حروف اول نام خود را در آن جعبه می‌نویسد و آن خانه را از آن خود می‌کند. سپس، علاوه بر آن خانه یا امتیاز، جایزه یا پاداش هم به او تعلق می‌گیرد. جایزه‌اش هم این است که می‌تواند یک خط دیگر بکشد. بازی زمانی به پایان می‌رسد که همه جعبه‌ها با حروف اول نام بازیکنان کامل شده باشد. بازیکنی که خط آخر را برای خانه‌های بیشتری کشیده باشد یا به عبارت دیگر، خانه‌های بیشتری را به نام خود تمام کرده باشد، برنده بازی به شمار می‌رود.

۱۱. اوریگامی (کاغذتا)

شما چه تجربه‌ای از بازی‌های کاغذی دارید؟

با هم انواع بازی خلاقانه با کاغذ را مرور کردیم. استفاده از کاغذ و مداد برای فعالیت‌های بازی عملی، تشویق کودکان به شرکت در بازی‌ها و حمایت از آن‌ها در حین توسعه زبانشان، تنها چند راه ساده برای بازی‌های کاغذی هستند. چه به صورت گروهی بازی کنید و چه فقط با فرزندتان، بازی‌های کاغذی قطعاً خلاقیت و توانایی‌های تفکر نوآورانه کودک شما را تقویت خواهند کرد. شما هم وقتی که بچه بودید، خودتان را با بازی‌های کاغذی سرگرم می‌کردید و به آن‌ها علاقه داشتید؟ خوشحال می‌شویم اگر شما هم انواع بازی خلاقانه با کاغذ را که با کاغذ بلدید، در قسمت نظرات برایمان بنویسید.