انحلال پارلمان یا توافق با صدر؛ عراق به کدام مسیر سیاسی می‌رود؟

ابوالفضل خدائی: عراق وارد مرحله ای پرالتهابی از منازعات و اختلافات سیاسی شده است و با گذشت نزدیک به ۹ ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی همچنان از تشکیل دولت در این کشور خبری نیست. با اعلام نامزدی شیاع السودانی برای پست نخست وزیری اعتراضات در عراق شدت گرفت و هواداران مقتدی صدر وارد پارلمان در منطقه سبز بغداد شدند که ضمن واکنش های گسترده، محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق روز شنبه از تعلیق جلسات پارلمان تا اطلاع ثانوی خبر داد و مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق نیز روز یکشنبه دستور تعطیلی تمامی موسسات رسمی به استثنای نهادهای امنیتی را صادر کرد.

علیرضا مجیدی کارشناس غرب آسیا در گفتگو با هوشمند نیوز در خصوص ناآرامی های اخیر عراق گفت: پس از برگزاری انتخابات پارلمانی جریان صدر موفق به تشکیل دولت نشد و مانع اصلی در این روند تفسیریه های دادگاه عالی قانون اساسی بود. بدین معنا که قانون اساسی و متن آن دخیل نبود بلکه تفسیریه ای بود که دادگاه آن را ارائه کرد.

بیشتر بخوانید:

آیا عراق با بن‌بست سیاسی روبرو شده است؟

واکنش آمریکا به ناآرامی‌ها در بغداد/ الکاظمی امروز را تعطیل رسمی اعلام کرد

تلاش چارچوب هماهنگی شیعیان عراق برای ایجاد کانال‌های گفت‌وگو با صدر

مجیدی با اشاره به اینکه مقتدی صدر در حوزه سیاست دو خط قرمز داشت گفت: یکی از این خط قرمزها تشکیل دولت اکثریت و وجود یک اپوزیسیون بود. در مورد دوم نیز صدر بر این باور است که کشور باید دارای یک نظم سیاسی مشخص و معین باشد که در این راستا وی تلاش کرد تا دولتی را تشکیل دهد. با توجه به تفسیریه دادگاه عالی عراق که امکان تشکیل «ثلث معطل» را می داد، جریان رقیب موفق شد تا «ثلث معطل» را تشکیل بدهد و حداقل یک سوم نمایندگان را با خود همراه کند و با فراکسیون در پارلمان مانع تشکیل دولت شوند.

وی اضافه کرد: همزمان مقتدی صدر به دنبال تشکیل ائتلافی بود که در آن سهمیه بالاتری را داشت و درصدد آن بود تا با امتیازدهی جریانات شیعی دیگر را وارد دولت کند اما در عین حال بخش دیگری در اپوزیسیون باقی بمانند. در نهایت چنین ایده ای نیز به نتیجه نرسید و جریان های رقیب اعلام کردند که یا همگی در دولت مشارکت خواهند داشت و یا اینکه هیچکدام وارد دولت نخواهند شد. پس از این تحولات بود که مقتدی صدر دو بار به جریانات رقیب فرصت تشکیل دولت داد اما این بار این جریان رقیب بود که در تشکیل دولت موفق ظاهر نشد که به مقطع فعلی رسید.

مجیدی با اشاره به اینکه در این مقطع جریان رقیب به توافقی حداقلی رسیده و از همین رو یک مصداق را نیز برای نخست وزیر تعیین کرده است گفت: اما این بار مقتدی صدر با توجه به پایان ضرب الاجل، با استفاده از فشار خیابانی و برخورداری از پایگاه اجتماعی به دنبال رساندن پارلمان به نقطه انحلال است. در همین حال مقتدی صدر برای اولین بار موضوع جدید اصلاح دستگاه قضایی را مطرح کرده است.

مجیدی با اشاره به اینکه در شرایط کنونی نمی توان بروز جنگ داخلی در عراق را منتفی دانست گفت: به علت عوامل بازدارنده ای که وجود دارد احتمال خیلی پایینی برای جنگ داخلی وجود دارد. در تحلیل وضعیت موجود می توان دو سناریو را در نظر داشت: یکی انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات مجدد و دومی توافق با جریان صدر که احتمال آن از گزینه اول کمتر به نظر می رسد.

۳۱۱۳۱۱