انتشار «یک شاهزاده هخامنشی» و «ایران، روم و قدرت‌های منطقه‌ای»

به گزارش ایسنا، کتاب «یک شاهزاده هخامنشی: تاریخ ایران در سده پنجم پیش از میلاد» نوشته علیرضا شاپور شهبازی در ۱۸۳ صفحه با شمارگان ۳۳۰ نسخه و بهای ۲۲۰ هزار تومان در انتشارات مروارید عرضه شده است. ویراست نخست این کتاب ۵۳ سال پیش (در سال ۱۳۵۰)، منتشر شده است. 

 در مقدمه این کتاب آمده است: «اگر چه این کتاب زندگینامه یکی از نامبرداران تاریخ ما، یعنی کورش جوان است، می‌توان آن را تاریخی از ایران در سده پنجم پیش از میلاد شمرد، زیرا از رویدادهای آن روزگار و از زدوبندهای سیاسی مردان آن زمان و نیز از عللی که به لشکرکشی و کشته شدن کورش جوان پایان گرفت سخن می‌راند. در نوشتن این کتاب به مانند کارهای دیگرم، هدف روشن ساختن بخشی از تاریخ ایران و با نمودن کوشش‌های پهلوانان این آب و خاک مقدس در نگهداری میراث نیاکان و نیز توصیف اندیشه‌ها و کارهای یکی از نام‌آوران تخشای [چالاک] و جهانجوی ایرانی بوده است. ولی در این زندگینامه، یکه‌تاز و میدان‌دار رویدادها جوانی بوده است که اگر به تاج‌وتخت ایرانشهر دست می‌یافت، از بزرگترین فرمانروایان تاریخ می‌شد ولی چون در آوردگاه کوناکسا نگونسار گشت و بر خاک خفت، مایه دردناکترین گزندها و بینوایی‌های روزگار هخامنشی گشت. همچنان که در جایی دیگر، کورش بزرگ (ص ۸۹ یادداشت ۴۷) اشاره کرده‌ام، کورش جوان را در ایران به ناروا «کورش صغیره» می‌خوانند و این ترجمه نابرازنده‌ای است از Cyrus The Younger انگلیسی و Kyros der Altere آلمانی که در حقیقت معنی «کورش بعدی» می‌دهد، در برابر کورش بزرگ کورش که گاهی به انگلیسی CyrusThe Elder  و به آلمانی Kyros der Altere یعنی «کورش پیشین» می‌خوانند. کارها و اندیشه‌ها و شیوه رفتار و زندگی این شاهزاده نشان می‌دهد که تنها لقبی چون «شیردل» و «جهانجوی» و یا «نبرده» برازنده وی است و بس و من در آغاز سر آن داشتم که نام زندگینامه‌اش را «کورش شیر دل» بگذارم ولی چون چنین نامی را تعصب‌آمیز یافتم، خودداری کردم و از استاد بیهقی پند شنودم که «اندر این کتاب که می‌کنم، سخنی نرانم که آن به تعصبی تَربُّدی کشد.»

 درباره مؤلف کتاب نیز می‌خوانیم: دکتر علیرضا شاپور شهبازی (۱۳۲۱-۱۳۸۵) باستان‌شناس و تاریخ‌نگار زبده و استاد فقید رشته تاریخ ایران باستان در ایران، آلمان و ایالات متحده آمریکا است. ایران‌شناس و کتاب‌شناس برجسته، ایرج افشار هنگامی که از درگذشت او مطلع شد در نوشته‌ای چنین تأکید کرد: «شهبازی یکی از دانایان ایران بود که روزگار ایران باستان ـ مخصوصاً عصر هخامنشی ـ را نیکو می‌شناخت و درباره آن دوره، تجربه میدانی، دید جهانی و آگاهی وسیع داشت.»

 همچنین، کتاب «ایران، روم و قدرت‌های منطقه‌ای: برخورد امپراتورها در عهد باستان متأخر» نوشته گلن وارن باورساک با ترجمه مهناز بابایی در ۱۱۲صفحه، با شمارگان ۳۳۰ نسخه و قیمت ۱۵۰ هزارتومان در نشر یادشده منتشر شده است.

در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «کتاب حاضر در حقیقت متن سه سخنرانی گلن وارن باورساک (متولد ۱۹۳۶، استاد برجسته تاریخ باستان در ایالات متحده آمریکا) در سال ۲۰۱۱ میلادی است. وی در این سخنرانی‌های علمی با دقت نشان می‌دهد چگونه امپراتوری‌های ایران و روم در اوایل قرن هفتم میلادی درگیری مخرب متقابلی را آغاز کردند که در نهایت، فتوحات عرب‌های مسلمان در شام، بین‌النهرین و ایران در طول دهه‌های ۶۳۰ و ۶۴۰ میلادی را امکان‌پذیر ساخت. اهمیت عمده این سخنرانی‌ها در این نکته است که تحولات جاری در نواحی اطراف دریای سرخ طی قرن ششم میلادی را در مرکز «برخورد» یا «تصادم» عظیم بین امپراتوری‌های روم شرقی و ایران ساسانی و گسترش اسلام در قرن هفتم میلادی بررسی می‌کند. این سخنرانی‌ها همچنین اهمیت پژوهش‌های تاریخی کتیبه‌شناسی و باستان‌شناسی اخیر در دریای سرخ، قلمرو پادشاهی آکسوم در اتیوپی، عربستان و فلسطین در اواخر دوران باستان را به شیوه‌ای ساده اما مستند در دسترس طیف وسیعی از مخاطبان عادی و محقق قرار می‌دهد.»

 انتهای پیام