المیادین: غرب راهی جز پذیرش خواسته‌های ایران ندارد

پایگاه شبکه تلویزیونی المیادین در گزارش تحلیلی خود به قلم «قتیبه الصالح» به بررسی دور جدید مذاکرات وین در روز دوشنبه و مواضع جمهوری اسلامی ایران و اظهارنظر مقامات آمریکایی پرداخت و نوشت: در آستانه از سرگیری مذاکرات وین، همانطور که «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد، هدف ایران تمرکز بر رفع تحریم ها است؛ در حالی که دولت آمریکا به “گزینه های جایگزینی” اشاره می کند که به نظر نمی رسد اساسا تهران توجهی به آن داشته باشد و آن را در جریان مذاکرات در نظر بگیرد.

پنج موضوع اصلی وجود دارد که احتمالاً هیئت ایرانی در جریان مذاکرات روی آنها تمرکز خواهد کرد که مهمترین آنها راستی آزمایی لغو تحریم ها، لغو دستورات اجرایی صادر شده از سوی روسای جمهور آمریکا و تضمین خارج نشدن دوباره آمریکا از برجام است.

رویکرد مسئولان ایرانی درخصوص مذاکرات هسته ای مبتنی بر ۳ سند اصلی است که دستورالعمل روشنی را برای هر مذاکره ای مشخص می کند.

اولین سند، نامه ای است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۲۹ مهرماه ۱۳۹۴ به «حسن روحانی» رئیس جمهور وقت درباره الزامات اجرای برجام ارسال و در آن رعایت ۹ شرط مشخص را اعلام کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در نامه‌ای به آقای روحانی رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی، با اشاره به بررسی‌های دقیق و مسئولانه‌ی برجام در مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی و عبور این موافقتنامه از مجاری قانونی، دستورات مهمی را درخصوص رعایت و حفظ منافع ملی و مصالح عالیه‌ی کشور صادر و با برشمردن تأکیدات و الزامات ۹ گانه در اجرای برجام، مصوبه‌ی جلسه‌ی ۶۳۴ مورخ ۹۴/۵/۱۹ شورای عالی امنیت ملی را با رعایت این موارد و الزامات تأیید کردند.

سند دوم قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» است که در تاریخ ۱۱ آذرماه ۱۳۹۹ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.

سند سوم سخنرانی مقام معظم رهبری در ۱۹ بهمن ماه سال ۱۳۹۹ پس از اعلام تمایل «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا برای احیای توافق هسته ای است. در آن زمان، مقام معظم رهبری «سیاست نهایی و برگشت ناپذیر» ایران را برای احیای توافق هسته ای اعلام کردند.

رهنمودها و دستورالعمل های فوق در قالب پنج موضوع اصلی منعکس می شود که به گفته «صاحب صادقی» پژوهشگر امور ایران، طرف ایرانی در مذاکرات پیش رو به آن پایبند بوده و بر آن پافشاری خواهد کرد.

موضوع اول به ادامه فعالیت‌های هسته‌ای ایران و همچنین محدودیت‌های اعمال شده برای دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای تا پایان مذاکرات مربوط می‌شود. بر این اساس، بسیار بعید است که تهران یک توافق موقت را در قالب «تعهد در برابر تعهد» بپذیرد. قانون مجلس شورای اسلامی نقشه راهی را با هدف گسترش دامنه فعالیت های هسته ای تا زمان رفع تحریم های اعمال شده تعیین کرده است.

در مورد موضوع دوم، ایران هرگونه تغییر در جدول زمانی تعیین شده در توافق هسته ای را رد می کند. این جدول زمانی شامل “روز انتقالی” در سال ۲۰۲۳ (۱۴۰۱) است که ۸ سال پس از بستن توافق هسته ای تعیین شده است و همچنین “روز اختتامی” در سال ۲۰۲۵ (۱۴۰۳) که روز پایان یافتن عمل به مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و ۱۰ سال پس از بستن این توافق تعیین شده است. در آن زمان (۲۰۲۵) شورای امنیت بررسی موضوع هسته ای ایران را متوقف خواهد کرد.

موضوع سوم عدم اکتفاء به لغو تحریم های اعمال شده بر اساس توافق هسته ای بلکه لغو تحریم های اعمال شده پس از اجرایی شدن این توافق است، مانند محدودیت های اعمال شده توسط «باراک اوباما» در زمینه معافیت روادید در سال ۲۰۱۵ یا محدودیت های اعمال شده توسط دونالد ترامپ تحت قانون مبارزه با دشمنان آمریکا در سال ۲۰۱۷.

این موضوع برگرفته از شروط ۹ گانه ای است که رهبر معظم انقلاب اسلامی وضع کرده اند، زیرا اعمال هرگونه تحریم به بهانه حقوق بشر یا مبارزه با تروریسم پس از اجرای توافق هسته ای در ژانویه ۲۰۱۶، نقض این توافق تلقی می شود.

موضوع چهارم، کسب تضمین هایی است که آمریکا دوباره از توافق هسته ای خارج نخواهد شد.

موضوع پنجم، راستی‌آزمایی پایبندی طرف‌های دیگر به تعهدات توافق هسته‌ای است. یعنی اینکه ایران قبل از بازگشت به مرحله انطباق کامل با توافق هسته ای، زمانی به منظور راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها و رفع عملی و موثر موانع پیش روی عادی‌سازی تجارت بین‌المللی خود داشته باشد.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی بیانیه‌ای در ۲۴ فروردین ماه ۱۴۰۰ تصریح کردند که باید درباره تداوم برخورداری اقتصاد ایران از رفع تحریم ها در یک دوره شش ماهه راست آزمایی شود.

طی سه سال گذشته، از زمانی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا کارزار فشار حداکثری خود را آغاز کرد، ایران از نظر اقتصادی خود را با تحریم‌ها وفق داده است. اقتصاد این کشور امسال ۶ درصد رشد کرده است و این کشور کمتر به نفت وابسته است و بیشتر با همسایگان خود در شرق تجارت می کند.

بر این اساس، «علی واعظ» کارشناس امور ایران در  «گروه بین المللی بحران» می گوید که “ایرانی‌ها مطمئن هستند که زمان به نفع آنهاست و نفوذ آمریکا به اوج خود رسیده و محدود شده است. آنها با این باور به مذاکرات خواهند آمد که غرب جایگزینی به جزء پذیرش خواسته‌های آنها درخصوص لغو تحریم‌ها نخواهد داشت”. 

311311