افزایش جمعیت میلیونرهای ایران با وجود تحریم‌های آمریکا و شیوع کرونا

تعداد میلیونرهای ایران طی یک سال گذشته علیرغم تحریم‌های آمریکا و مواجهه با چندین موج شیوع کرونا افزایش یافته است. 

طبق جدیدترین گزارش موسسه کپجمینی از ثروت دنیا، جمهوری اسلامی ایران بیشترین افزایش تعداد میلیونرها را در ۲۰۲۰ داشته است.  تعداد این افراد حداقل ۲۵۰ هزار نفر افزایش یافته و ایران را با سه پله صعود در جایگاه چهاردهم جهان قرار داده است.

طبق این گزارش، تعداد میلیونرهای ایران در حال حاضر از اسپانیا، روسیه، برزیل و حتی عربستان هم بیشتر است.

اما با توجه به تحریم‌های آمریکا و مرگ یک نفر در هر دو دقیقه بر اثر کووید ۱۹، این سوال به وجود آمده که چطور تعداد میلیونرهای ایران افزایش یافته است؟

تحریم‌های آمریکا

آنچه افزایش تعداد میلیونرهای ایران در جهان را قابل توجه تر کرده این است که ثروت میلیونرهای آن در ۲۰۲۰ علی رغم تحریم های سخت آمریکا ۲۴.۳ درصد بالا رفته است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده تحریم‌های آمریکا یک تریلیون دلار خسارت به اقتصاد کشور وارد کرده است.

 ایران از ۲۰۱۸ و از زمان بیرون رفتن دونالد ترامپ از قرارداد اتمی برجام، تحت تحریم های مختلفی قرار گرفته است.

واشنگتن در روزهای پایانی دوره ریاست جمهوری ترامپ تمرکز تحریم‌های خود را تغییر و مخصوصاً اقدامات غیر هسته‌ای ایران را هم مورد تحریم قرار داد.

به نظر می رسید این تغییر موضع ترامپ استراتژیک بوده و با توجه به برنامه جو بایدن برای بازگشت به مذاکره با ایران صورت گرفته است. چون تحلیلگران هشدار داده بودند برداشتن تحریم‌های غیر هسته‌ای طی مذاکرات بسیار سخت است.

این تحریم‌ها که در دوره همه‌گیری کرونا هم پابرجا بوده‌اند، هزینه زندگی برای مردم عادی را بالا برده و قیمت کالاها از جمله غذا و دارو را افزایش داده‌اند.

بازار بورس

طبق آخرین گزارش سرمایه‌گذاری جهان که توسط کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل منتشر شده،  سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران از بیش از ۵ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ تا ۱.۵ میلیارد در ۲۰۱۹ و ۱.۳ میلیارد دلار در ۲۰۲۰ کاهش یافته است.

صادرات کالا و خدمات ایران هم از ۱۱۱ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ تا ۹۸ میلیارد دلار در ۲۰۱۸ و کمتر از ۲۹ میلیارد دلار در ۲۰۲۰ پایین آمده است.

بیشتر میلیونرهای ایران نه تولید کننده هستند و نه کارآفرین. این افراد حتی در جذب سرمایه هم خوب نیستند.

در نبود سرمایه‌گذاری خارجی و فرصت رشد برای اقتصاد ایران، این میلیونرها بیشتر از طریق پولی که از جیب مردم عادی خارج می‌شود ثروتمند شده‌اند نه درآمدهای خارجی یا تولید.

دولت ایران در ماه سپتامبر یعنی پایان تابستان سال گذشته یک درصد از صندوق ثروت حکومتی را به بازار بورس تهران تزریق کرد که باعث افزایش تعداد میلیونرها شد.

در گزارش ثروت جهان آمده است:«ارزش تجارت در بازار بورس تهران بین ماه‌های مارس و ژوئیه ۲۰۲۰ معادل اسفند ۹۸ تا تیرماه ۹۹، ۶۲۵ درصد نسبت به همین دوره در یک سال قبل از آن افزایش یافت. بازار بورس تهران در اواسط تابستان سال گذشته رکورد زد».

ولی حباب بازار سهام تهران ترکید و بسیاری از مردم عادی که با تشویق دولت پول خود را در بورس سرمایه‌گذاری کرده بودند ضرر کردند.

محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ایران در مصاحبه‌ای در این مورد گفت:« ۱۵۰ نفر که سرمایه آنها بیش از یک تریلیون تومان (۴۰ میلیون دلار) بوده، قبل از کاهش نرخ بهره توسط دولت، پول های خود را از بانک بیرون کشیده و به ارز خارجی، طلا، سهام و ملک تبدیل کرده بودند».

وی با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری توسط مردم عادی چند هفته قبل از آغاز سقوط بازار سهام در اوت ۲۰۲۰ معادل مرداد سال گذشته صورت گرفته گفت:«این افراد از اکتبر ۲۰۱۹ تا مارس ۲۰۲۰ (مهر تا اسفند ۹۸) وارد بازار بورس شده بودند. سرمایه‌گذاری آنها در بازار بورس تهران باعث ۵۰۰ درصد افزایش ارزش سهام شد. مردم طبقه متوسط در فروردین و اردیبهشت ۹۹ وارد بازار بورس شدند. طبقه فقیرتر مردم دارایی های خود را فروختند تا در خرداد و تیرماه در بورس سرمایه‌گذاری کنند».

ارزهای مجازی

بازار ارز های مجازی هم به ثروتمندتر شدن میلیونرهای ایران کمک کرده است.

بیت کوین، محبوب ترین ارز مجازی دنیا، در حال حاضر بیش از ۴۴ هزار دلار معامله می‌شود ولی در آوریل (فروردین سال جاری) به اوج ۶۳ هزار دلار رسیده بود.

طبق گفته آریان، یکی از استخراج کنندگان بیت کوین در تهران، برخی افراد این ارز مجازی را در مقیاس صنعتی استخراج کرده و پول هنگفتی به دست آوردند تا اینکه خاموشی‌های گسترده دولت را متقاعد کرد تمام فعالیت های استخراج ارز مجازی را متوقف کند.

یک مزرعه استخراج ارز مجازی چینی درنزدیکی رفسنجان که یکی از بزرگترین مزارع ارز مجازی در خاورمیانه است، در ابتدای سال جاری میلادی به خاطر استفاده از ۱۷۵ مگاوات ساعت برق تعطیل شد.

این مزرعه که ۵۴۰۰۰ دستگاه استخراج کننده ارز مجازی در اختیار داشت بزرگترین مزرعه استخراج بیت کوین در ایران بود که حدود یک سوم کل برق اختصاص داده شده به استخراج کنندگان ارز مجازی در این کشور را مصرف می‌کرد.

ایران به خاطر قیمت پایین برق یکی از مهمترین مقاصد استخراج ارز مجازی است.

گزارش ثروت جهان نشان می‌دهد حدود ۷۲ درصد از میلیونر های ایران در ارز مجازی سرمایه‌گذاری کرده بودند.

در این بین، اتاق بازرگانی تهران تخمین می زند حدود ۱۲ میلیون ایرانی که ۱۵ درصد جمعیت آن را تشکیل می‌دهند در ارزهای مجازی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

۲۲۳۲۲۷