اعتراض تند الهام پاوه‌نژاد به زن‌ستیزی در جامعه و سینمای ایران

این بازیگر هم‌زمان با روز زن و مادر، در گفت‌وگویی از تجربه‌های شخصی خود صحبت و ابراز تاسف کرد که در جامعه ما عموما تصور می‌شود، زن بودن تنها در محدوده سنی باروری تعریف می‌شود و بیشتر آثار هنری به‌ویژه آثار تصویری مشکلات و معضلات زنان بالای ۴۰ سال را نادیده می‌انگارند.

او در پاسخ به این پرسش که آثار هنری کشورمان تا چه حد تصویری واقعی از زن امروز جامعه ایران ارایه می‌دهند، گفت: «بسیار کم! چون در این زمینه دست‌مان باز نیست. علاوه بر این، زنان بالای ۴۵ سال در فیلمنامه‌های ما عموما نقش پیش برنده‌ای در روال کار ندارند. آنان اغلب به عنوان مادر انتخاب می‌شوند و فرزندان نقش‌های محوری را بر عهده دارند.»

پاوه‌نژاد یادآوری کرد: «مگر چند فیلم مانند «بانوی اردیبهشت» داریم که دغدغه‌ها و مشکلات زنان میان‌سال را نمایش دهد. عموما در آثار تصویری ما به مشکلات زنان بالای ۳۵ سال کمتر پرداخته می‌شود و فقط نقش مادری‌شان پُر رنگ می‌شود، در حالی‌که این گروه سنی از زنان، هزار و یک بحران عاطفی، مالی، اجتماعی و … دارند که بنا به دلایل متعدد هرگز به آن توجه نمی‌شود.»

او با تایید این‌که بخشی از این بی‌اعتنایی به ریسک ناپذیری سرمایه‌گذاران سینمایی بازمی‌گردد، اضافه کرد: «آنان برای حفظ گیشه ترجیح می‌دهند به کلیشه‌های رایج دختر پسری بپردازند و سینماگران مستقلی که خارج از کلیشه‌ها کار کنند، بسیار کم شمار هستند.»

این بازیگر با بیان این‌که فیلم‌های زنانه عموما انگ فمینیست بودن می‌خورند، توضیح داد: «قطعا این موضوع هم در محتاط شدن فیلمسازان برای پرداختن به مشکلات زنان بی‌تاثیر نیست، چون متاسفانه انگ فمینیست بودن حتی از سوی جامعه روشنفکری هم مطرح می‌شود.»

پاوه‌نژاد با اشاره به یک معضل فرهنگی دیگر درباره زنان توضیح داد: «این روزها مساله سن زنان در فضای مجازی به یک اسلحه علیه آنان تبدیل شده است. به‌طوری‌که زنان بالای ۴۰ سال را پیرزن می‌دانند و این لفظ را با نگاهی توهین آمیز مطرح می‌کنند، در حالی‌که پیرزن یعنی مادربزرگ‌های ما که زنانی باتجربه و دانا هستند و متاسفانه همان فرهنگ زن‌ستیزی که مدام با عدد و رقم سر و کار دارد، در این‌جا هم خود را نشان می‌دهد.»

او در پاسخ به این پرسش که این موضوع چقدر متاثر از نگاه ابزاری به زن است، توضیح داد: «حتما این نگاه وجود دارد که وقتی زن به سن یائسگی می رسد، او را از دور خارج می‌کند و شاید همین نگاه سرکوب کننده سبب آن واکنش‌های فمینیستی می‌شود.»

پاوه‌نژاد نگاه فرهنگی در این زمینه را  موثر دانست و در پاسخ به این سخن که عموما امید به زندگی در جامعه ما پایین است، گفت: «این موضوع را می‌پذیرم ولی کماکان در جامعه ما، کم‌تر مردان دچار این حس می‌شوند، شاید به این دلیل که نیروی جنسی آنان تا سال‌های بیشتری فعال است و جامعه هم با این نگرش که مرد بالای ۴۰ سال تازه به جذابیت می‌رسد، این اعتماد به نفس را به مردان می‌دهد که امید به زندگی بیشتری در قیاس با زنان داشته باشند، در حالی‌که زنان بالای ۴۰ سال عموما با بحران‌های عاطفی زبادی رو به رو می‌شوند.»

این بازیگر در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد که سینمای ما کم‌تر محافظه‌کار باشد و بیشتر به معضلات زنان میان‌سال که بخشی از جامعه را شامل می‌شوند، بپردازد.

۵۷۵۷