اختلاف بر سر میانمار در حالی که آسه آن اولین نشست سال را به تعویق انداخت

این اصطکاک به دنبال چند ماه پایانی پرآشوب سال 2021 است، پس از آن که آسه‌آن گام بی‌سابقه‌ای را برای کنار گذاشتن مین آنگ هلائینگ، رئیس نظامی میانمار از نشست رهبران خود در پی کودتای نظامی و استفاده از نیروی مرگبار علیه معترضان برداشت.

عبدالقدیر جیلانی، مقام وزارت امور خارجه اندونزی گفت که موضوع حساس حضور میانمار در رویدادهای آسه آن حل نشده باقی مانده است.

جیلانی، مدیر کل آسیا، اقیانوسیه و آفریقا، به خبرنگاران گفت: «باید پذیرفت که هنوز برای متحد کردن دیدگاه‌ها زمان لازم است».

او افزود، با این حال، به تعویق افتادن جلسه افتتاحیه این هفته دوره خود به عنوان رئیس گروه منطقه ای کامبوج قابل درک است، زیرا نوع Omicron از ویروس کرونا همچنان یک تهدید است.

کامبوج هنگام به تعویق انداختن جلسه هفته گذشته به مشکلات سفر اشاره کرده بود که مانع از حضور برخی وزیران خارجه شد.

دو منبع دیپلماتیک به رویترز گفتند که کامبوج اعلام کرده است که می خواهد با حکومت نظامی درگیر شود و وزیر امور خارجه خود، سرهنگ بازنشسته وونا ماونگ لوین، را برای نشست افتتاحیه آسه آن دعوت کرده است.

در روزهای اخیر، سیف الدین عبدالله، وزیر امور خارجه مالزی و لی هسین لونگ، نخست وزیر سنگاپور، با ایده دعوت مجدد حکومت نظامی مخالفت کرده اند، زیرا هیچ پیشرفتی در مورد توافق پنج ماده ای ASEAN برای حل بحران میانمار نداشته است.

روز جمعه، لی به رئیس ASEAN و همتای کامبوجی، هون سن، گفت که هرگونه تغییر در سیاست میانمار “باید بر اساس حقایق جدید باشد”.

این اختلاف نشان می دهد که سالی چالش برانگیز برای آسه آن در پیش است و تهدیدی برای افشای بیشتر شکاف های داخلی آن و به خطر افتادن اعتبار این گروه به دلیل تضعیف تلاش های صلح میانمار تحت حمایت بین المللی آن است.

دعوت ناخوشایند

سخنگوی وزارت خارجه کامبوج، کوی کونگ، از توضیح بیشتر در مورد اینکه چرا وزیران نمی توانند در آن شرکت کنند، خودداری کرد. به دولت نظامی میانمار دست یافتنی نشد و در مورد این نشست یا تعویق آن اظهار نظری نکرده است.

این تصمیم تنها چند روز پس از سفر هون سن به میانمار گرفته شد تا با مین آنگ هلائینگ ملاقات کند، که باعث نگرانی در داخل و خارج از آسه آن شد که سفر او ممکن است به حکومت نظامی مشروعیت بخشد.

مین آنگ هلائینگ، که از نشست رهبران آسه آن کنار گذاشته شد، بعداً از هون سن به خاطر “ایستادن در کنار میانمار” تشکر کرد.

یک منبع دیپلماتیک آگاه با این موضوع گفت که دعوت کامبوج از دیپلمات ارشد حکومت نظامی، وونا ماونگ لوین، محل اختلاف بود و افزود که چندین عضو به تحولات اخیر اعتراض کردند.

این منبع که با شرکای منطقه ای صحبت می کند، گفت: “مساله اصلی اختلاف بر سر دعوت نامه ارسال شده به وونا توسط کامبوج بود.”

اندونزی و مالزی از نتیجه دیدار هون سن، به ویژه ارتباط اجماع پنج ماده ای آسه آن در مورد میانمار و نقشه راه پنج ماده ای حکومت نظامی، راضی نبودند.

نقشه راهی که ژنرال ها از زمان کودتای خود مطرح کرده اند، تفاوت قابل توجهی با توافقنامه آسه آن دارد.

تئودورو لوسین، وزیر امور خارجه فیلیپین تاکید کرده است که توافق ASEAN “نباید به هیچ نقشه راهی گره خورده باشد”. او همچنین از هون سن برای پیشرفت در سفرش به میانمار تمجید کرد.

یک منبع دیپلماتیک دیگر گفت که درک آنها این بود که هم ریسک Omicron و هم اختلافات بر سر میانمار و به طور خاص دعوت وونا ماونگ لوین در تعویق نقش داشته است.

این منبع گفت: “موقعیت برخی در مورد این موضوع خاص سخت تر شده است” و افزود که کامبوج پیشنهاد برگزاری برخی از رویدادهای برنامه ریزی شده را به صورت آنلاین ارائه کرده است.

سیف الدین مالزی روز پنجشنبه گفت عوامل برنامه ریزی منجر به به تعویق افتادن این نشست شده است، از جمله برگزاری مراسم عروسی دولتی، محدودیت های سفر که باعث شد یک وزیر در آن شرکت نکند و جلسه مهم پارلمان مالزی.

با این حال، سیف الدین اذعان کرد که پیش از به تعویق افتادن این توافق، نظرات متفاوتی در داخل آسه آن در مورد سفر هون سن به میانمار وجود داشت و افزود که او “احتمالاً می توانست با دیگر رهبران آسه آن مشورت کرده و نظرات ما را جویا شود”.

(گزارش توسط پاپی مک فرسون در بانکوک، تام آلارد در جاکارتا و روزانا لطیف در کوالالامپور؛ گزارش اضافی توسط پانو وانگچام در بانکوک و پراک چان تول در پنوم پن؛ نوشته مارتین پتی؛ ویرایش توسط کلارنس فرناندز)