احساس خطر اسرائیل از سوی ایران

این اتفاق در حالی می افتد که دونالد ترامپ آخرین روزهای دولت خود را سپری می کند اگرچه امید داشت که با اقدامات حقوقی صورت گرفته مانع خروجش از کاخ سفید شود اما این تلاش ها راه به جایی نبرد. در ادامه و در پی حادثه حمله به کنگره مجلس نمایندگان آمریکا، طرح استیضاح او را به دلیل تحریک برای شورش تصویب کرد. ترامپ در حالی برای دومین بار استیضاح می شود که مشخص نیست در اندک روزهای باقی مانده این روند به کجا خواهد رسید و آیا سنا هم به آن رأی خواهد داد یا خیر.

اما در بررسی موضوع اصلی باید در نظر داشت که سنتکام در واقع از قبل حامی اسرائیل بوده است و در حال حاضر اسرائیل بیش از هر زمان دیگری نگران است و تمام این تحرکات را از سوی لابی اسرائیل و خود اسرائیل می بینیم. وضعیت به گونه ای است که مایک پمپئو علاوه بر دست داشتن سکان وزارت خارجه، شورای امنیت ملی را نیز در اختیار دارد تا همه توان خود را برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران تا آخرین ساعات دولت ترامپ پیگیری کند. هدف اصلی پمپئو آن است که بازگشت احتمالی آمریکا در دوره بایدن به برجام و رفع تحریم ها به آسانی صورت نپذیرد. آمریکا با بررسی سناریوهای موجود در خصوص رفتارها و واکنش های احتمالی ایران در داخل به دنبال آن است تا حداکثر استفاده از آن را ببرد تا در مسیر بایدن سنگلاخی به وجود آید که امکان کاهش تنش ها بین تهران و واشنگتن امکانپذیر نباشد.

ترکیب کابینه بایدن یعنی آنتونی بلینکن به عنوان وزیر امور خارجه، وندی شرمن به عنوان معاون وزیر امور خارجه، جیک سالیوان به عنوان مشاور امنیت ملی، جان کری به عنوان نماینده رئیس‌جمهور در امور تغییرات اقلیمی نشان می دهد که جو بایدن اهمیت ویژه ای برای روابط با ایران قائل است و به دنبال آن است تا تنش ها با تهران به حداقل برسد. از همین رو لابی های عربی اسرائیلی در حال حاضر تمام ظرفیت ها و توان خود را به کار گرفته اند تا مانع از شکل گیری فضای جدید و کم تنش بین و تهران و واشنگتن شوند.ملحق کردن اسرائیل به سنتکام نیز حاوی این پیام است که دولت آینده آمریکا قادر به خارج کردن رژیم صهیونیستی از پوشش سنتکام نخواهد بود و ناچار است که این مسیر را ادامه دهد. اگر این پیام از سوی دولت بایدن نیز مورد تأیید قرار گیرد بدان معناست که ایران نیز با موانع و مشکلاتی روبرو خواهد شد.

اسرائیل در روزهای اخیر از ناحیه ایران بشدت احساس خطر کرده است؛ همانطور که در خبرها دیدیم آتش افروزی هایی را در سوریه علیه مواضع ایران داشته است. آنها تمام تلاش خود را بر این گذاشته اند تا با این آتش افروزی ها آمریکا را وارد جنگی تازه در منطقه کنند. عربستان و اسرائیل می دانند که ایران واکنش نشان خواهد داد و فرصت احتمالی بدست آمده را برای درگیر کردن آمریکا به جنگ مغتنم می دانند. تل آویو به خوبی آگاه است که جرأت حمله نظامی به تهران را نخواهد داشت از سوی دیگر ریاض نیز اگرچه هزینه های نظامی را تقبل می کند اما به تنهایی قادر به نبرد با تهران نیست.  در چنین فضایی ایران به دنبال آن بود تا کشورهایی چون امارات، بحرین و غیره را از اسرائیل جدا کند، اما تلاش های دونالد ترامپ در راستای توافق ابراهیم و عادی سازی کشورهای حاشیه خلیج فارس منجر به توافقی در همین زمینه شد. هدف آنها از این توافقات این بود تا اسرائیل را بیخ گوش ایران و در جوار مرزهایش قرار دهند که در آینده می تواند منجر به واکنش هایی شود؛ چرا که نمی توان نسبت به این تحرکات منفعلانه عمل کرد.

همه این موارد در قالب موانع و سنگلاخ هایی است که در پیش روی جو بایدن قرار دارد؛ اینکه رئیس جمهور جدید آمریکا در مسیر کاهش تنش ها با ایران، رفع تحریم ها و بازگشت به برجام چه سیاستی را در پیش خواهد گرفت در هاله ای از ابهام قرار دارد. همانطور که ذکر شد بایدن گام اول را در خصوص ایران برداشته است، وی افرادی را به کابینه خود آورده که پیش تر در زمینه مذاکرات برجام به ایفای نقش پرداخته اند که خود می تواند پیامی مثبت باشد. اما باید دید در عمل چه تحولاتی رخ خواهد داد و بایدن چگونه بر موانع و چالش های پیش رو غلبه خواهد کرد.

اگرچه تعداد روزهای اندکی از دولت ترامپ باقی مانده اما اینگونه به نظر می رسد که دیگر ترامپی وجود ندارد و او دست از کار کشیده است و تنها صحنه گردان اصلی مایک پمپئویی است که به دنبال تنش آفرینی هر چه بیشتر بین روابط ایران و آمریکا، ایجاد موانع و اعمال تحریم های بیشتر است.

310311