ابلاغ مقررات ورود گردشگران خارجی به ایران

پس از تصویب امکان بازگشایی مرزها به روی گردشگران خارجی در هشتادوششمین جلسه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا، این نهاد با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان و هم‌اندیشی با دستگاه‌های متولی، دستورالعمل نحوه حضور گردشگران خارجی در شرایط کرونا در ایران اعلام و ابلاغ کرد. این دستورالعمل در چارچوب رعایت بهداشت عمومی و سلامت جامعه، با توجه به اثرات مثبت گردشگری بر اقتصاد کشور، کارآفرینی، ایجاد اشتغال و برای حفظ بازارهای هدف گردشگری، احیای کسب و کارهای آسیب‌دیده این بخش و در عین حال، حفظ سلامت شهروندان تهیه شده است. 

بنا بر دستورالعمل ابلاغ‌شده، ورود و خروج مستقیم و غیرمستقیم مسافری (گروهی و انفرادی) اتباع ایرانی و خارجی مرزهای زمینی و بالعکس،  همانند مرزهای هوایی، با ارائه کارت واکسن، ‌آزمایش PCR منفی و رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های مورد تایید وزارت بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی از اول آبان‌ماه امسال بدون مانع است. در تبصره‌های این دستورالعمل تشریح شده است:

۱.  این مصوبه شامل تردد مستقیم و غیرمستقیم از/به کشورهای پرریسک اعلامی از سوی سازمان جهانی بهداشت توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نخواهد شد.

۲. چنانچه در روند بیماری کشورهای همسایه تغییری حاصل شود که نیازمند اعمال محدودیت یا ممنوعیت تردد مسافری باشد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌عنوان مرجع تخصص مراتب را اعلام می‌کند و اقدامات بعدی از سوی کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی صورت می‌گیرد.

۳.  به‌منظور مدیریت روند بیماری در داخل، ‌ تردد مسافری (انفرادی و گروهی) با اولویت مرزهای زمینی ذیل که دارای امکانات و زیرساخت‌های لازم هستند، از تاریخ یادشده (اول آبان‌ماه) آغاز خواهد شد:

«شلمچه در استان خوزستان (عراق)، مهران در استان ایلام (عراق)، باشماق در استان کرمانشاه (عراق/اقلیم)، پرویز خان در استان کرمانشاه (عراق/اقلیم)، تمرچین در استان آذربایجان غربی (عراق)، بازرگان در استان آذربایجان غربی (ترکیه)، سرو در استان آذربایجان غربی (ترکیه)، پل‌دشت در استان آذربایجان غربی (نخجوان)، جلفا در استان آذربایجان شرقی (نخجوان)، نوردوز در استان آذربایجان شرقی (ارمنستان)، بیله‌سوار در استان اردبیل (آذربایجان)، آستارا در استان گیلان (آذربایجان)، دوغارون در استان خراسان رضوی (افغانستان)، میلک در استان سیستان و بلوچستان (افغانستان)، میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان (پاکستان).»

۴. صدور ویزا گردشگری برای ترددکنندگان از مرزهای بین‌المللی در چارچوب دستورالعمل تردد مسافران از سوی وزارت امور خارجه بدون مانع است.

۵. تردد کلیه وسایل نقیه عمومی و شخصی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بدون مانع است.

ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا وظایف وزارت‌خانه‌ها و نهادهای مختلف را برای اجرای هرچه بهتر دستورالعمل ابلاغ‌شده، تخصیص معین کرده است. این وظایف با توجه به لزوم حفظ سلامت شهروندان و گردشگران به نهادهای ذی‌ربط ابلاغ شده است:

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

 نظارت بر اجرای دستورالعمل ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا  به عهده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواهد بود و در صورت مشاهده تخلف مراتب از طریق مراجع قانونی پیگیری و گزارش‌های لازم به کمیته امنیتی، ‌اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا ارائه می‌شود.همجنین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وظیفه نظارت بر عملکرد و فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری در حیطه کنترل و رعایت مسائل بهداشتی از سوی گردشگران شامل اخذ ویزا، ترانسفر، رزرو محل اقامت، غذا، مراقبت‌های بهداشتی و خروج مسافران پس از انقضای مدت ویزا را نیز بر عهده دارد.

از جمله سایر وظایف این وزارت‌خانه نظارت بر الزام اسکان گردشگران خارجی در اقامتگاه‌های مجاز توسط دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری، ‌واکسیناسیون کووید و دریافت کارت واکسن کرونای تمام کارکنان، شاغلان و خدمات‌دهندگان در تاسیسات و مراکز گردشگری و اماکن زیارتی و راهنمایان گردشگری، تشدید نظارت بر فعالیت تاسیسات گردشگری اعم از هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها و مهمانپذیرها برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی اعلامی است.

همچنین معرفی واحدهای غیرمجاز یا مجاز که در رعایت پروتکل‌های بهداشتی و مفاد دستورالعمل ابلاغی اهتمام لازم را ندارند، به مراجع قانونی و قضایی و جلوگیری از ادامه فعالیت آن‌ها، برنامه‌ریزی و سیاستگذاری در راستای بهره‌برداری از تجربیات و توانمندی‌های حاصل در امر مدیریت بیماری کرونا در طول ۲۰ ماه گذشته با هدف ایجاد بسته‌های جدید گردشگری از جمله در بحث جذب گردشگر برای واکسن (تولید داخلی)، هماهنگی با وزارت راه و شهرسازی به‌منظور نصب پلاکاردها و بنرهای آموزشی در مبادی مرزی (به‌ویژه زمینی) مبنی بر رعایت پروتکل‌ها، استفاده از ماسک و قوانین مرتبط با کرونا در کشور، تسهیل کردن شرایط بازگشت گردشگرانی که در مدت زمان حضور در جمهوری اسلامی ایران مبتلا به کرونا شده و امکان طی فرایند قرنطینه ۱۴ روز را ندارند با هماهنگی وزارت راه و شهرسازی، تعیین و معرفی مراکز اقامتی برای قرنطینه گردشگرانی که از طریق مرزهای هوایی وارد کشور شده و دارای علائم و بیماری هستند، با اولویت استان‌های گردشگرپذیر (تهران، اصفهان، فارس، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، هرمزگان) از جمله وظایف مشخص‌شده برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

تشدید مراقبت‌های بهداشتی در مرزهای هوایی و مرزهای مجاز زمینی، افزایش نیروهای انسانی متخصص به‌منظور انجام تست‌های تشخیص بیماری کووید۱۹ از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری جمعیت هلال‌احمر از جمله نکات الزامی این دستورالعمل برای اجرای طرح است.

وزارت بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی همچنین موظف به تامین نیروی انسانی کافی در مراکز مراقبت بهداشت مرزی، جلوگیری از ورود گردشگرای خارجی که با وجود داشتن کارت واکسن و آزمایش منفی PCR دارای علائم بیماری هستند در مرزهای زمینی و برگشت دادن آن‌ها به خاک خود با همکاری نیروی انتظامی مستقر در مرز، مراقبت سندرمیک گردشگران در صورت نیاز انجام ارزیابی‌های تکمیلی و نمونه‌گیری در بدو ورود از مرزهای زمینی، هوایی و دریایی، و کنترل دقیق مدارک مورد نیاز برای ورود گردشگران به کشور از جمله داشتن کارت واکسن و تست منفی PCR است.

وزارت امور خارجه

وزارت امور خارجه نیز موظف است تدابیر و تمهیدات لازم برای فراهم کردن ثبت مشخصات میزبان و محل اقامت گردشگران انفرادی در سامانه ویزا الکترونیک و صدور ویزا منوط به رزرو محل اقامت (واچر) را اتخاذ کند. در شرایط خاص صدور ویزا گردشگری با تشخیص نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با توجه به شرایط کشورها بدون مانع است.

بنا بر دستورالعمل صادرشده، در صورت مثبت شدن آزمایش‌های تشخیصی PCR پس از ورود به کشور، گردشگر با هزینه خود اقدام به قرنطینه در مراکز اقامتی مجاز می‌کند و تردد دوباره آن‌ها در کشور منوط به دریافت پاسخ منفی آزمایش PCR است. گردشگر باید متعهد به اقامت در مراکز اقامتی مجاز (دارای پروانه بهره‌برداری از وزارت گردشگری) شود.

وزارت امور خارجه موظف است نتیجه درخواست ویزای‌های گردشگری را حداکثر ظرف مدت ۷۲ ساعت به دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری متقاضی و درخواست‌کننده ویزا اعلام کند. تکمیل فرم خوداظهاری سلامت توسط گردشگر قبل از ورود به ایران و دریافت بیمه‌نامه معتبر (که مشتمل بر بیمه کرونا نیز می‌شود) توسط گردشگران قبل از صدور ویزا الزامی است.

وزارت راه و شهرسازی

وزارت راه و شهرسازی نیز موظف شده است برای صدور مجوزهای لازم به‌منظور تردد کلیه وسایل نقلیه عمومی و شخصی از مرزها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هماهنگی‌های لازم را انجام دهد، با وزارت گردشگری به‌منظور نصب پلاکاردها و بنرهای آموزشی در مبادی مرزی (به‌ویژه مرز زمینی) مبنی بر رعایت پروتکل‌ها، استفاده از ماسک و قوانین مرتبط با کرونا در کشور هماهنگ باشد، شرایط بازگشت گردشگرانی که در مدت زمان حضور در جمهوری اسلامی ایران مبتلا به کرونا شده و امکان طی فرایند قرنطینه ۱۴ روز را ندارند، تسهیل کند، مراکز قرنطینه مخصوص گردشگران ورودی از مرزهای هوایی را از طریق شرکت‌های هواپیمایی اطلاع‌رسانی کند، فضای مناسب نگهداری موقت مسافران و گردشگران دارای علائم بیماری در مرزهای زمینی برای هماهنگی بازگشت آن‌ها را فراهم و فضای قرنطینه موقت در فرودگاه‌های استان‌های گردشگرپذیر به‌منظور فراهم کردن زمینه انتقال آن‌ها به مراکز تعیین‌شده قرنطینه را پیش‌بینی کند.

بر اساس این دستورالعمل، ‌تمام هزینه‌های تست PCR و قرنطینه در داخل ایران بر عهده گردشگر بوده که از طریق پوشش بیمه‌ای پرداخت می‌شود.

وزارت اطلاعات

وزارت اطلاعات نیز موظف شده است اعلام نتیجه درخواست‌های ویزای گردشگری حداکثر ظرف مدت ۷۲ ساعت را تسهیل کند و گزارش‌های دوره‌ای از ویزا صادرشده ارائه دهد.

نیروی انتظامی

نیروی انتظامی نیز موظف است مجوزهای لازم برای تردد کلیه وسایل نقلیه عمومی و شخصی از مرزها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را صادر کند، تمدید ویزا گردشگران ورودی را تسهیل کند، جلوگیری از فعالیت و پلمب واحدهای غیرمجاز و متخلف اعلام‌شده از سوی وزارت گردشگری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در چارچوب قوانین و مقررات را انجام دهد و از ورود گردشگرانی که علائم بیماری کووید دارند، تست یا کارت واکسن کرونا همراه ندارند و بیمه‌نامه و فرم خوداظهاری ارائه نمی‌کنند، جلوگیری کند.

شایان‌ذکر است بازگشایی مرزها ایران به روی گردشگران خارجی و صدور ویزای توریستی ایران پس از حدود ۲۰ ماه توقف از اول آبان‌ماه ازسر گرفته شده است. در همین راستا دستورالعمل تهیه‌شده توسط ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا با رویکرد احترام متقابل به گردشگران بین‌المللی تهیه شده است و در صورت مشاهده رفتار تبعیض‌آمیز کشوری نسبت به گردشگران ایرانی، بر اساس اصل عمل متقابل تصمیم‌گیری خواهد شد.