آمریکا برای جهان خبرهای خوشی ندارد/ چند نکته درباره سخنرانی ترامپ پس از تحلیف

مهسا مژدهی: سخنرانی طولانی ترامپ در مراسم تحلیف، نوه‌هایش را خواب‌آلود کرد، حوصله هیلاری کلینتون را سر برد و مکرون را عصبانی کرد. او در این سخنرانی نشان داد که سر سازگاری با هیچ‌یک از سیاستمداران قبلی آمریکایی ندارد و با اروپایی‌ها هم آبش در یک جوی نمی‌رود. از سوی دیگر نشان داد به سیاست‌های ضدمهاجرتی خود چسبیده است. ترامپ از شروع عصر طلایی آمریکا سخن گفت که زنگ خطر را در سراسر جهان به صدا در آورده است. چرا که ظاهرا او قصد دارد این ایده را به کمک سرمایه‌داران آمریکایی به اجرا درآورد. ایده‌ای که می‌تواند اتحادهای جهانی را از بین کرده و جهان را جای خصمانه‌تری برای زندگی کند.

این یک زنگ هشدار است؛ بیدار شوید

ترامپ سخنرانی خود را با اعلام این دیدگاه شروع کرد که خدا او را نجات داده تا آمریکا را با عظمت کند. او مدعی شده عصر طلایی ایالات متحده آغاز شده و فروپاشی آمریکا به پایان رسیده است. او در سخنرانی دوشنبه شب خود گفت  هرگونه ورود غیرقانونی را متوقف می‌کنم و میلیون‌ها نفری که به طور غیرقانونی وارد کشورمان شده‌اند را به کشورهایشان بازمی‌گردانم و به این ترتیب نشان داد سیاست خود را در قبال مهاجران رها نخواهد کرد و کماکان مهم‌ترین دشمن مهاجران، به ویژه مهاجران غیرقانونی است. او دستوری علیه ایران صادر نکرد و لحنش در هنگام صحبت از ایران مانند همه ماه‌های اخیر نامطمئن بود که نشان از آن داشت احتمالا تصمیم نهایی در زمینه رویکرد دولت خود در قبال ترامپ اتخاذ نکرده است.

دونالد ترامپ در این سخنرانی آغازین، دست از ادعاهای خود درمورد سرزمین‌های دیگر برنداشت و با انتقاد از نحوه مدیریت کانال پاناما، این کشور را به نقض توافقات بی‌طرفی متهم کرد و مدعی شد چین به‌طور غیرقانونی کنترل این کانال را در دست گرفته است. او اشاره‌ای هم به باز پس گیری خلیج مکزیک کرد. 

ترامپ با اعلام اینکه تنها دو جنسیت «زن و مرد» به‌رسمیت شناخته خواهند شد، بر رویکرد خاص خود در سیاست‌های اجتماعی تأکید کرد. این حرف ترامپ در شبکه‌های اجتماعی تبدیل به یکی از بحث‌برانگیزترین موارد شد.

رئیس‌جمهور ایالات متحده از وعده داد که «قدرت ایالات متحده» همه جنگ‌ها را متوقف خواهد کرد و روح جدیدی از وحدت را در جهان به ارمغان خواهد آورد. و البته همزمان در یک فرمان اجرایی تحریم‌ها علیه شهرک‌نشینان اسرائیلی را لغو کرد.

او با بیان اینکه «از این روز به بعد، کشورمان رونق خواهد داشت و دنیا به آن احترام خواهد گذاشت»، گفت: دیگر کشورها به ما حسادت خواهند کرد. به دیگر کشورها اجازه سوءاستفاده از آمریکا را نخواهیم داد. حرف‌هایی که به‌نظر می‌رسد با گفتن آنها نیم‌نگاهی به اروپایی‌ها دارد. او بارها نشان داده اتحاد ۸۰ ساله میان اروپا و آمریکا را نمی‌پسندد و اعتقادی به اتحادهای استراتژیکی از این دست ندارد. او در بخش دیگری تصریح کرد: دولتی داشتیم که حمایت نامحدود به کشورهای خارجی ارائه می‌کرد اما از آمریکا حفاظت نکرد.

این سخنرانی طولانی که شباهت زیادی به سخنرانی‌های زمان تحلیف نداشت و با رقص معروف ترامپ به پایان رسید، نمایانگر ادامه رویکرد اودر ارائه دیدگاه‌های ملی‌گرایانه افراطی و پوپولیستی بود که در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش هم به چشم می‌آمد.

چه چیزی در انتظار آمریکاست؟

آسوشیتدپرس در گزارشی به برخی از دروغ‌های ترامپ در سخنرانی مراسم تحلیف پرداخته است. این خبرگزاری تمرکزش را بر روی ادعای ترامپ در مورد آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس گذاشته و می‌گوید:‌ آتش‌نشان‌ها از زمان آغاز آتش‌سوزی‌ها در حال مبارزه با شعله‌ها بوده و پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند. آتش‌سوزی در لس‌آنجلس تاکنون به طرز وسیعی کنترل شده است. از سوی دیگر تنها در همین ادعای ترامپ تناقضاتی وجود دارد. او که از پیمان آب‌وهوایی خارج شده و دنبال انرژی‌های تجدیدناپذیر است، درحالی خود را نگران وضعیت آتش‌سوزی‌ها نشان می‌دهد که به‌اعتقاد بسیاری این وضعیت به‌دلیل تغییرات ٱب‌وهوایی در آینده هم اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. 

در کنار این تضادها در روز تحلیف و پس از آن سخنرانی، موارد دیگری هم مورد توجه بود. جمعیت حاضر در کنگره شامل برخی از قدرتمندترین غول‌های فناوری می‌شد که از زمان پیروزی ترامپ به او نزدیک شده‌اند. در کنار ایلان ماسک، مدیرعامل گوگل، سوندار پیچای و بنیان‌گذار آمازون، جف بزوس حضور داشتند. مالک فیس‌بوک، مارک زاکربرگ و مدیرعامل اپل، تیم کوک نیز در این جمع بودند. ماسک، در صندلی‌های اصلی پشت فرزندان ترامپ و در مقابل بسیاری از نامزدهای کابینه‌اش نشسته بود که نشان می‌داد که او دست بالا را در دولت ترامپ حتی در میان وزرای انتخابی دارد. در حالی که به رهبران تجاری اجازه داده شده بود تا همسرانشان را بیاورند، اعضای کنگره چنین اجازه‌ای نداشتند. مجموع این عوامل نشان از آن دارد که دونالد ترامپ، به‌دنبال عصر طلایی است که از طریق دادن فرصت‌های بی‌شمار به غول‌های فناوری و ثروتمندان داده می‌شود. این اتفاق باعث شده تا بسیاری از خود سوال کنند که آیا سرمایه‌داری افسارگسیخته آینده ایالات متحده و جهان را به خطر خواهد انداخت؟ آیا طبقه متوسط و فقیر و منافع محدودشان بیش از هر زمان دیگری فراموش خواهد شد؟

نشریه گاردین در گزارشی بازگشت ترامپ و سخنرانی او را مورد توجه قرار داده و از آن به‌عنوان احیای سیاسی بی‌نظیر نام برده است. نویسنده این گزارش نوشته است بازگشت ترامپ به کاخ سفید نمایشی از  قدرت‌نمایی همراه با خشونت و حساب‌شده بود. سخنرانی او به سرعت تصورات درباره اینکه ممکن است ترامپ این بار پیرتر، باهوش‌تر و متحدکننده‌تر از بار قبل باشد را از بین برد و نشان داد هشدارهای جدی کمپین انتخاباتی که در آن مقامات سابقش ترامپ را فاشیست نامیده بودند، تنها تبلیغاتی مربوط به زمان نبردهای انتخاباتی نبوده است.

به‌نظر می‌رسد که هرچقدر که موافقان ترامپ واقعا خودشان را برای شروع عصر طلایی که همراه با به زانو درآوردن چین، نفوذ ثروتمندان و مردان سفید پوست و برهم زدن اتحادها با اروپا آماده کرده‌اند، مخالفان او از سخنرانی ترامپ و پس از آن از سلام نظامی ایلان ماسک که شباهت‌های فراوانی به سلام نظامی هیتلر بود، وحشت‌زده شده‌اند. دونالد ترامپ علاقه‌ای به اتحادهای قدیمی ندارد. او تنها به عظمت آمریکایی که خود را نماینده آن می‌داند می‌اندیشد و درکی از نیاز آمریکا به اتحاد با کشورهای دیگر ندارد. این وضعیت می‌تواند در بهترین حالت منجر به ارتباطات کج‌دار و مریزی شود که اروپا در دوره اول ریاست‌جمهوری ایالات متحده تجربه کرد. اما ترکیب وزرای پیشنهادی و تندروی بیشتر ترامپ و اعتمادبه‌نفس فعلی او می‌گوید او می‌تواند برای اتحادهای جهانی از گذشته خطرناک‌تر باشد.
 

۳۱۱۳۱۲