آشنایی با هوالدیمیر، نهنگ سفید جاسوس روسیه!

غزال زیاری: هوالدیمیر حدودا ۹ ساله بود که در سال ۲۰۱۹ در حالی در آب‌های نروژ رویت شد که یک دوربین ساخت روسیه با بند به او متصل بود. نام این نهنگ بلوگا در حقیقت ترکیبی از کلمه نروژی نهنگ و اسم کوچک ولادیمیر پوتین است.

زمانی که هوالدیمیر در سال ۲۰۱۹ در آب‌های نروژ رویت شد، به خاطر احتمال فعالیتش به‌عنوان جاسوس روسی، حسابی خبرساز شد. نکته جالب توجه اینجاست که او به شدت اهلی بوده و یک دوربین با بند به او متصل بود که ساخته زادگاه پوتین، یعنی سنت‌پترزبورگ بود.

حالا و بعد از سال‌ها حضور در آب‌های اطراف نروژ، این نهنگ خاص که به او اتهام جاسوسی وارد شده، دوباره به حرکت درآمده و دوستداران محیط‌زیست معتقدند که این خبر بدی است و به نظر می‌رسد که او در معرض خطرات بیشتری قرار دارد.

با هوالدیمیر آشنا شوید

ماهیگیری به نام یوار هستن، در آوریل سال ۲۰۱۹، نهنگ بلوگای ۹ ساله‌ای را در آب‌های همسرفست در شمالی‌ترین بخش‌های نروژ دید که در تلاش بود تا خودش را از شر یک دستگاه عجیب رها کند. بعد مشخص شد که این دستگاه عجیب، یک دوربین بود که با بند به او متصل شده بود و بر روی آن عبارت:”تجهیزات سنت‌پترزبورگ” دیده می‌شد. همین ماجرا این ابهام را ایجاد کرد که این نهنگ برای انجام فعالیت‌های جاسوسی برای روسیه آموزش دیده است.

این خبر و این واقعیت که نهنگ تمایل زیادی برای تعامل با انسان‌ها داشت، به تیتر خبری رسانه‌های بین‌المللی تبدیل شد و خیلی زود این نهنگ “هوالدیمیر” نام گرفت. نامی ترکیبی از واژه نروژی نهنگ و اسم کوچک ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه. هوالدیمیر نه تنها تمایلی برای رفتن به آب‌های مناطق خلوت و کم جمعیت نداشت، بلکه به نظر می‌رسید که به خوبی تعلیم دیده و به سمت قایق‌ها می‌رفت، با ماهیگیران ارتباط برقرار می‌کرد و حتی Gopro ی افراد را سرقت کرده و بعد پس می‌داد.

آیا هوالدیمیر جاسوس است؟

اگرچه هنوز کسی نمی‌تواند این را تائید یا تکذیب کند که هوالدیمیر یک جاسوس آموزش دیده است یا نه ولی این موضوع بی‌سابقه هم نیست. استفاده از جاسوس‌های غیرانسانی و نیروهای کمکی به‌منظور شناسایی توسط حیواناتی مثل سگ و زاغ، سابقه‌ای طولانی در طول جنگ‌ها دارد. در طول جنگ سرد، بسیاری از برنامه‌های جاسوسی وابسته به حیوانات بود که از جمله آن می‌توان به تعلیم دلفین‌ها اشاره کرد.

ارتش آمریکا همچنان دلفین‌های پوزه بطری و شیرهای دریایی کالیفرنیا را برای کشف مین، بازیابی اشیا و طبق گفته وب‌سایت نیروی دریایی، “تشخیص و ردیابی اهداف زیر دریا، حتی در آب‌های تاریک” را تعلیم می‌دهد و طبق گزارش‌های منتشره، نهنگ‌های بلوگا نیز تحت آموزش قرار می‌گیرند.

بیشتر بخوانید:

این احتمال می‌رود که روس‌ها هوالدیمیر را برای نوعی کار جاسوسی یا شناسایی آموزش داده باشند. در سال ۲۰۱۹، توماس نیلسن، روزنامه‌نگار نروژی به این نکته اشاره کرد که بلوگا احتمالا از محلی که در آن توسط نیروی دریایی روسیه برای شناسایی آموزش می‌دیدند فرار کرده و این ادعا را با اتکا به تصاویر Google Earth که در آن محل آموزش نهنگ‌های بلوگا در آب‌های شمال‌غربی روسیه دیده می‌شد مطرح کرد. نیلسن با اشاره به اینکه ممکن است هوالدیمیر به‌صورت پنهانی با یک زیردریایی به آب‌های نروژ منتقل شده باشد اعلام کرد که داستان این نهنگ می‌تواند روزی تبدیل به سوژه‌ای برای یک فیلم هالیوودی شود.

یک نهنگ تنها و بدون گله

ریچ ژرمن، رئیس سازمان OneWhale بر این باور است که در شرایطی که ماموریت اصلی هوالدیمیر هنوز مشخص نیست، زندگی او با خطر روبروست. OneWhale یک سازمان غیرانتفاعی است که در واکنش به وضعیت اسفناک این نهنگ، به مدت چهار سال او را زیر نظر دارد.

این سازمان در عین اینکه تعاملات بامزه و دوست داشتنی هوالدیمیر با مردم را به‌صورت مستند ثبت کرده، شواهدی نیز در مورد خطراتی که نهنگ‌های رام شده را تهدید می‌کنند نیز به ثبت رسانده؛ خطراتی مثل صدمات ناشی از برخورد با قایق‌ها، آسیب به دهان آنها در پی برخورد با قلاب ماهیگیران و دیگر تعاملات با انسان‌ها که ممکن است زندگی آنها را به خطر بیندازد.

دیگر خطر موجود، به یکی از رفتارهای خاص نهنگ‌ها برمی‌گردد؛ هنگامی که آنها مثل یک کنده درخت، ساکن و بی‌حرکت روی سطح آب می‌خوابند.. هوالدیمیر هم گاهی وقت‌ها، ساعت‌ها روی سطح آب غوطه‌ور می‌شود و این شاید نوعی استراتژی او در زندگی انفرادی‌اش باشد. نهنگ‌های بلوگا معمولا به صورت گله‌ای زندگی و حرکت می‌کنند و به‌عنوان یکی از اجتماعی‌ترین حیوانات کره زمین شناخته می‌شوند ولی تعاملات اجتماعی هوالدیمیر تنها شامل ارتباط او با انسانهاست و بدین ترتیب او به طرز خطرناکی به رفتارهای انسانها وابسته است.

تصمیم هوالدیمیر برای نقل مکان

حالا، هوالدیمیر بعد از سال‌ها زندگی در اطراف همرفست، که یکی از شمالی‌ترین شهرهای کره زمین است، حالا تصمیم به تغییر زیستگاهش گرفته و حرکت او به سمت جنوب و آب‌های اسلو، مقامات نروژی را بر آن داشت تا به مردم هشدار دهند که با او تماسی نداشته باشند. هوالدیمیر نیز مسیرش را به سمت سوئد ادامه داد.

مشخص نیست که هوالدیمیر به چه دلیل تصمیم به حرکت به سمت جنوب گرفته و چرا کمی بعد، مجددا به سمت آب‌های نروژ برگشته. این احتمال وجود دارد که او به دنبال جفت باشد و یا در جستجوی غذای بیشتر جابجا شده باشد.

در هر صورت او با تغییر موقعیتش با خطرات بیشتری مواجه خواهد شد. هوالدیمیر الان در آب‌هایی با تعدد ماهی‌های سالمون کمتر زندگی می‌کند و در صورتی که به شنا کردن به سمت مکانی که به زندگی در آنجا عادت ندارد ادامه دهد، با خطرات مختلفی از جمله برخورد با قایق‌ها و گرسنگی روبرو خواهد شد. از آنجا که دولت‌های نروژ و سوئد، این نهنگ را زیر نظر دارند، سازمان OneWhale این روزها با این دولت‌ها در حال مشارکت است و هدفشان از این کار این است که هوالدیمیر را به منطقه‌ای ایمن‌تر با ذخایر غذایی (ماهی‌های زنده) بیشتر برگردانده و از او محافظت کنند؛ حتی درشرایطی که ماموریت او غیر قابل پیش‌بینی است.

بخشی از این هدف، ایجاد حفاظت‌گاه منحصر به فردی برای این نهنگ در همرفست است تا هوالدیمیر بتواند در کنار دیگر نهنگ‌هایی که زمانی اسیر شده بودند، زندگی کند. ژرمن ادامه داد:« ما همه انواع گونه‌ها را در این حفاظت‌گاه داریم.»

حالا سوال مطرح شده این است که آیا ماموریت جاسوسی ناشناخته هوالدیمیر با مستقر شدن او در حفاظت‌گاه ماهی‌ها به پایان خواهد رسید؟ تنها زمان می‌تواند پاسخ این سوال را بدهد. ژرمن در عین حال به این نکته اشاره کرده که این نهنگ بلوگا حرف‌های زیادی درباره آموزش غیرانسانی بودن درگیری‌ها و همچنین اهمیت حفاظت از او دارد. او ادامه داد:« اقیانوس‌ها خیلی بزرگ هستند ولی هوالدیمیر هم شناخته شده است. داستان او فراتر از داستان زندگی یک نهنگ معمولی است.»

منبع: nationalgeographic

۵۸۵۸